अमेरिकालाई टक्कर दिने मोरालेस शरण लिन मेक्सिको प्रस्थान

A+ A A-

बोलिभियाका नेता इभो मोरालेस देश छाड्न बाध्य भएका छन् । बोलिभियामा १४ वर्ष सत्तामा रहेका मोरालेस ल्याटिन अमेरिकाको इतिहासमा सबैभन्दा बढी सत्तामा रहेका नेतामध्ये एक हुन् ।

गत महिना भएको निर्वाचनमा धाँधली भएको भन्दै विरोध प्रदर्शन चर्किएका बेला उनले आइतबारराति पदबाट राजीनामा दिएका थिए ।

बोलिभियाका शक्तिशाली नेता मोरालेस राजनीतिमा आउनुअघि कोकाको पात बेच्ने समूहका नेता थिए । उनी बोलिभियाका पहिलो आदिवासी राष्ट्रपति हुन् ।

मोरालेस सन् २००२ मा पहिलो पटक देशका आदिवासी समुदायको पक्षमा शासन गर्ने प्रतिबद्धतासहित राष्ट्रपतिको निर्वाचन लडेका थिए । सो निर्वाचनमा पराजित भएका उनी २००६ मा राष्ट्रपति बन्न सफल भए ।

दशकौंको विभेद र शोषण अन्त्य गर्ने वाचा गरेर सत्तामा आएका उनले नयाँ संविधान ल्याएर बोलिभियामा रहेका दर्जनौं जातीय समूहलाई सम्बोधन गर्न देशलाई धर्मनिरपेक्ष बनायो ।

राष्ट्रपतिको पदमा रहँदा अमेरिकासँग उनको सम्बन्ध तिक्ततापूर्ण रह्यो ।

सन् २००८ मा उनले आफ्नो देशविरूद्ध षडयन्त्र गरेको आरोप लगाउँदै अमेरिकी राजदूत फिलिप गोल्डबर्गलाई देशनिकाला गर्ने निर्णय गरे भने लागुऔषध नियन्त्रणसम्बन्धी अमेरिकी निकायलाई बोलिभियामा काम गर्न बन्देज लगाएका थिए।

यस्तै सन् २०१३ मा विपक्षीलाई समर्थन गर्ने अमेरिकी सहयोग नियोग युएसएआइडीलाई हटाइदिएका थिए । गत महिना भएको निर्वाचनमा धाँधली भएको आरोप लगाउँदै बोलियामा प्रदर्शन भइरहेको थियो ।

प्रदर्शनकाबीच देशका सेनाप्रमुखले पद छाड्न सुझाव दिएपछि उनले राजीनामा दिएका हुन् । आफ्ना साझेदारहरूलाई निशाना बनाइएको तथा घरमा आगजनी गरिएको भन्दै उनले सुरक्षाको लागि राजीनामा दिएको बताएका छन्।

मेक्सिको, भेनेजुएला र क्युबा, निकारागुवा, अर्जेन्टिनासहितका देशले बोलिभियामा सेनाले ‘कू’ गरेको आरोप लगाउँदै मोरालेसको समर्थन गरेका छन् ।

मेक्सिकोका विदेशमन्त्रीले बोलिभियाको सेनाले राजीनामा दिन बाध्य पारेर मोरालेसको सत्तापलट गराएको र त्यो असंवैधानिक भएको जिकिर गर्दै उनलाई शरण दिन लागिएको बताएका छन् ।

मेक्सिकोको विदेश मन्त्रालयले आफ्नो सरकारको निर्णय मोरालेसले स्वीकार गरेको जनाएको छ। उनी मेक्सिकोले उपलब्ध गराएको विमानमा चढेर त्यसतर्फ गएको बताइन्छ।

एउटा ट्विटमा मोरालेसले बोलिभिया छाड्नुपर्दा आफूलाई दुख लागेको उल्लेख गर्दै थप शक्ति र ऊर्जासहित फर्कने उल्लेख गरेका छन्।

प्रकाशित मिति: मंगलबार, कात्तिक २६, २०७६ १५:२०