शर्तविहीन एउटा सम्बन्ध

A+ A A-

दशकौँ भयो उनीहरूको सम्बन्ध भएको र अझै निरन्तर प्रगाढ छ । एउटा बलियो पर्खालभित्र सामाजिक विधि, विधान अनि मनभित्र एकले अर्काको सुखको चाहना, सल्लाह र सुझाव अनि खुसीको कामना, श्रद्धा एवं सम्मान छ । जीवन अनि संसारका बारेमा घण्टौँ लामो बहस हुन्छ ।

तैपनि रीमाले कहिले पनि कुनै कोणमा आफ्नो आवश्यकता, अभाव र अतृप्तिको प्रसंगभन्दा सम्पूर्णताको मात्र कुरो गर्छिन् । उनलाई किरणको खुसी र सुखबाहेक कुनै कामना पनि छैन ।

किरण र रीमाको सम्बन्ध अजीव, निःस्वार्थ र अविश्वसनीय गहिरो छ । यस्तो नजिक छन् कि यी दुई कहिले पनि एक हुन सक्दैनन् । यस्तो टाढा छन् कि एकअर्कामा एक–दुई दिन कुरो नभए बाँच्न पनि सक्दैनन् जस्तो । केही दिन किरणले फोन नगरे रीमालाई चित्त दुख्छ । उनी ‘मलाई नरुवाऊ है’ भन्छिन् ।

उनीहरू महिनौँसम्म पनि भेट्दैनन्, सम्बन्धमा यस्तो पवित्रता छ । शारीरिक आशक्ति पनि विल्कुल छैन । भेटमा पनि फेरि त्यस्तो कुनै प्रस्ताव हुँदैन तैपनि भेट्ने तीब्र इच्छा सधैँ हुन्छ ।

प्रकृतिले एकअर्कामा न्याय गर्‍यो कि अन्याय– अनायास एक दिन किरण र रीमा एउटा बन्द कोठामा एकाकार हुन्छन् र एउटा नौलो स्वाद वा उपहार एकअर्कालाई समर्पण गर्छन् ।

सामाजिक प्रतिष्ठाको त्यो अग्लो अनि कठोर पहाडलाई सहजै पैतालाले कुल्चिएर उनीहरूले त्यो भेट तय गरेका हुन्छन् । पहिलो भेट नौलो मानिस दुवैका लागि मनग्गे खुल्न नसक्दा पनि गुनासोविहीन तृप्ति लिएर नगरकोटबाट साँझ परेपछि एकअर्काप्रति सम्मान र आभार व्यक्त गर्दै उनीहरू फर्कन्छन् ।

अझै एकले अर्कोलाई भन्न नसकेको वा भन्न नखोजेको प्रश्न र जवाफको कौतूहल जीवन्त छ– किन भयो यो सम्बन्ध ? शारीरिक सुख ? होइन रे ! त्यो पनि अभावको परिपूर्ति ? त्यो त झन् धेरै टाढा, कल्पनाभन्दा धेरै पारिको कुरा । के नपुग्दो छ र ! आखिर रीमा स्वयं एक व्यवसायी हुन् ।

उनलाई घर, गाडी र विदेश भ्रमण, कुनै अभाव छैन ।

उनको शब्दमा श्रीमान् उनका लागि देवता हुन् । त्यस्तो श्रीमान् उनको लामो तपस्या र जुनीपछि प्राप्त भएको हुनुपर्छ । उनमा कुनै खोट छैन, मायामा कमी छैन र प्रेम, विश्वास, भरोसा अनि व्यवहारमा सम्पूर्णता छ ।

उनी किरणलाई श्रीमान्का बारेमा भन्छिन्, ‘सँगै मर्ने, सँगै बाँच्ने वाचा पनि होइन, छुट्नै नसक्ने गहिरो सामीप्यको कुरो पनि भएको छैन । केही सामाजिक भेटघाटमा परिचय भयो, आदर्श र यथार्थका बारेमा तर्क, वितर्क भए । एक दिन छुट्टै कतै बसेर कफी पिउने सहमति भयो ।’

सफल व्यवसायी रीमा नपुगेका कुनै ठूला होटल र रेस्टुरेन्ट छैनन् रे काठमाडौंमा ! सबै ठाउँमा उनी श्रीमान्सँगै गएकी हुन् । धेरै होटलका मालिक र कर्मचारीले उनलाई चिन्छन् रे ! यो सबै आफैँले भनिन्।

हो रहेछ पनि । क्राउन प्लाजा होटल सोल्टीमा हामी छिर्दा रीमालाई होटलका म्यानेजरलगायत धेरैले नमस्कार गरे । उनी आफैँ भन्छिन्, ‘फेरि के सोच्लान् यिनीहरूले, म श्रीमान्बाहेक अरूसँग वा एक्लै कहिले पनि यसरी आएकी छैन ।’

किरणले भन्यो, ‘अब अहिलेको समयमा हजुर जस्तो सफल व्यवसायी महिलाले त्यस्तो सोच्ने कुरो पनि भएन नि ।’

रीमाले किरणको कुरोमा सहमति जनाइन् ।

दुवै क्राउन प्लाजा होटलको रोदी बारमा प्रवेश गरे र एउटा कुनामा बसे । मध्याह्नको समय भएर होला, बारमा विदेशी दुई महिलाबाहेक कोही थिएनन् ।

रीमाले सँगै बस्ने अनुरोध गरिन् । किरण उनीसँग टाँसिएको कुर्सीमा बसे । पेटको भोक दुवैलाई थिएन । हल्का स्न्याक खाने सल्लाह भयो । अहिलेसम्म बियर, वाइन र ह्विस्कीलाई बेवास्ता गर्दै आएकी रीमाले दुई कफी भन्दै थिइन् । किरणले रोक्दै भने, ‘माइन्ड गर्नुहुन्न भने म एक पेग स्प्रिट पिऊँ ?’

उनले किरणको आग्रह सहर्ष स्वीकार गरिन् । किरणले लार्ज पेग मालिबु कोकोनट रम मगाए ।

व्यावसायिक क्षेत्रका सकारात्मक र नकारात्मक दुवै खाले कुरा गर्दै स्न्याक पनि खाँदै थिए । अचानक किरणको हात रीमाको घुँडामा ठोकिन पुग्यो । रीमाले ‘सिइय’ गरेर सम्पूर्ण शरीर जिरिङ्ग भएको प्रतिक्रिया दिएको देखेर किरण एकछिन त आश्चर्यमा परे ।

रीमा दुई दुई बच्चाकी आमा हुन्। ४० वर्ष नाघेकी उनमा पुरुषको सामान्य स्पर्शमा नै यस्तो प्रतिक्रिया विश्वास नै लागेन किरणलाई । रीमाको पाखुरामा देखिएका मसिना मसिना काँडालाई किरणले हत्केलाले हल्का फेरि स्पर्श गरे । रीमाले किरणको काँधमा टाउको राखेर च्याप्प जोडले समातिन् । किरण निःशब्द बने ।

केही क्षण शान्त भएर दुई एक भएर बसे । रीमाको यो सामीप्य र लज्जापन एउटा अनौठो अनुभूति थियो किरणका लागि ।

किरणले रम पिउने बहानामा रीमाको हात छुटाए अनि गिलास खाली गरेर रीमाको पिठ्युँमा सुस्तरी धाप मारेर भने, ‘जाऔँ अब ।’

रीमाले जबर्जस्ती बिल तिरिन् त्यस दिन । दुवैले आफ्नो गाडी घरमै राखेर ट्याक्सी लिएर निस्केका थिए । होटलको गाडीमा रीमालाई पुर्‍याएर आफू जाने किरणले प्रस्ताव राखे । रीमाले सहज स्वीकार गरिन् र बारबाट निस्किने बेलामा रीमाले किरणलाई भनिन्, ‘म एक पटक तिमीलाई अँगालो मार्न चाहन्छु ।’

किरणले असहज देख्दादेख्दै पनि नाइँ भन्न सकेनन् । रीमाले किरणलाई निकै छोटो तर कसिलो अँगालो मारिन् । वेटरहरू हाँस्दै थिए, सायद सोचे– ‘कस्तो राम्रो जोडी ।’

एक दिन अचानक चैते हुरीझैँ किरणको जीवनमा आँधी आउँछ । ऊ फोन, फेसबुक बन्द गरेर बेलायत उड्छन् । तीन दिन अगाडि मात्र ठमेलमा सँगै कफी पिएर लामो गफ गरेर छुट्टिएकी रीमालाई समेत केही नभनी किरण उडेका थिए ।

केही महिनापछि किरणले फेसबुक फेरि खोले । रीमाका असिना जस्ता, केही फूल जस्ता, केही मर्माहत शब्द प्रयोग भएका कहालीलाग्दा गुनासा र वेदना साउने वर्षाझैँ दर्किन थाले ।

उनले सोचे, ‘के मभित्रको मानवीय संवेदनशीलता मरेको हो र ?’ धेरैबेर घोत्लिए । सोचे, ‘कसरी म बुझाऊँ रीमालाई कि तिम्रै भलाइका लागि तिमीलाई फेसबुकबाट हटाएको थिएँ । तिमीबाट

टाढा सम्पर्कविहीन हुन पुगेको थिएँ भनेर । यो रीमाले पत्याउन सक्ने कुरो पनि थिएन तर सत्य त्यही थियो ।’

छोटो समयका लागि सम्पर्कविहीन हुँदा रीमा विक्षिप्त हुनेछन् ? यो त किरणले सोचेका पनि थिएनन् ।

‘न त सँगै बाँच्ने, मर्ने बाचा गरेका थियौँ, न कुनै सामाजिक बन्धनमा बाँधिएका थियौँ वा न त बिहे गर्ने सम्झौता नै । एउटा सफल व्यवसायी, एक असल श्रीमान्की श्रीमती । कति हलुको, कति गह्रौँ यो सम्बन्ध ? कति गाढा, कति फिका यो सम्पर्क र विश्वास ?’ किरण सोचमग्न हुन्छन् ।

रीमाका प्रश्नले किरणलाई भावविह्वल बनाइदिन्छन् । यस्तो प्रगाढ समर्पण ? हे भगवान् ! किरणको सोच्ने क्षमताभन्दा माथिको परीक्षा पो रहेछ !

तर, किरणको मानसिक दशा बुझ्ने कसले ? कतिपय कुरा र विषय जीवनको अन्त्यसम्म नै चपाइराख्नुपर्ने हुन्छ, घाटमा नपुगुन्जेल । त्यसपछि विषयले विश्राम लिन्छ र हावामा बिलाउँछ उक्त विषय ।

किरणले रीमालाई सम्झाउने कोसिस गर्‍यो । रीमाको रुवाइ सुरु भयो, ‘मैले मेरा देवता समान श्रीमान्माथि घात गरेर तिमीलाई सम्मान दिएँ, खुसी दिन चाहेँ । तिमीले एक वचन ‘जान्छु’समेत भन्न सकेनौ ? तिमी मानिस हौ कि बोल्ने कठोर ढुंगाको प्रतिमूर्ति ?’, रीमा भन्दै गइन्, ‘तिमीले मलाई धेरै ूवायौ किरण । म धेरै रोएँ । कसलाई भनौँ, के भनौँ एकान्तमा लुकीलुकी रोएँ । किन मैले तिमीलाई एक आत्मीय असल साथी ठानेँ ? किन रोजेँ ? किन खुसी दिन्छु भन्ने सोचेँ ? म त सोच्दा सोच्दा पागल हुन्छु ।’

किरण चुपचाप रीमाको रोदन र गुनासा सुनिरहेको हुन्छ । उता, रीमाले ‘श्रीमान् आउनुभयो जस्तो छ, फोन राख्छु है अहिले’ भनिन् । किरणले हतारमा भने, ‘रीमा म सत्यतथ्य कुरो भेटेर बताउनेछु । अहिलेलाई यति नै सम्झ र बुझ अनि मलाई विश्वास गर । मैले तिम्रै मर्यादा र सम्मानका लागि अचानक फेसबुकमा ब्लक गरेको हुँ र कारणवश उडेको हुँ । म अर्को महिना आएपछि सबै बताउनेछु ।’

रीमाले यो सबै सुनिन् वा सुनिनन्, फोन कट्यो ।

तीन महिनापछि फेरि त्यही रेस्टुराँमा भेट भयो, जहाँ रीमा र किरण पहिलोचोटि भेट भएका थिए ।

किरणले बहसमा समय किन बर्बाद गर्ने भन्ने सोचेर सानो कागजमा पुरानो प्रेमपत्र लेख्ने शैलीमा आफ्नो कुरो लेखेर ल्याएको थियो । रीमाको हात सुस्तरी समातेर कागजको टुक्रो थमाइदियो ।

‘के हो यो ?’, झस्किइन् रीमा ।

‘पढ न एक पटक ।’

रीमाले पढ्न थालिन् । रुन्चे हाँसो थियो ओठमा । रीमाका आँखा टिलपिल भए ।

‘मेरो मायाभन्दा ठूलो तिम्रो सुन्दर, शान्त संसार छ । त्यसैले त कतै मेरो आशक्तिले तिम्रो त्यो सुन्दर मन्दिरमा कालो दाग नलागोस् भनेर सोचिरहन्छु । मलाई त्रास रहन्छ, कतै मेरो फोन, म्यासेज तिम्रो मान्छेको हातमा पर्‍यो भने ! मनको चाहना र भावना एकातिर, व्यावहारिक पक्ष अर्कोतिर व्यवस्थापन गर्न गाह्रो होइन र ? म त टुटेको दुखी एक कलाविहीन पथिक हुँ । गन्तव्य हराएको मेरो पीडाको व्यथाको कालो छायाले कतै प्रभाव नपारोस् । म यही सोच्छु । मैले मनको चाहना कसरी दबाएर राखेको छु ? त्यो तिमीलाई के अन्दाज फेरि ? यो पवित्र निःशर्त एकात्मकता अमर रहोस् । हामी समयका दास हौँ । जीवनको यथार्थ छिचोल्न बिष पिउनै पर्ने रहेछ । म त बिष पिएर हाँसिरहेको छु । मेरो मनको ढुकढुकीको अन्दाज कसलाई छ र ? मेरो मन र भावनामा उच्च स्थानमा रहेकी छ्यौ तिमी । नमन गर्छु तिम्रो विश्वास अनि यो साथलाई ।’

‘हाहाहा ...।’

‘बदमास ! मेरो कान्छा, तिमीले मलाई धेरै रुवायौ है ! म कसरी बुझ्न सकूँ त तिम्रा पीडा ? सधैँ हाँसिरहेका हुन्छौ । जोस, उमंग, रसिक अनि प्रेरणाका कुरा गरिराखेका हुन्छौ । मैले त सोचेकी थिएँ, तिमी जस्तो भाग्यमानी र सुखी अर्को को होला ? यो दुनियाँमा तिमी जस्तो असल को होला ? जस्तो लाग्थ्यो । असल मानिसको साथी बन्न पाउँदा मैले आफूलाई भाग्यमानी ठानेकी थिएँ । छोटो समयमा नै तिमीले मेरो मन कसरी जित्यौ ? कसरी तिमीले मलाई समर्पण हुन आकर्षित बनायौ ? खोइ कसरी ? किनकिन मेरो मन पगालिदियौ कान्छु !

तिमीले नमाग्दा पनि मैले तिमीलाई एकछिन खुसी दिने सोच राखेँ । त्यसको बदला तिमीले जुन सम्मान र मर्यादा दियौ, फेरि पनि आभार व्यक्त गर्छु किरण तिमीलाई । कति अभागी रहिछन् तिनी– यस्तो चम्किने हीरालाई कोइला देख्ने अनि परख गर्न नसक्ने । यस्तो हीरालाई कोइला भनेर फ्याँकिदिएकी ? धिक्कार छ तिनको आशंका, आवेग अनि अहंकारलाई ।’

किरण चुपचाप सुनिरहन्छ । रीमा कुरो बदल्छिन् ।

‘आफू खुसी हुन सिक । कसैलाई दोष नदेऊ । तिमी आफैँ बुद्धको सन्देश भन्दै मलाई सम्झाउने, तिमीलाई म के भनूँ र कान्छा !’

किरणका आँखा टलपल हुन्छन् । रोक्न खोज्दाखोज्दै झर्छ आँसु । एउटा निरीह पुरुषझैँ आँसु झार्छन् । कसैको स्नेह र मायामा आफैँलाई कठोर बनाएर हाँसिरहने किरण आज कमजोर जस्तो भएका छन् र आफ्नो अभिभावकको सामु बच्चाले सहारा पाएझैँ विश्वासले रीमाका अगाडि सबै कुरा ओकल्छन् ।

‘म आज फेरि खुसी भएकी छु कान्छा ! तिम्रो विश्वास अनि आफ्नो मनको कुरो खोल्यौ मेरा अगाडि । मैले त सपनामा पनि सोच्न सकेकी थिइनँ, तिम्रा साथमा पनि दुःख होलान्, तिम्रो साथमा पीडा होलान् भनेर । जे होस्, कान्छु तिमीले मलाई अकल्पनीय पीडा पाउनबाट बचायौ । तिमीप्रति मेरो विश्वास र सद्भाव झनै बढेको छ । तिमीलाई सधैँ सुखी र हँसिलो देख्न चाहन्छु कान्छा !’

किरणको स्पष्टीकरणपछि रीमा भावविह्वल बनिन् । किरणलाई ‘तिमी उठ त’ भनेर आदेश दिइन् अनि कसेर अँगालो हालिन् । उनले सम्हालिँदै भनिन्, ‘तिमी सधैँ खुसी रहनू, मेरो आँसुले तिम्रो बाटो छेक्ला भन्ने डर पनि थियो । अब माफी दिएँ तिमीलाई, मैले सबै बिर्सिएँ ।’

एक दिन राजधानीभित्रैको क्याफेमा कफी पिउँदै गर्दा दुवैजना खुबै हाँसे । सम्बन्धमा यस्तो प्रगाढता थियो कि दोष र गुनासोलाई प्रवेश निषेध थियो । कफी पिउँदै गर्दा किरणले रीमालाई सोधे, ‘होइन हामी भेट्ने प्रस्ताव पहिले कसले राखेको ?’

रीमाले सहजै भनिन्, ‘खोइ तिमीले त पक्कै होइन ।’

‘तिमीले पनि त होइन नि’, भन्दै किरणले जवाफ फर्काए ।

‘हाहाहाहा... हिहिहि... गर्दै दुवै हाँस्छन् तर प्रस्तावक को थियो भन्ने प्रमाणित हुँदैन ।

फेरि एक पटक एकअर्कालाई अँगालो मार्छन् र आभार व्यक्त गर्छन् तैपनि आकर्षण र समर्पणको भित्री पाटोलाई किरणले सोध्ने प्रयास गरेनन् । उनले मनमा उठेको कुरालाई शब्दमा अवतरण गराउने हिम्मत गर्न सकेनन् ।

उनी त पुरुष थिए, कमजोर थिए वा चरित्रहीन हुन खोजे वा अवसरलाई सुरक्षित महसुस गरे ? मर्यादा र सम्मानपूर्वक अनायासै एकअर्कामा लताझैँ जुर्मुराउँदै एकाग्र हुन पुगे, जुन अकल्पनीय संयोग थियो र छ । अव्यक्त समर्पणको तराजु खाली छ, प्राकृतिक स्वरूप धारण गरेर मौन ।

अन्तहीन, लक्ष्यहीन र गन्तव्यविहीन भविष्यको अनन्त यात्रामा शारीरिक होइन, भावनात्मक एकाग्रता राख्ने प्रतिबद्धता जनाउँदै दुवै बिदा हुन्छन् ।

‘कहिले भेट्ने ?’ प्रश्न दुवैले गरेनन् । जिउँदै छ आज पनि किरण र रीमाको सम्बन्ध– निःस्वार्थ सहयात्री बनेर, एकअर्काको सल्लाहकार बनेर ।

तैपनि दुवैमा एउटा प्रश्न रहेको छ । प्रश्न कहिले पनि प्रश्न बन्न सकेन । किरणले सोध्न नसकेको वा नसोधेको र रीमाले भन्न नसकेको वा नभनेको । के त्यस्तो अलौकिक कारण छ, किरण र रीमाको यो गहिरो सम्बन्धमा ? जो दुवै जना वीरबलले डाँडाको आगो देखेर चिसो पानीमा न्यानो महसुस गरेको जस्तो टाढा बसेर अगाध र प्रगाढ माया दर्शाउने गर्छन् ।

प्रकाशित मिति: शनिबार, मंसिर २१, २०७६ १४:५६