गुरु नानक मठमा किन छिरे सिद्धबाबा ?

A+ A A-

बालाजुस्थित विष्णुमती पुलको छेउमा सानो जंगल छ । कम्पाउण्ड वालले घेरिएको यो जंगल गुठी संस्थानको स्वामित्वमा छ ।

झण्डै ३५ रोपनी क्षेत्रफलमा फैलिएको जंगल छिर्ने मुख्य द्वार बालाजु नयाँ बजार सडकतिर फर्केको छ । मुख्य द्वारमा दुईवटा बोर्ड छन् । एउटा बोर्डमा लेखिएको छ– श्री गुरु नानक सिख फाउण्डेशन । अर्को बोर्ड छ– प्राचीन उदासीन श्री गुरु नानक मठ ।

दोस्रो बोर्डमा लेखिएको छ– तपोवन, शंखवन साधुकुटी । बोर्ड कसले राखेको हो, खुल्दैन तर सम्पर्क नम्बर भने छ ।

मुख्य द्वारबाट माथि जान सिँढी चढ्नुपर्छ । वरिपरि छन् बाँसका झ्याङ र रुखहरू । सिँढीहुँदै अघि बढेपछि उकालोमा लेखिएको छ, समाधिस्थल । यो बोर्ड सिद्धबाबा फाउण्डेशनले जारी गरेको हो । सिद्धबाबा तिनै हुन्, जो बलात्कार अभियोगमा प्रहरी अनुसन्धानको घेरामा छन् ।

जग्गाको स्वामित्व गुठी संस्थानको हो । लामो समयदेखि भोगचलन भने प्राचीन उदासीन श्री गुरु नानक मठले गरिरहेको छ । प्रश्न उठ्छ, त्यसो भए सिद्धबाबा फाउण्डेशनको बोर्ड यहाँ कसरी राखियो ?

सिद्धबाबा फाउण्डेशनको बोर्डको रहस्य जंगलभित्र रहेको भवनमा छिरेपछि खुल्छ । भवनका चारवटै भित्तामा सिद्धबाबाको नामबाट चिनिएका कृष्णदास गिरीका तस्वीरहरू राखिएका छन् । कोठाको एक कुनामा छ, उनको आसन ।

उनका अनुयायीहरू हरेक दिन कोठामा छिर्छन् र भजनकीर्तन गर्छन् ।

सँगसँगै बाबाले पछिल्ला दिन खेप्दै आएको अभियोगबाट मुक्तिका गफ पनि गर्छन् ।

प्रवेशद्वारमा बाबाका अनुयायीहरूले आगन्तुकका लागि सम्पर्क कार्यालय राखेका छन् ।

मूल गेटमा राखिएको दोस्रो बोर्डमा राखिएको फोन सेट यही सम्पर्क कार्यालयमा जोडिएको छ । जहाँ बाबाका अनुयायीहरूले रेस्पोन्स गरिरहन्छन् ।

कसैले सम्पर्क गर्न खोज्यो भने पहिलो सम्पर्क बाबा कृष्णदास गिरीका अनुयायीहरूसँग हुन्छ ।

वनक्षेत्र गुठीको नाममा छ । भोगचलन अधिकार गुरु नानक मठलाई छ । त्यसो भए बाबाले यो क्षेत्रमा कसरी उपस्थिति जनाए ? उत्तर बाबाका अनुयायीहरू दिन चाहँदैनन् । भन्छन्, ‘बाबा र यो आश्रमबारे गुठीका महन्तलाई नै सोध्नुस् ।’

गुठी सञ्चालनको अधिकार महन्त नेम मुनि उदासीनसँग रहेछ । हामीले महन्त उदासीनलाई सोध्यौं, ‘यो ठाउँ वास्तवमा कसको हो ?’

उनले उत्तर दिए, ‘यो उदासीन साधुहरूको अखडा हो, म यहाँको महन्त हुँ ।’

‘त्यसो भए अखडाको भित्ताभरि कृष्णदास गिरी र उनको संस्थाको फोटो किन राखेको ?,’ प्रश्न सु्नेपछि महन्त भन्न थाले, ‘ठाउँ खाली थियो, बाबाले योग गर्न मागे, मैले दिएँ ।’

मन्दिरमा आगन्तुक बस्न एउटा गेष्ट हाउस पनि छ । जसको सञ्चालन पनि महन्त आफैंले गरिरहेको बताउँछन् । महन्तका अनुसार यो गेष्ट हाउसमा कसैलाई बस्ने अनुमति भने छैन । गेष्ट हाउस भने गुरु नानकका अनुयायीहरूले बनाएका हुन् ।

महन्तका अनुसार गेष्ट हाउसमा सिद्धबाबाका अनुयायी भने बस्न पाउँछन् । ‘यहाँ कसैलाई बस्ने अनुमति छैन, बाबाका अनुयायीहरूले कहिलेकाहीँ दिउँसो आराम गर्न भने पाउँछन्,’ महन्त अलि खुल्दै भन्छन् ।

महन्तलाई सोधियो, ‘बोर्डमा राखिएको सम्पर्क नम्बर कसको हो ?’ उनले उत्तर दिए, ‘ मठको हो, बाबाका अनुयायीलाई केही दिनका लागि प्रयोग गर्न दिइएको हो ।’

बाबा विगत चार वर्षदेखि यो अखडामा छन् । त्यसो भए चार वर्षदेखि गुठी स्वामित्वको जग्गा र गुरु नानक मठको भोगचलनमा रहेको यो स्थानमा बाबा कसरी बसे ?

गुठीका महन्त अब भने जंगिन थाले । उत्तर दिनुको सट्टा उनी रिसाए । भन्न थाले, ‘तपाईंलाई के मतलव, को हो र तपाईंलाई मैले बताउनुपर्ने ?’

बलात्कार अभियोगमा अनुसन्धानको घेरामा रहेका सिद्धबाबाले अचानक यो ठाउँमा कब्जा जमाए भन्ने विषयमा गुठीका महन्तले बताउन चाहेनन् ।

प्रश्न जीवित छ, ‘गुठी र महन्तले कृष्णदास गिरीको समूहलाई किन र कसको दबाबमा दियो यो ठाउँ, किन बसे बाबा यो अखडामा ?’

अनुत्तरित विषय खाेतल्दै जानेछौं ।

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, मंसिर २७, २०७६ १८:०५