श्रम सम्झौताका लागि ड्राफ्ट टर्की पठाइँदै, वार्षिक २० हजार कामदार आपूर्ति

A+ A A-

श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयले टर्कीसँग श्रम सम्झौता गर्ने बुँदामा छलफल सुरु गरेको छ । टर्कीको कानुन, श्रम तथा रोजगार मन्त्रालयले रोजगारीका लागि श्रमिक लिनका लागि २ महिनाअघि नै मस्यौदासहितको ड्राफ्ट श्रम मन्त्रालयमा पठाएको थियो ।

सोही मस्यौदाका आधारमा श्रम मन्त्रालयले मन्त्रालयअन्तर्गतका निकायसँग छलफल सुरु गरेको जानकारी दिएको छ । टर्कीमा श्रमिक रोजगारीमा पठाउने छलफल सकिएलगत्तै परराष्ट्र मन्त्रालयमार्फत मन्त्रालयले तयार पारेको मस्यौदासहितको ड्राफ्ट टर्की पठाउने तयारी भइरहेको मन्त्रालयले जानकारी दिएको छ ।

टर्की सरकारले पठाएको मस्यौदाका विषयमा बुँदागत छलफल भइरहेको श्रम मन्त्रालयका सहसचिव उमेश ढुंगानाले बताएका छन् । २ मुलुकबीचको छलफलमा टर्की पनि श्रम सम्झौता गरेर नेपाली श्रमिक लिन लागि इच्छुक देखिएपछि सोहीअनुसार ड्राफ्ट आदानप्रदान गर्न लागिएको सहसचिव ढुंगानाले जानकारी दिए ।

‘टर्कीसँग हुने श्रम सम्झौताका लागि मस्यौदा एक किसिमले तयार भएको छ । केही विषयमा छलफलसमेत भइरहेको छ । नेपालले तयार गरेको मस्यौदा सम्बन्धित मुलुकलाई चित्त बुझे मात्रै श्रम सम्झौता हुन्छ’, ढुंगानाले भने ।

तर, नेपालले बनाएको मस्यौदा राम्रो भएको र त्यही भएर चाँडै श्रम सम्झौता हुने उनको दाबी छ । सहसचिव ढुंगानाले भने, ‘श्रमिकका लागि आवश्यक पर्ने विषयमा केन्द्रित भएर छलफल गरिरहेका छौं । सोहीअनुसार ड्राफ्ट तयार पारिएको छ । रोजगारीका लागि टर्कीमा जाने श्रमिकले भविष्यमा दुःख नपाउने गरी श्रम सम्झौता हुन्छ ।’

टर्कीले पूर्वाधार निर्माण, कृषि, उद्योग, पर्यटन, घरेलु मार्केटिङ, सरसफाइलगायतका क्षेत्रका नेपाली श्रमिक लैजाने अपेक्षा राखेको मन्त्रालयले जानकारी दिएको छ । टर्कीमा वार्षिक २० हजार श्रमिक पठाउन सकिने मन्त्रालयले जनाएको छ ।

रोजगारीका लागि टर्की जाने श्रमिकको मासिक तलब कामअनुसार ४० देखि ६० हजार रुपैयाँ हुने मन्त्रालयको भनाइ छ । कामदारले पारिश्रमिकसहित ‘ओभर टाइम’को समेत सुविधा पाउने मन्त्रालयको भनाइ छ । हाल टर्कीमा करिब २० हजार नेपाली श्रमिक कार्यरत रहेको सरकारको अनुमान छ ।

टर्कीमा प्रायः घरेलु महिला श्रमिक रोजगारीका लागि अवैध बाटो भएर एजेन्टमार्फत् जाने गर्छन् । श्रम मन्त्रालयले श्रमिक आपूर्ति गर्ने रोजगारदाता देशका कम्पनीले नै खर्च व्यहोर्ने गरी टर्कीसँग श्रम सम्झौताका लागि पहल र छलफल भइरहेको जनाएको छ । विगतमा मलेसिया, यूएई, जापान र मोरिसससँग पनि श्रमिकको सम्पूर्ण लागत खर्च रोजगारदाताले व्यहोर्ने गरी सम्झौता गरिएको मन्त्रालयले जनाएको छ ।

टर्कीसँगको सम्झौतामा पनि ओहोरोदोहोर खर्च, श्रमिकको न्यायमाथिको पहुँच, श्रमिक बीमा तथा मानवअधिकार, रोजगारीको अधिकार, ठगी नियन्त्रण, भर्ना प्रक्रियाको पारदर्शिता, नियमित तलब र सुनिश्चितता, बिदा, महिला कामदारका लागि आवश्यक सुविधा, आवासलगायतका सुविधालाई प्राथमिकतामा राखेको मन्त्रालयले जनाएको छ । टर्की जाने श्रमिकको करार अवधि २ वर्षको हुने मन्त्रालयले जानकारी दिएको छ ।

हाल म्यानपावर कम्पनीले व्यक्तिगत भिसामा श्रमिक पठाइरहेका छन् । यसरी गएका कतिपय श्रमिकले दुःखसमेत पाएर फर्किने गरेका छन् । गत वर्ष करिब १ हजार ४ सय श्रमिक रोजगारदाता कम्पनीले तलब नदिएको भनेर स्वदेश फर्किएका थिए ।

यसरी फर्किएका श्रमिकलाई वैदेशिक रोजगार विभागले रोजगारदाता कम्पनीसँग ९७ लाख रुपैयाँ क्षतिपूर्ति माग गरी भराएको थियो ।

प्रकाशित मिति: बुधबार, माघ २२, २०७६ १२:२५