पर्यटकीय गन्तव्यहरू सुनसान, विमानस्थलको कामसमेत प्रभावित

A+ A A-

पर्यटकीय नगरी पोखराको पर्यटनमा मित्रराष्ट्र चीनमा देखापरेका कोरोना भाइरसको प्रभाव देखिन थालेको छ । चिनियाँ पर्यटकले भरिभराउ हुने यस सिजनमा पोखराको लेकसाइड सुनसान बनेको छ । विशेष गरी चिनियाँ पर्यटकहरूले भरिभराउ हुने लेकसाइडमा विदेशी पर्यटक नै देख्न मुश्किल भएको पर्यटन व्यवसायी बताउँछन् । एकाएक चीनमा फैलिएको कोरोना भाइरसको प्रचारसँगै पर्यटक आगमन ठप्प भएपछि व्यवसायीहरू चिन्तित भएका छन् ।

चिनियाँहरूको मुख्य चाड ‘लोहार फेस्टिबल’को मुखैमा कोरोना भाइरसको संक्रमण बढेपछि चिनियाँ पर्यटकको आवागमन ठप्प भएको पश्चिमाञ्चल होटल संघ पोखराका अध्यक्ष विकल तुलाचनले बताए । उनले भने, फेस्टिबलको मौका पारेर नेपाल घुम्न आउने चिनियाँ पर्यटकको योजना कोरोना भाइरसकै रद्द भएको छ । उनीहरूको चाड नजिकिएसँगै नेपाल आउने पर्यटक बढ्दै थिए । चिनियाँ पर्यटकहरूको बुकिङ बढ्दै थियो । एकाएक सबै भताभुङ्ग भयो ।’

वार्षिक रूपमा नेपाल आउने चिनियाँ पर्यटकको संख्या लगभग डेढ लाखको हाराहारीमा रहेको अध्यक्ष तुलाचनले बताए । चिनियाँ पर्यटकले नेपाल आउनका लागि गराएको धेरै जसो बुकिङ रद्द भइसकेको बताउँदै उनले भने, ‘यो सिजनमा पोखरामा ४० देखि ५० प्रतिशत पर्यटकहरूको आगमन हुनुपर्ने हो, त्यसमध्ये २५ प्रतिशत भन्दा बढी चिनियाँ पर्यटकहरू हुने गर्दथे । तर, अहिले पर्यटक नै न्यून भएको अवस्था छ ।’

अध्यक्ष तुलाचनले पर्यटक घट्दा अकुपेन्सी दरसमेत घटेको बताए । ‘अघिल्ला वर्ष यस सिजनमा ४० प्रतिशत अकुपेन्सी हुने गरेकोमा अहिले १५ देखि २० प्रतिशतको हाराहारीमा मात्र छ,’ उनले भने ।

उनका अनुसार अहिले चाइनिज मात्र होइन, अन्य देशका पर्यटकले पनि धमाधम बुकिङ रद्द गरेका छन् । पोखरा घुम्न आएका मध्ये केही पर्यटकहरू त भिसाको समय छोट्याएर फर्किसकेका छन् । चाइनाले ‘फ्लाइट क्यान्सिल’ गरेका कारण पोखरा घुम्नेहरूको संख्या एकदमै घटेको छ । ‘फ्लाइट सुचारु हुने निश्चित छ्रैन ।

उता पोखरा पर्यटन परिषद्का अध्यक्ष चिरञ्जीवी पोखरेल भने कोरोना भाइरसका कारण पोखरामा आत्तिनुपर्ने अवस्था नभएको बताउँछन् । ‘विश्वव्यापी प्रभाव नेपालमा नपर्ने भन्ने होइन । प्रभाव थोरै धेरै पर्छ नै,’ उनले भने, ‘कोरोना भाइरसको कारण हामी आत्तिनु पर्ने अवस्था छैन । कोरोनाको संक्रमण भएको व्यक्ति नेपालमै भेटिएको छैन । पोखरामा त झन् भेटिने कुरै भएन ।’

उक्त भाइरसको संक्रमणबाट पोखरा सुरक्षित ठाउँ रहेको बताउँदै ढुक्क भएर पोखरा घुम्न आउनसमेत उनले आग्रह गरे । उनले भने, ‘कोही संक्रमित भेटिएको अवस्थामा पनि त्यसको व्यवस्थापनका लागि निजीक्षेत्र र सरकारी निकायबीचको सहकार्यमा उचित प्रबन्ध मिलाउनेछौँ ।’

कोरोना संक्रमणसँगै अकुपेन्सी ह्वात्तै घट्यो

नेपाल टूर्स एण्ड ट्राभल्स एसोसिएसन (नाट्टा) पोखराका उपाध्यक्ष सञ्जयकान्त सिग्देलले पोखरा घुम्न आउनका लागि ८० प्रतिशत पुगेको अकुपेन्सी घटेर ३० प्रतिशतको हाराहारीमा झरेको बताए । ‘कोरोना भाइरसको संक्रमणसँगै ८० प्रतिशत पुगेको यातायातको अकुपेन्सी घटेर न्यून भएको छ,’ उनले भने । नाट्टा पोखराले हाल २७ वटा गाडीमार्फत काठमाडांै, चितवन, लुम्बिनी, सौराहलगायतका ठाउँका लागि दैनिक रूपमा पर्यटकलाई सेवा दिँदै आएको छ ।

पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल निर्माणमा कोरोना प्रभाव

राष्ट्रिय गौरवको आयोजनाको रूपमा निर्माणाधीन पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा पनि नोवेल कोरोना भाइरसको प्रभाव देखिएको छ । चीन सरकारसँगको ऋण सहयोगमा निर्माणाधीन विमानस्थलका अधिकांश कामदार चिनियाँ भएका कारण ठूलो संख्यामा कामदारहरू चीन गएको बेला चीनको वुहानमा संक्रमण फैलिएपछि उनीहरू उतै बसेपछि यता विमानस्थलको काममा प्रभाव परेको हो ।

विमानस्थलका आयोजना प्रमुख विनेश मुनाकर्मीका अुसार चिनियाँ कामदार घर गएको बेला संक्रमण फैलिएर उतै रोकिएपछि सामान्य प्रभाव परेको छ । ‘कामदार घरमै अड्किएका कारण सामान्य प्रभाव चाहिँ छ, चीन गएका कामदारहरू फर्किन पाएका छैनन्,’ उनले भने, ‘हाल विमानस्थलका ८० कामदार चीनमा नै रोकिएका छन् । ८० मध्ये ६० जना नयाँ कामदार आउन नपाएका हुन् । नयाँ वर्ष मनाउन गएका ४० कामदार मध्ये २० जना फर्किए भने बाँकी २० जना उतै रोकिएका हुन् ।’

उनका अनुसार एक्सेस रोडको ढलान र डेकोरेसन फिनिसिङका लागि नयाँ ६० जना कामदार आउने क्रममा थिए । कोरोनाको लक्षण नदेखिए पनि नेपाल आएका नयाँ चिनियाँ कामदारहरूलाई तत्काल काममा नलगाई निगरानीमा नै राख्ने तयारी आयोजनाले गरेको छ । यसका लागि छुट्टै पाँचवटा आइसोलेसन वार्डसमेत परिसरभित्रै खडा गरिएको उनले बताए ।

गत शनिबार १० जना कामदारहरू नेपाल फर्केका थिए । उनीहरूलाई विमानस्थलमै तयार पारिएको आइसोलेसन वार्डमा राखिएको छ ।

विमानस्थलमा कार्यरत कामदारहरू कोेरोना उत्पत्ति भएको हुबेई प्रान्तका बासिन्दा नभएको उनले प्रष्ट पारे । विमानस्थलमा कार्यरत अधिकांश कामदार सिन्चुवान प्रान्तका छन् । ‘हामीले सतकर्ताचाहिँ अपनाएका छौँ । यहाँ उपचार हुँदैन, हामीले छुट्टै मात्र राखेका छौँ’, उनले भने ।

विमानस्थलमा अहिले पनि करिब २ जना चिनियाँ र करिब २ सय ५० जना नेपाली कामदारहरू कार्यरत छन् । विमानस्थल नेपाल सरकारले चिनियाँ सरकारसँग २२ अर्ब रूपैयाँ ऋणमा लिएर बनाउन सुरू गरेको हो ।

पोखरा विमानस्थलमा हेल्थ डेस्क

विमानस्थलबाट भित्रिने पर्यटकहरूको चेकजाँचका लागि पोखरा क्षेत्रीय विमानस्थलमा हेल्थ डेस्क स्थापना गरिएको छ । नेपालमा पनि कोरोना भाइरसको संक्रमण हुन सक्ने आशंकामा पर्यटकीय शहर पोखराको विमानस्थलमा हेल्थ डेस्क स्थापना गरिएको हो ।

उडानमार्फत पर्यटकहरूको आवतजावत हुने भएका कारण सम्भावित जोखिम न्यूनीकरण गर्न हेल्थ डेस्क स्थापना गरिएको पोखरा विमानस्थल प्रशासनले जनाएको छ ।

प्रदेश स्वास्थ्य निर्देशनालय र पोखरा महानगरपालिकाको सहकार्यमा डेस्क स्थापना गरिएको हो । नेपाल आउने चिनियाँ पर्यटकहरूको प्रमुख गन्तव्य पोखरा रहेका कारण पर्यटकहरूलाई लक्षित गरी विमानस्थलमा स्वास्थ्य परीक्षण गर्न आवश्यक उपकरणसहित २ जना स्वास्थ्यकर्मी खटाइएको छ ।

स्वास्थ्यकर्मीहरूले रूघाखोकी, ज्वरो र अन्य संक्रमणको लक्षण देखिएका बिरामीको सामान्य परीक्षण गरी रगतको नमुनासमेत लिनेछन् ।

शंकास्पद देखिएको खण्डमा सोही डेस्कले उपचारका लागि रिफर गर्ने प्रदेश स्वास्थ्य निर्देशनालय गण्डकीका जनस्वास्थ्य अधिकृत बाबुराम आचार्यले जानकारी दिए । हेल्थडेस्कमा रगत परीक्षण गर्दा कोरोना भाइरसको शंका लागेमा उक्त रगत र बिरामीलाई काठमाडौं पठाइने उनले बताए ।

विदेशी पर्यटकको तथ्यांक यस्तो छ

विश्वका विभिन्न मुलुकबाट नेपाल घुम्न आउने उपयुक्त समय सेप्टेम्बरदेखि नोभेम्बरलाई मानिन्छ । यही समयमा धेरै विदेशी पर्यटकहरूले नेपालको भ्रमण गर्ने गर्दछन् । गत वर्ष सन् २०१९ मा ११ लाख ९७ हजार विदेशी पर्यटकले नेपाल घुमेका थिए । तीमध्ये चिनियाँ पर्यटकको संख्या १ लाख ६८ हजार थियो ।

सन् २०१८ मा ११ लाख ७३ हजार विदेशी पर्यटक आएकोमा चिनियाँ १ लाख ५३ हजार रहेको नेपाल पर्यटन बोर्डको तथ्यांक छ ।

नेपाल आउने पर्यटकमध्ये पोखरा क्षेत्रमा करिब ४५ प्रतिशत आउने गरेको पाइन्छ । सन् २०१९ डिसेम्बरमा १६ हजार ७ सय ६३ जना पर्यटकले गण्डकी प्रदेश भ्रमण गरेका थिए । त्यसअघि अक्टोबरमा २४ हजार ४ सय ७७ र नोभेम्बरमा २५ हजार ३ सय ५६ पर्यटक आएको नेपाल पर्यटन बोर्डले जनाएको छ ।

प्रकाशित मिति: बुधबार, माघ २२, २०७६ १९:२९