महिनावारी भए/नभएको हेर्न छात्रालाई भित्री वस्त्र फुकाल्न लगाएपछि...

A+ A A-

भारतको गुजरातमा एउटा छात्रावासमा बस्ने छात्रालाई महिनावारी भए/नभएको प्रमाणित गर्न भित्री वस्त्र खोल्न बाध्य बनाएको बताएपछि त्यसले विवाद निम्त्याएको छ ।

विद्यार्थीहरूले आफूहरूलाई महिला शिक्षिकाहरूका अगाडि भित्री वस्त्र खोल्न लगाइएको बताएका थिए ।

६८ जना छात्रालाई कक्षाकोठाबाट निकालेर शौचालय पुर्‍याइएर एकएक गरी भित्री वस्त्र फुकाल्न लगाएर उनीहरूलाई महिनावारी भए वा नभएको प्रमाणित गर्न लगाइएको थियो ।

सहजानन्द गर्ल्स इन्स्टिट्युट (एसएसजीआई) मा अध्ययनरत छात्राहरूलाई त्यस्तो गर्न लगाइएको हो । एसएसजीआई भारतको एउटा सम्पन्न र अनुदारवादी हिन्दू धार्मिक समूह स्वामी नारायणद्वारा सञ्चालित कलेज हो ।

महिनावारीसम्बन्धी नियमलाई कतिपय छात्राले उल्लंघन गरेको भन्दै कलेजका प्रिन्सिपलले सोमबार छात्रावासका एक कर्मचारीसँग गुनासो गरेपछि सो घटना भएको थियो । कलेजकाे नियमअनुसार महिनावारी भएका महिलाहरूलाई मन्दिर तथा भान्सामा प्रवेश गर्न दिइँदैन भने अरू विद्यार्थीलाई छुन पनि उनीहरूले पाउँदैनन् ।

खाना खाने बेलामा महिनावारी भएका महिलाहरूले पर बस्नुका साथै थाल आफैँले माझ्नुपर्छ । महिनावारी भएको समयमा कक्षाकोठाभित्र सबैभन्दा पछाडिको बेन्चमा बस्नुपर्ने हुन्छ ।

सो कलेजको छात्रावासले राखेको रजिस्टरमा महिनावारी हुँदा छात्राहरूले नाम लेखाउनुपर्ने हुन्छ । त्यसो गर्दा महिनावारी भएका छात्रालाई पहिचान गर्न सहज हुन्छ । तर दुई महिनादेखि कुनै पनि छात्राले नाम लेखाएका थिएनन् ।

सोही कारण छात्रावासका कर्मचारीले महिनावारी भएका विद्यार्थीहरू भान्सामा छिर्ने गरेको, मन्दिरनजिक जाने गरेको र अरू बासिन्दासँग घुलमिल भइरहेको भन्दै प्रिन्सिपलसमक्ष गुनासो गरेका थिए ।

त्यसको भोलिपल्टै छात्राहरूलाई महिना शिक्षिकाका अघि लगेर भित्रीवस्त्र फुकाल्न लगाउनुका साथै छात्रावासका कर्मचारी र प्रिन्सिपलले दुर्व्यवहार गरेको उनीहरूले गुनासो गरेका छन् ।

छात्राहरूले यसलाई एकदमै पीडादायी अनुभव भन्दै त्यसबाट आफूहरूलाई आघात पुगेको र त्यो मानसिक यातना भएको बताएका छन् ।

आफूहरूमाथि अपमानित गर्ने कलेजका अधिकारीहरूमाथि कारबाहीको माग गर्दै बिहीवार छात्राहरूले विरोध प्रदर्शन गरेका थिए ।

कलेजका सञ्चालक प्रवीण पिन्डोरियाले घटनालाई दुर्भाग्यपूर्ण भन्दै त्यसबारे अनुसन्धान गरेर दोषी जोसुकैमाथि कारबाही गरिने प्रतिवद्धता जनाएका छन् । उनीहरूलाई घटनालाई महत्त्व नदिन र आफ्नो भोगाइबारे नबोल्न कलेजका अधिकारीहरूले दबाब दिएका थिए ।

महिनावारीको विषयलाई लिएर छात्राहरू अपमानित हुनुपरेको यो पहिलो घटना होइन । शौचालयको ढोकामा रगत देखेपछि तीन वर्षअघि उत्तरी भारतस्थित एउटा आवासीय विद्यालयकी एक महिला वार्डेनले ७० जना छात्रालाई वस्त्र फुकाल्न लगाएकी थिइन् ।

महिनावारीको विषयलाई लिएर भारतमा महिलाहरूमाथि विभेद हुने गरेको छ । महिनावारी हुँदा महिलाहरूलाई सामाजिक तथा धार्मिक गतिविधिबाट अलग राख्नुका साथै मन्दिरसहित धार्मिक स्थलहरूमा प्रवेश गर्न र भान्सामा छिर्न दिइँदैन ।

तर पछिल्ला वर्षहरूमा यस्ता प्रवृत्तिमाथि चुनौती दिने क्रम बढेको छ ।

प्रकाशित मिति: बुधबार, फागुन ७, २०७६ ०९:३८