नेप्सेमा ६ दिनमा २०० अंकको उकालो : बढ्दो कारोबारले बढ्यो उत्साह, थप्यो शंका

A+ A A-

पछिल्लो ६ दिनको कारोबारमा सेयर बजार परिसूचक नेप्से करिब २०० अंकले उकालो लागेको छ । ८ फागुनमा १४ सय ३४ अंकमा रहेको नेप्से परिसूचक १५ फागुनमा १६ सय ३२ अंकमा पुगेको छ ।

नेप्से मात्र होइन, कारोबार रकमले पनि नयाँ रेकर्ड कायम गरेको छ । अघिल्लो साता ८ अर्ब रुपैयाँको कारोबार भएको थियो तर पछिल्लो २ दिन बुधबार र बिहीबार मात्र साढे ८ अर्ब रुपैयाँभन्दा बढीको कारोबार भएको छ ।

सुरुवातमा घटेको सेयर बजार बन्द हुने समयसम्म ३६ अंकको फराकिलो अंकले उकालो लागेर बन्द भयो । बजार सुरुमा घटेको थियो, त्यसपछि बढेर १६ सय अंक पार गरेको थियो ।

बुधबार अहिलेसम्मकै धेरै ४ अर्ब १५ करोड रुपैयाँ सेयर किनबेच भएकाेमा बिहीबार ४ अर्ब ४६ करोड रुपैयाँ पुगेको छ । २ कारोबार दिनमा मात्र ८ खर्ब ६१ अर्ब रुपैयाँको कारोबार भएको छ ।

सेयर बजारमा सबैभन्दा बढी प्रभाव जमाउने वाणिज्य बैंकअन्तर्गतको समूह ८३ अंकले उकालो लाग्दा समग्र सेयर बजारमा यसको प्रभाव परेको देखिएको छ । यस दिन १८० कम्पनीका १ करोड ८ लाख ५९ हजार कित्ता सेयर खरिदबिक्री भएका छन् । गत सातादेखि सुरु भएको बेयर बजारको उछालले यो सातासम्मै निरन्तरता पायाे ।

उत्साह र त्रास सँगै

केही समयअघिसमम्म सेयर बजारमा दैनिक औसत ५० करोड रुपैयाँबराबरको कारोबार भएको थियो । बिहीबारलाई आधार मान्ने हो भने ९ गुणा बढीको कारोबार हो । नेपाल धितोपत्र बोर्डका कार्यकारी निर्देशक निरज गिरी यस विषयलाई सूक्ष्म निगरानी गरिएको बताउँछन् ।

‘लगानीकर्ताको विश्वास बढेको छ, यो राम्रो विषय हो’, गिरीले भने, ‘बढ्दो कारोबार रकमका विषयमा कहाँबाट पैसा आयो भन्ने गरिएको छ । यस विषयमा हाम्रो सुपरभिजन विभागले अध्ययन गरेको छ ।’

सेयर विश्लेषक रुक्माङ्गत काफ्ले पनि सूचक र कारोबार दुवै बढ्नु राम्रो पक्ष भए पनि कारोबार रकम उच्च देखिएको विषयलाई अध्ययन गरिनुपर्ने बताउँछन् । ‘कारोबार रकम नै बढेका कारण सेयर बजार विस्तार भएको भन्न सकिन्छ तर यति धेरै बढेको विषयलाई भने अध्ययन गरिनुपर्छ’, काफ्लेले भने ।

उनले बैंकबाट सेयर बजारमा कर्जा विस्तार गर्न अन्तभन्दा सहज भएका कारण बैंकको पैसा आएको हुन सक्ने तर्क गरे ।

नेपाल इन्भेष्टमेन्ट फोरमका अध्यक्ष छोटेलाल रौनियार सेयर बजार बढेकाेमा खुसी भए पनि करेक्सन हुँदै बढ्नु्को साटो एक्कासि बढ्नु राम्रो पक्ष नभएको बताउँछन् । ‘सेयर बजार बढ्दा त खुसीको विषय भयो तर १० अंक बढ्दै ५ अंक करेक्सन भएको राम्रो हो । अहिले निरन्तर उकालो लागेको छ । केही करेक्सन हुन आवश्यक हुन्छ’, रौनियारले भने ।

बढ्नुको प्रभाव

विगतमा सेयर बजारप्रति नकारात्मक धारणा राखेको भन्दै आलोचित भएका अर्थमन्त्री डा. युवराज खतिवडा बाहिरिने हल्लाले सेयर बजार निरन्तर बढेको एकथरीको विश्लेषण रहेको छ । सेयर बजार यसै कारणले बढ्यो भन्ने उत्तर त कसैसँग छैन तर नियामक निकाय, विश्लेषक र लगानीकर्ताहरूले सेयर बजारको चक्र घुमेको तर्क गर्छन् ।

धितोपत्र बोर्डका कार्यकारी निर्देशक गिरी भन्छन्, ‘लगानीकर्ताको विश्वास बढेको देखिएको छ । बीचमा लामो समय सेयर बजार निरन्तर घटेको अवस्था र त्यो चक्र पूरा भएपछि उकालो लागेको देखिएको छ ।’

उनले अहिले लगानीकर्ताहरूले उचित ध्यान पुर्‍याउनुपर्ने बताए । ‘कुनै पनि लगानीकर्ताले कम्पनीको अवस्था हेरेर लगानी गरेमा भने ठूलो जोखिम भोग्नु पर्दैन । कम्पनीको अवस्था हेरेर नहौसिई लगानी गर्न आवश्यक छ’, गिरीले भने ।

सेयर विश्लेषक काफ्ले नेपालको सेयर बजारमा लगानीकर्ताको मनोवृत्ति सुधार हुन आवश्यक रहेको बताउँछन् । ‘केही बढ्यो भने उत्साहित भए किनेको किन्यै गर्ने र घट्यो भने बर्बाद भएँ भन्दै बेचिरहने देखिएको छ । यस्तो मनोवृत्तिमा सुधार गर्नुपर्छ’, काफ्लेले भने ।

सेयर लगानीकर्ता छोटेलाल रौनियार कम्पनीहरूको दोस्रो त्रैमास रिपोर्ट राम्रो आउनु र नियामक निकायले सेयर बजारप्रति सकारात्मक दृष्टिकोण राखेका कारण बजारमा उछाल देखिएको प्रतिक्रिया दिन्छन् ।

‘बीचमा लगानीकर्ताको मनोबल निकै खस्केको थियो, अहिले नियामक निकाय, अर्थमन्त्रीबाट सेयर बजारप्रति राखेको धारणा सकरात्मक छ । यसका बाबजुद कम्पनीहरूको दोस्रो त्रैमास रिपोर्ट पनि राम्रो आएको छ । यसैको प्रभाव बजारमा देखिएको मान्न सकिन्छ’, रौनियारले भने ।

बन्यो यस्तो संयोग

२०७२ सालमा पनि सेयर बजारमा ह्रास आइरहेको थियो । धितो पत्र बोर्डमा २०७२ असोजमा अर्थपविद् डा. रेवतबहादुर कार्की नियुक्त भएका थिए । उनी अध्यक्ष हुँदा करिब ११ सयको विन्दुमा रहेको नेप्से परिसूचक १ वर्षको अवधिमा ७ सय विन्दुले बढ्यो । त्यस क्रममा उनको पनि वाहवाही भएकै थियो । पछि भने निरन्तरता पाउन सकेन र आलोचना पनि खेप्नुपर्‍यो ।

अहिले पनि निरन्तर बजार घटेको अवस्थामा नयाँ अध्यक्ष भीष्मराज ढुंगाना आएसँगै अपवादबाहेक सुधार भएको देखिएको छ । २४ पुसमा उनले पदभार ग्रहण गरेका थिए । उनले पदभार सम्हाल्दै गर्दा १२ सय ३१ अंकमा रहेको नेप्से सोमबार १५ फागुनसम्म आइपुग्दा १६ सय ३२ अर्थात् ४ सय अंकले उकालो लागेको छ ।

१२ साउन २०७३ को त्यो रेकर्ड

नेप्से सूचाकाङ्को हिसाबले १२ साउन २०७३ को रेकर्ड भने अहिलेसम्म तोडिएको छैन । त्यस दिन नेप्से परिसूचक १ हजार ८८१ अंकमा पुगेको थियो । नेप्से १९ अंकमा पुग्दा पनि कारोबार रकम भने २ अर्ब २६ करोड रुपैयाँ पुगेको थियो ।

त्यति बेला तत्कालीन नेकपा माओवादीका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल दोस्रो कार्यकालका लागि प्रधानमन्त्री भएका थिए । त्यसअघि उनको पहिलो कार्यकालमा भने अहिलेसम्मकै न्यून विन्दु २७३ अंकमा नेप्से घटेको थियो ।

प्रकाशित मिति: बिहीबार, फागुन १५, २०७६ १६:२९