अस्तव्यस्त वैदेशिक रोजगारः १३ देशमा जम्मा १३ कामदार

A+ A A-

एक दशकयता नेपाली युवा रोजगारीको खोजीमा नयाँ–नयाँ देश पुग्ने गरेका छन् । श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयले संस्थागत १ सय १० देश र व्यक्तिगत १ सय ७२ वटा देशका लागि वैदेशिक रोजगारीमा जाने श्रमिकका हकमा श्रम स्वीकृति जारी गर्दै आएको छ ।

कतिपय देश जाने नेपाली कामदारको संख्या न्यून छ । यतिसम्म कि एउटा देशमा वार्षिक एक जना जाने गरेको विभागको तथ्यांकमा उल्लेख छ ।

आर्थिक वर्ष २०७५/०७६ मा ५ लाख ८ हजार नेपाली श्रमिक रोजगारीको खोजीमा विभिन्न देश पुगेका वैदेशिक रोजगार विभागको तथ्यांकमा उल्लेख छ । नेपाली युवाहरुको मुख्य रोजगार गन्तव्य देशभित्र खाडीका देश, मलेसिया र युरोपका देश पर्छन् ।

विभागको तथ्यांकमा ८० प्रतिशत नेपाली युवा मलेसिया र खाडीका देश जाने गरेको उल्लेख छ । योभन्दा बाहेक देशमा २० प्रतिशत श्रमिक जाने गरेका छन् । विगत केही वर्षयता नेपाली श्रमिक युरोपेली र अफ्रिकी देश जान थालेका छन् ।

एक जना श्रमिक जाने देश

गत आवमा १३ वटा देशमा एक/एक जना नेपाली रोजगारीका लागि गएको विभागको तथ्यांकमा उल्लेख छ । सातवटा देशमा दुई/दुई जना नेपाली श्रमिक रोजगारीका लागि गएका छन् ।

उरुग्वे, भानुआटु, सुरिनेम, तुर्कमेनिस्तान, लाओ, मालाबो, लिथुवानिया, कंगो, इथियाेपिया, एरिट्रिया, पूर्वी टिमोर, कुक आइसल्यान्ड र बारबाडोस देशमा एक/एक जना मात्र नेपालीले रोजगारीका लागि श्रम स्वीकृति लिएको विभागले जनाएको छ । यी १३ देशमा १३ जना नेपाली श्रम स्वीकृति लिएर गएको विभागको तथ्यांकमा उल्लेख छ ।

ब्रिटिस भर्जिन आइसल्यान्ड, चिली, रिपब्लिक अफ माकेडोनिया, रुवान्डा, मौरिटानिया, लाओस र डोमिनिकन रिपब्लिकमा दुई जनाका दरले रोजगारीमा गएका छन् ।

ब्रिटिस भर्जिन आइसल्यान्ड र चिलीमा एक महिला, एक पुरुष र बाँकी ५ देशमा दुई–दुई जना पुरुष रोजगारीका लागि पुगेका हुन् । बेल्जियम, बहामास, उज्वेकिस्तान, स्पेन, मारोक, लिउटुवा र म्यानमारमा तीन–तीन जना नेपाली रोजगारीका लागि गएका छन् ।

चालू आर्थिक वर्षको पहिलो ५ महिनाको अवधिमा नै वैदेशिक रोजगारीमा जाने श्रमिकको संख्या २ लाख नाघेको छ । विभागका अनुसार साउन महिनादेखि पुस महिनाको अवधिसम्म रोजगारीका लागि कुल २ लाख ६० हजार १ सय ७ नेपाली विदेशिएका छन् । यो अवधिमा प्राय: ९ जना श्रमिक एक जना जाने देश गएको विभागको तथ्यांकमा छ ।

कम संख्या रोजगारीमा जाने देश प्रायः व्यक्तिको सम्पर्कमा नै जाने गरेको विभागको बुझाइ छ । पछिल्लो समय वैदेशिक रोजगारीमा व्यक्ति श्रम स्वीकृति लिएर जाने नेपालीको संख्या मासिक रुपमा बढिरहेको विभागले जानकारी दिएको छ ।

सरकारले रोजगारदाता देशबाट प्रक्रिया पुर्‍याएर आएका श्रमिकलाई श्रम स्वीकृति जारी गर्दै आएको वैदेशिक रोजगार विभागका सूचना अधिकारी भाेला गुरागाईंले जानकारी दिए । कम श्रमिक रोजगारीमा गएका देशबाट जोखिम र समस्याको खासै गुनासो नआउने गरेको उनले बताए ।

श्रम स्वीकृति लिएर विदेशिने नेपाली अधिकांश सरकारद्वारा खुल्ला गरिएको देशमा पुग्ने गरेको देखिन्छ । तर, यी देश पुगेका नेपाली श्रमिकको अवस्था कस्तो छ भन्ने विषयमा सरकार भने अनभिज्ञ छ । यी देश पुगेका कतिपय नेपाली श्रमिकको अवस्था भने समस्या परेपछि मात्र थाहा हुने गरेको विभागकै भनाइ छ ।

रोजगारदाता देशमा भेट भएका श्रमिकसँग सम्पर्कमा धेरै श्रमिक नयाँ रोजगार गन्तव्य पुग्ने गरेको पाइन्छ । यसरी गएका कतिपय श्रमिक तथ्यांक सरकारसँग पनि हुँदैन । जसका कारण उनीहरू सरकारी तथ्यांकभन्दा बाहिर छन् । सरकारले वैदेशिक रोजगारीमा जाने श्रमिकका हकमा संस्थागत १ सय १० देश र व्यक्तिगत १ सय ७२ देशका लागि श्रम स्वीकृति जारी गर्दै आएको छ ।

प्रकाशित मिति: सोमबार, माघ १३, २०७६ १२:२७