सरकारको पर्खाइमा विदेशी भूमिमा ७० लाख नेपाली

A+ A A-

सरकारले कोरोना भाइरसका विषयमा आधिकारिक निर्णय नगर्दा विदेशमा रहेका नेपालीहरू दुविधामा परेका छन् ।

श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयले एक हप्तायता वैदेशिक रोजगारीमा जाने कामदारलाई कोरोना प्रभावित र अप्रभावित देशमा श्रम स्वीकृति रोक्ने वा नरोक्ने भनेर आधिकारिक निर्णय गर्न सकेको छैन । यसका कारण विदेशमा रहेका नेपाली श्रमिक पनि अन्योलमा परेका छन् ।

श्रम मन्त्रालयले आधिकारिक निर्णय गर्न नसक्दा वैदेशिक रोजगारीमा रहेका नेपाली कामदारमा उतै बस्ने वा स्वदेश फर्कने भन्ने विषयमा अन्योल छाएको हो ।

भारतसहित विदेशमा करिब ७० लाख नेपाली रहेको सरकारको अनुमान छ । कोरोना भाइरसको सङ्क्रमण फैलिएका देशमा करिब २५ लाख नेपाली रहेको परराष्ट्र मन्त्रालयको अनुमान छ । हाल नेपालीहरू रोजगारीमा कार्यरत केही देशमा कोरोना भाइरसको सङ्क्रमण फैलिएको छ । यी देशमा रहेका नेपाली त्रासमा भए पनि सरकारले उनीहरूलाई उतै उपचार गर्न पहल गर्ने कि स्वदेश फर्काउने भन्ने निर्णय गरेको छैन ।

गत सोमबार कोरोना भाइरस प्रभावित देशमा श्रम स्वीकृति बन्द गर्ने सर्वोच्चको आदेशको पालनामा समेत आधिकारिक निर्णय मन्त्रालयले गरेको छैन । यसका कारण विदेशबाट फर्कने र जाने दोधारमा परेका छन् ।

सर्वोच्च अदालतले गत सोमबार संयुक्त अरब इमिरेट्स, कुवेत, इरान, बहराइन, जापान, दक्षिण कोरिया, इटाली, चीनमा जाने नेपाली श्रमिकका हकमा श्रम स्वीकृति बन्द गर्न सरकारलाई आदेश दिएको थियो । सोहीअनुसार मन्त्रालयले मंगलबार कोरोना प्रभावित ८ देशका लागि श्रम स्वीकृति रोकेको छ ।

दक्षिण कोरियाले भने कोरियामा कोरोना भाइरसको सङ्क्रमण फैलिएपछि विदेशी श्रमिक गत हप्तादेखि नै रोकेको थियो । नेपाल सरकारले मात्र होइन, कुवेत, बहराइन र ओमानले कोरोना भाइरसको सङ्क्रमणको कारण देखाउँदै केही समयका लागि नेपाली श्रमिक लिन रोक लगाएका छन् ।

हाल दैनिक ९ सयको हाराहारी नेपाली वैदेशिक रोजगारीमा गइरहेका वैदेशिक रोजगार विभागले जनाएको छ । नेपालले विश्वका १ सय १० देशका लागि संस्थागत रूपमा र व्यक्तिगततर्फ १ सय ७२ देशका लागि वैदेशिक रोजगारीमा जान खुला गरेको छ ।

सरकार यतिकै बसेको छैन : श्रममन्त्री यादव

विदेशमा रहेका नेपाली श्रमिकलाई श्रम मन्त्रालयले सान्त्वनासमेत दिनन सकेको आरोप लागिरहेको छ ।

कोरोना प्रभावित देश दक्षिण कोरिया, जापान, मलेसिया, साउदी, कुवेत, बहराइन, कतार, यूएई, जोर्डन र ओमानले विदेशी श्रमिक ल्याउन रोक लगाइसकेका छन् । यी देशमा कोरोना भाइरस सङ्क्रमण फैलिएसँग सरकारले त्यहाँ रहेका नेपालीहरूको स्वास्थ्य परीक्षण जस्ता विषयमा जानकारी लिएको छैन ।

सरकारले विदेशमा रहेका नेपालीहरूका बारेमा बारम्बार गम्भीर भएर चासो दिइरहेको श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षामन्त्री रामेश्वर राय यादवले दाबी गरे । सरकारले कोरोना भाइरस सङ्क्रमण फैलिएसँग विदेशमा रहेका नेपाली नियोगमार्फत् त्यहाँ रहेका नेपालीहरूका बारे जानकारी लिइरहेको मन्त्री यादवले बताए ।

‘सरकार आफ्ना नागरिकप्रति जिम्मेवारी वहन गर्न तयार छ । समस्या समाधानका लागि पहल गर्ने विषयमा छलफल हुँदै छ । कोरोना भाइरस प्रभावित देशमा रहेका नियोगसँग कुराकानी भइरहेको छ’, उनले भने, ‘विदेशमा रहेका नेपालीलाई पनि कोरोना भाइरसको त्रास भए पनि आत्तिनुपर्ने अवस्था छैन । नेपाली भएका देशमा रहेका स्वास्थ्य विभागहरूले स्वास्थ्य परीक्षणका लागि सहयोग गरिरहेका पाएका छौँ ।’

कोरोनाको त्रास भएकाले सुरक्षित भएर रहन र कोरोनाबाट बच्न सबै विदेशमा रहेका नेपालीहरूलाई मन्त्री यादवको आग्रह छ ।

यस्तै, राज्य जनतालाई साह्रोगाह्रो पर्दा आवश्यक पर्ने रोजगारविज्ञ डा. गणेश गुरुङ बताउँछन् । सम्बन्धित मन्त्रालयले नियोगमार्फत् कोरोना भाइरस उपचारका लागि अथवा अन्य केही सुझाववसहित सन्देश विदेशमा रहेका नेपालीलाई दिनुपर्ने रोजगारविज्ञ डा. गुरुङले बताए ।

राज्यसँग जनताले यस्तो बेला आस गर्ने र उनीहरूलाई यस्तो समयमा राज्यले अभिभावकत्व निर्वाह गर्नुपर्ने उनको भनाइ छ ।

दोधारमा दूतावास

सरकारले कोरोना भाइरसका विषयमा औपचारिक निर्णय नगर्दा विदेशमा रहेका नेपाली कूटनीतिक नियोग पनि दोधारमा परेका छन् । सरकारले वैदेशिक रोजगारीमा जाने श्रमिकका हकमा रोजगारदाता देशमै उपचार गर्ने विषयमा कूटनीतिक नियोगमार्फत् पत्राचारसमेत नगरेको नियोगहरूले बताइहेका छन् ।

नियोगमा कोरोना भाइरसको विषयमा सरकारको निर्णय सोध्न नेपालीलाई के जवाफ दिने भने अन्योल रहेको दूतावासहरूले बताएका छन् । कोरोना भाइरसबाट बच्न सूचना जारी गरेसँगै दूतावासमा धेरै नेपालीहरूको फोन आउने गरेको दूतावासहरूको भनाइ छ ।

खाडीका देश र मलेसियामा कोरोना सङ्क्रमितको संख्या भने बढ्दै गइरहेको छ । कुवेतमा ५६, बहराइनमा ५१, मलेसियामा ५०, यूएईमा २८, इजरायलमा १५, ओमानमा १५, कतारमा ८, साउदी अरेबियामा २ जना कोरोना सङ्क्रमितको उपाचार भइरहेको ती देशका स्वास्थ्य विभागले जानकारी दिएका छन् ।

यी देशमा कति विदेशी नागरिकमा कोरोना सङ्क्रमण देखा परेको छ भन्ने खुलाइएको छैन ।

यसैगरी, जापानमा ६, अमेरिकामा ११, डाइमन्ड प्रिन्सेसमा ६, फ्रान्समा ४, स्पेनमा, हङकङमा, अस्ट्रेलियमा, इराकमा २–२ जना र थाइल्यान्ड, ताइवान, सन मरिनो, फिलिपिन्समा १–१ जनाको मृत्यु भएको छ ।

हालसम्म ८४ वटा देशमा ९५ हजार जनाभन्दा बढी कोरोना भाइरसबाट सङ्क्रमित भएका छन् । यसबाट ३ हजार २ सय ८६ जनाको मृत्यु भइसकेको छ भने आधाभन्दा बढी उपचारबाट ठीक भइसकेका छन् ।

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, फागुन २३, २०७६ १३:१९