कोरोना त्रास : विदेशी रोजगारदाताले श्रमिक लिन छाडे

A+ A A-

एक महिनायता चीनमा देखिएको नोवेल कोरोना भाइरसले नेपालमा मात्र नभएर विश्वभर त्रास फैलिएको छ । यसको असर नेपालको श्रम बजारमा समेत देखापर्न थालेको छ । नेपालमा निर्माणाधीन ठूला आयोजनामा काम गर्ने विदेशी श्रमिक कोरोना भाइरसका कारण आउन छाडेका छन् ।

कोरोना भाइरसको प्रत्यक्ष असर वैदेशिक रोजगारीमा समेत पर्न थालेको रोजगार व्यवसायी बताउँछन् ।

नेपालका मुख्य रोजगारदाता देशका कम्पनीले कोरोना भाइरसको कडा स्वास्थ्य जाँच गरेर मात्र श्रमिक रोजगारीका लागि पठाउन आग्रह गर्न थालेको म्यानपावर कम्पनीहरूले जानकारी दिए । मलेसिया, कतार, ओमान र चीनसँग सीमा जोडिएका देशका रोजगारदाता कम्पनीले तत्काल श्रमिक नपठाउन सन्देश पठाउन थालेको वैदेशिक रोजगार व्यवसायी संघका पूर्व प्रथम उपाध्यक्ष रामप्रसाद भन्तानाले बताए ।

मलेसियाका ठूला तथा राम्रा रोजगारदाता कम्पनीले केही समय कोरोना भाइरसको कारण देखाउँदै केही समय श्रमिक नपठाउन सन्देश पठाइरहेको उपाध्यक्ष भन्तानाले बताए ।

‘कोरोना भाइरसको त्रास फैलिएसँगै मुख्य रोजगारदाता देशका कम्पनीले तत्काल विदेशी श्रमिक रोजगारीका लागि नलिने भनेरसमेत पत्राचार गर्न थालेका छन् । कोरोना भाइरसको त्रास धेरै सामाजिक सञ्जालबाट फैलाइएका कारण पनि रोजगादाता कम्पनी यो रोग नियन्त्रण नभएसम्म विदेशी श्रमिक नलिने पक्षमा छन्’, उनले भने, ‘नेपालमा तत्काल कोरोना परीक्षण गरेर काम पठाउन सक्ने अवस्था छैन । कोरोना भाइरसलाई राम्रो परीक्षण गरेर मात्र पठाउन रोजगारदाता कम्पनीले पत्राचार गरिरहेका छन् ।’

दैनिक ९ सय नेपाली श्रमिक वैदेशिक रोजगारीमा जाने गरेकामा हाल घटेर ७ सयमा झरेको छ ।

कतार, कुवेत र ओमानका रोजगारदाता देशका कम्पनीहरूले पनि कोरोना भाइरसका कारण तत्कालका लागि नेपाली श्रमिक रोजगारीका लागि लिन इच्छा देखाउन छाडेको व्यवसायीले बताएका छन् । यस विषयमा सरकारले कूटनीतिक नियोगबाट पहल गर्नुपर्ने उनीहरूको भनाइ छ । नेपालबाट रोजगारीको खोजीमा मासिक करिब ५५ हजार श्रमिक विदेशिने गरेका छन् ।

निर्माणाधीन आयोजनामा धक्का

नेपालमा निर्माणाधीन अवस्थामा रहेका ठूला आयोजना प्रायः विदेशी श्रमिक कार्यरत छन् । २ दर्जनभन्दा धेरै आयोजनामा अधिकांश चिनियाँ नागरिक रोजगारीमा कार्यरत रहेको श्रम तथा व्यवसायजन्य सुरक्षा विभागको तथ्यांकमा छ । नेपालमा निर्माणाधीन अवस्थामा रहेका ठूला आयोजनामा प्रायः चिनियाँ प्राविधिक र श्रमिकले नै श्रम स्वीकृति लिएर काम गरिरहेका विभागले जनाएको छ ।

चीन, भारत, अस्ट्रेलिया, बङ्गलादेश, भुटान, क्यानडा, फ्रान्स, जर्मनी, इटाली, जापान, दक्षिण कोरिया, मलेसिया, मेक्सिको, पाकिस्तान, साइबेरिया, स्पेन, श्रीलंका, स्वीडेन, स्विट्जरल्याण्ड, थाइल्याण्ड, बेलायत र अमेरिका गरी नेपालमा ८७ देशबाट रोजगारीका लागि श्रमिक आउने गरेको विभागको तथ्यांकमा छ ।

नेपालमा रोजगारीका लागि आएका विदेशी कामदारमध्ये करिब ४० प्रतिशत चिनियाँ श्रमिकले श्रम स्वीकृति लिने गरेको विभागले जानकारी दिएको छ । कोरोना भाइरसको सङ्क्रमण फैलिएपछि चिनियाँ श्रमिकले श्रम स्वीकृति दिने संख्यामा धेरै कम भएको विभागले जनाएको छ ।

कोरोना भाइरसका कारण विदेशी श्रमिकको आवेदन आउने क्रम घटेको श्रम तथा व्यवसायजन्य सुरक्षा विभागका सूचना अधिकारी टेकनाथ भट्टराईले जानकारी दिए । नेपालमा धेरै चिनियाँ श्रमिक रोजगारीका लागि आउने गरेका थिए । चिनियाँ श्रमिक २० दिनदेखि पूरै घटेको उनको भनाइ छ ।

सडक, विमानस्थलका आयोजनासँगै खानेपानी, ऊर्जा, सिँचाइ र सञ्चारका आयोजनामा पनि चिनियाँ कम्पनी संलग्न छन् । यस्तै, पोखरा क्षेत्रीय अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा चिनियाँ ठेकेदार कम्पनीले काम गरिरहेको छ ।

रूपन्देहीको भैरहवामा निर्माण भइरहेको गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा पनि चिनियाँ नर्थ वेस्ट एभिएसन कम्पनीले काम गरिरहेको छ । मेलम्ची खानेपानी आयोजनामा पनि पछिल्लो समय चिनियाँ कम्पनीले काम पाएको छ ।

तामाकोसी जलविद्युतमा समेत चिनियाँ कम्पनीले काम गरिरहेको छ । नेपालका २ दर्जनभन्दा धेरै आयोजनाहरूमा विद्युत, सुरुङ र बाँध बनाउने परियोजनामा चिनियाँ ठेकेदारहरू संलग्न छन् ।

मुख्य रूपमा प्राविधिक र व्यवस्थाकीय कामदारहरू नै चीनमा बसेपछि आयोजनाहरूको काम समयमा हुन सक्ने अवस्था नभएको भौतिक यातायात तथा पूर्वाधार मन्त्रालयले जनाएको छ । यी आयोजनामा काम गर्न श्रमिक आउन छाडेको गुनासो आयोजनाका ठेकेदारले गर्न थालेका छन् ।

प्रकाशित मिति: बिहीबार, माघ २३, २०७६ ११:४२