काम मात्र होइन, देश नै बदल्छन् दलालले

A+ A A-

विराटनगरकी लीला सापकोटा (नाम परिवर्तन)लाई दलालहरूले अजरबैजानको एउटा स्थानीय अस्पतालमा क्लिनरको काम दिने भन्दै गत मङ्सिरमा त्रिभुवन विमानस्थलवाट जहाज चडाए ।

अजरबैजान हिँडेकी लीला अन्ततः यूएई हुँदै कुवेत पुगेकी छन् । । सामाजिक सञ्जालमार्फत् शिलापत्रडटकमको सम्पर्कमा आएकी लीलाले आफूलाई अजरबैजान भनेर झुक्याएर कुवेत ल्याइएको बताइन् ।

‘भिजिट भिसालाई वर्किङ भिसा बनाएर रूट परिर्वन गरेर ल्याएको कुवेतमा आएपछि मात्र थाहा पाएँ,’ उनी भन्छिन् ।

कसरी पुर्‍याइयो कुवेत ?

लीलाका अनुसार यूएईमा रहेका एजेन्टले कुवेतमा १५ दिन बसेपछि अजरबैजान जाने भन्दै कुवेत ल्यायो । यूएईबाट उनलाई बसमा चढाएर कुवेत पुर्‍याइयो । उनले त्यहाँ पुगेपछि मात्र थाहा पाइन्– अजरबैजान होइन, कुवेत ल्याएर एजेन्टले फसाएको रहेछ ।

हाल पूर्वी कुवेतमा एक कुवेती नागरिकको घरमा काम गरिरहेको लीलासँगै अजरबैजान हिँडेका अन्य ११ जना महिलाहरू पनि कुवेतमै छन् ।

सुरक्षा गार्डबाट क्लिनर

विराटनगरमा सुरक्षा गार्डको काम गर्थिन् उनी । राम्रो कमाइ हुने लोभ देखाए दलालले । एउटी केटी साथीले यहाँ किन दुःख गर्छेस्, बरू विदेश जा भनेर लीलालाई पटक–पटक आग्रह गरिन् ।

कमाइ हुने लोभमा उनले राहदानी बनाइन् । ‘केटी साथीले मलाई राजन राई भने एजेन्टको नम्बर दिएपछि कल गरेँ । त्यो एजेन्टले अजरबैजानको राम्रो डिमाण्ड छ भन्यो’, उनले भनिन्, ‘एजेन्टलाई राहदानी र ५० हजार रूपैयाँ दिएँ । कात्तिकमा राहदानी लिएका एजेन्टले मङ्सिर दोस्रो साता नेपालबाट उडाएको हो ।’

नेपालबाट अजरबैजानको हस्पिटल, स्कुल र सुपरमार्केटमा क्लिनरको रोजगारी भनेर उनीसँगै २१ जना महिला एउटै फ्लाइटमा काठमाडौंबाट उडे ।

‘मसँग १२ जनालाई कुवेत र अन्यलाई चाहिँ यूएईबाट कता पठाए मलाई थाहा भएन,’ उनी भन्छिन् ।

१ लाख ८० हजार खर्च

अजरबैजान हिँडेका प्रत्येक महिलाले १ लाख ८० हजार रूपैयाँसम्म तिरेको लीला बताउँछिन् ।

‘कुवेतमा एक महिला घरेलु कामदार ल्याएबापत साहुसँग एजेन्टले ३ लाखसम्म लिने गरेका रहेछन् । एजेन्टले दोहोरो पैसा उठाएर खाँदा रहेछन्’, उनले भनिन्, ‘कुवेतमा एजेन्टले धेरै नेपाली महिला तस्करी गरेर ल्याउने गरेका छन् । अफ्रिकी देश भनेर एजेन्टले नेपाली महिलाहरू कुवेत र इरानमा घरेलु कामदार तस्करी गर्छन् । हामी पनि यसरी तस्करको फन्दामा परेर कुवेत आइपुगेका हौं ।’

यसरी पुर्‍याइन्छ कुवेत

नेपालबाट अनलाइनमार्फत् अजरबैजानको अध्यागमन विभागमा भिसाका लागि एजेन्टले आवेदन दिन्छ । पर्यटक भ्रमण र अन्य पेसागत भ्रमणका लागि भनेर भिसाका लागि एजेन्टले व्यक्तिगत आवेदन दिन्छन् । ३० अमेरिकी डलरमा अवरबैजान सरकारले पर्यटन भिसा जारी गर्दै आएको छ ।

अजरबैजानबाट भिजिट स्वीकृति लिएर आएपछि नेपालमा रहेका एजेन्टले विभिन्न स्थानबाट महिला श्रमिक खोजेर प्रलोभनमा पारेर फसाउने गरेका छन् । एजेन्टले अजरबैजानका विभिन्न कम्पनीको नक्कली भिसा बनाएर रोजगारीमा पठाउने प्रलोभन देखाउँछन् ।

नेपालमा रहेका एजेन्टले एउटा देशको भिसा लगाएर पठाउँछन् । तर, नेपालदेखि उडेका महिलालाई बीच बाटोमा सेटिङ मिलाएर भिसा नै परिवर्तन गर्छन् ।

नेपालदेखि एजेन्टले अजरबैजान पर्यटन भिसामा पठाएका महिला प्रायः कुवेत घरेलु कामदारमा रूपमा पुर्‍याइन्छ । यसरी गएका महिलाले बीच बाटोमा भिसा परिवर्तन गरेपछि मात्र एउटा देश हिँडेको तर अर्को देश पुगेको थाहा पाउँछन् ।

नेपालमा एजेन्टलाई धेरै पैसा तिरेर गएका कारण उनीहरू बाध्यताले जुन देशमा पुगे, त्यहीँ काम गरेर बस्ने गरेको बताउँछन् ।

यसरी काम गरेर बसेका नेपाली महिला श्रमिकको हौसियत अवैध हुने गरेको छ । अवैध भएपछि उनीहरू चाहेका बेला स्वदेश फर्कन पाउँदैन् । एउटा देश भनेर अर्को देश पुगेका महिलाको साथमा प्रायः राहदानीसमेत हुँदैन ।

केही वर्षअगाडि भारत, श्रीलङ्का र बङ्गलादेश हुँदै कुवेत, खाडीका देश, मलेसिया र अफ्रिकाका देशमा नेपाली महिला तस्करी गरिथ्यो । भारत, श्रीलङ्का र बङ्गलादेशको कडाइ हुन थालेपछि तस्करले नयाँ रूटमार्फत् महिला तस्करी गर्न थालेका छन् ।

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, माघ १०, २०७६ ११:०९