चीन–अमेरिका व्यापार सम्झौता, सुध्रिएला सम्बन्ध ?

A+ A A-

अमेरिका र चीनबीच करिब १८ महिनासम्म चलेको व्यापार युद्धलाई कम गर्न प्रारम्भिक चरणको सम्झौतामा हस्ताक्षर भएको छ ।

दुई देशबीच जारी व्यापारिक तनावबाट विश्व अर्थव्यवस्थामै नकारात्मक असर परिरहेका बेला दुई देशबीच व्यापार सम्झौतामा हस्ताक्षर भएको हो ।

अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले व्यापार सम्झौता अमेरिकाको अर्थव्यवस्थामा परिवर्तन ल्याउन महत्त्वपूर्ण हुने विश्वास व्यक्त गरेका छन् ।

उता, चीनका नेताहरूले पनि यो सम्झौतालाई हरप्रकारबाट फाइदाको सम्झौता भनेका छन् । उनीहरूले यसबाट दुई देशबीच सम्बन्ध सुधार गर्नमा सहयोग पुग्ने पनि बताएका छन् ।

सो सम्झौताका कारण चीनले आफ्नो आयातमा २०० विलियन डलरसम्म बढाउने वाचा गरेको छ । सम्झौताअनुसार अमेरिका केही वस्तुमा लगाएको उत्पादन शुल्क ५० प्रतिशतसम्म कम गर्न सहमत भएको छ ।

यद्यपि, सीमा शुल्कको एउटा ठूलो हिस्सा अहिले पनि पहिलेजस्तै रहनेछ । दुई देशका प्रतिनिधि र व्यापारीबीच यस विषयमा भविष्यमा कुराकानी गर्ने बताइएको छ ।

यूएस चेम्बर अफ कमर्समा चिनी केन्द्रका अध्यक्ष जेरेमी वाटरम्यानले भनेका छन्, ‘अझै धेरै काम बाँकी छन् । अहिले जे भएको छ, त्यसबाट खुसी नै हुनुपर्छ तर अगाडिका निर्णयका लागि लामो समय पर्खिनु हुँदैन ।’

अमेरिका र चीन सन् २०१८ देखि नै ‘जस्तालाई तस्तै’ को रणनीतिबाट व्यापार युद्धमा अल्झिइरहेका थिए । यसको परिणाम ४ सय ५० विलियन डलरभन्दा बढी मूल्यका उत्पादनमा अतिरिक्त शुल्क लगाइयो ।

यी सबै कुराबाट व्यापार प्रवाह मात्र प्रभावित भएन, विश्व अर्थव्यवस्था र लगानीमा पनि असर देखियो । दुई देशले यो सम्झौतामा वासिङ्टनमा प्रतिष्ठित व्यापारीका बीच हस्ताक्षर गरेका हुन् ।

सम्झौतापछि राष्ट्रपति ट्रम्पले यसबाट चीन र अमेरिकाबीच अझ मजबुत सम्बन्ध बन्ने धराणा व्यक्त गरे ।

ट्रम्पले भने, ‘हामी दुई मिलेर अघिल्ला गल्तीलाई सुधार गरिरहेका छौं । हामी आर्थिक न्याय र सुरक्षावाला भविष्य तयार गरिरहेका छौं । सम्झौता आफ्ना ठाउँमा छ, यसभन्दा पनि बढी यो विश्वमा शान्ति ल्याउने एउटा प्रयास हो ।’

यी हुन् सम्झौताका सर्त

– चीनले सन् २०१७ का तुलनामा आफ्नो अमेरिकी आयातमा कम्तीमा २ सय विलियन डलर बढाउने । यसका लागि उसले कृषि आयातमा ३२ विलियन, भौतिक संरचनामा ७८ विलियन, ऊर्जामा ५४ विलियन तथा आयात र सेवा क्षेत्रमा ३८ विलियन डलर बढाउनेछ ।

– चीनले बौद्धिक सम्पदा कानुनलाई अझ कडा बनाउने सहमति पनि जनाएको छ । यसबाट बौद्धिक सम्पदाका नियम उल्लंघन गर्ने कम्पनीका लागि कानुनी कारबाही हुनेछ ।

– अमेरिकाले ३६० विलियन डलर मूल्यको चिनी उत्पादनमा लगाइने शुल्कमा ५० प्रतिशतबाट घटाएर २५ प्रतिशतसम्म राख्ने वाचा गरेको छ ।

प्रकाशित मिति: बिहीबार, माघ २, २०७६ १०:०५