लामिछानेको राजीनामा माग्ने नैतिकता गुमाएको कांग्रेस

A+ A A-

सत्ता गठबन्धनबाट हठात् हट्नुपरेपछि कांग्रेस फेरि एकपटक नराम्रोसँग तिलमिलाएको छ । यसअघि कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवाको हातनजिक आएको सत्ताको बागडोर माओवादीका अध्यक्ष प्रचण्डले बालकोट पुगेर जिल्याएका थिए । योपटक पनि कांग्रेस फेरि त्यसैगरी जिल्लिएको छ । सत्ता गठबन्धनको मस्त निद्रामा सुतेको कांग्रेसले त्यो बिहानको झलमल्लपछि मात्रै थाहा पायो, आफू सत्ता गठबन्धनबाट मध्यरातमा नै हटाइएको कुरा ।

केही दिनअघि गोदावरी महासमिति बैठकबाट गठबन्धन नगर्ने कसम खाएको कांग्रेसलाई त्यसको एक साता पनि नबित्दै प्रधानमन्त्री प्रचण्डले सत्ता गठबन्धनबाटै किनारा लगाइदिए । प्रधानमन्त्री प्रचण्डले सारा खेल सिध्याउँदा पनि कांग्रेसका नेताहरू खै कहाँ के गर्दै थिए कुन्नि, कसैले पत्तोसमेत पाएनन् ।

बिहानको झलमल्लमा कांग्रेसले सत्ताबाट आफूहरू गल्लहत्याइएको जब थाहा पाए, त्यो बेला धेरै ढिला भइसकेको थियो । सत्ता छोड्नुपर्दा कांग्रेसले ठूलै पीडाको महसुस गरिरहेको छ । यसलाई राजनीतिको सामान्य खेल हो भनेर कांग्रेसले पचाउन सकिराखेको छैन । त्यसैले कांग्रेसीजनहरू अस्थिर बनिरहेका छन् । के गर्न हुने हो, के नहुने हो भन्ने कुराको भेउ पाउन सकिरहेका छैनन् । उनीहरूलाई अहिले पनि सत्ताबाट बाहिरिएको सपनाजस्तै लागिरहेको छ । अहिलेसम्म पनि उनीहरूमा सत्ताको धङधङी हट्न सकिराखेको छैन ।

उनीहरू कहिले प्रचण्ड धोकेवाज हो भन्दै गाली गरिरहेका छन् त, कहिले एमालेको तारिफमा पुल बाँधिरहेका छन् । अर्कोतिर रास्वपा सभापति एवं उपप्रधानमन्त्री तथा गृहमन्त्री रवि लामिछानेमाथि निशानाबाजी लगाइरहेका छन् । लामिछानेको राजीनामा माग्दै संसद अवरुद्ध गरिरहेका छन् । अझ यसो भनूँ, कांग्रेस जसरी पनि प्रचण्ड सरकार तत्काल गिराउन कसम खाएरै लागिपरेको छ ।

प्रचण्डलाई सत्ताबाट अलगथलग गर्नका लागि अहिलेको समीकरणमा रास्वपा बाहिरिनुपर्नेछ । एमालेसहित निर्माण भएको पछिल्लो गठबन्धनमा रास्वपा निर्णायक छ । कांग्रेसलाई यो राम्रैसँग थाहा छ । त्यसैले पनि उनीहरूले सरकार छोडेको भोलिपल्टैदेखि उपप्रधानमन्त्री तथा गृहमन्त्री लामिछानेको राजीनामाको एकसूत्रीय रटान लगाइरहेका छन् ।

कांग्रेसका मन्त्री नै झण्डा हल्लाउँदै अख्तियारमा बयान दिन हिँड्दा तत्कालीन प्रमुख प्रतिपक्ष एमालेले राजीनामाको माग गरेको थियो । त्यो माग कांग्रेसले सुनेन । तर, अहिले आएर सोही पार्टीले चर्को राजनीतिक नैतिकताको कुरा उठाएर गृहमन्त्रीको राजीनामा माग गरिरहेको छ ।

कसैगरी लामिछानेलाई सहकारी प्रकरणमा राजीनामा गर्न बाध्य पार्न सकियो भने सरकार ढल्ने विश्लेषणका साथ कांग्रेस हात धोएर लामिछानेमाथि खनिएको हो । त्यसो त उनै लामिछानेसँग पनि कांग्रेसले प्रधानमन्त्रीको प्रस्ताव नराखेको होइन । तर, उनले कांग्रेसले राखेको प्रधानमन्त्रीको प्रस्ताव स्वीकारेनन् । त्यसपछि हो, कांग्रेस आगो भएर लामिछानेको राजीनामाको झोला बोकेर हिँडेको हो ।

जो व्यक्तिलाई पहिले आफ्नो पार्टीले प्रधानमन्त्रीको प्रस्ताव गरेको छ, उसले त्यो प्रस्ताव अस्वीकार गर्नेबित्तिकै यो वा त्यो अड्को झिकेर उसैको राजनीनामाको गीत गाउँदै हिँड्नु कत्तिको लोकतान्त्रिक चरित्र हो ? त्यसो त सबैलाई थाहै छ, कांग्रेस पार्टी आफूलाई लोकतन्त्रको पर्यायवाची नै ठान्छ । तर, आफूले प्रधानमन्त्रीमा प्रस्ताव गर्दा त्यही व्यक्ति ठीक हुने, आफ्नो प्रस्ताव अस्वीकार गर्नेबित्तिकै आरोपित हुने ? त्योभन्दा अलोकतान्त्रिक संस्कार अरु के हुन सक्छ ?

कांग्रेसले भुटानी शरणार्थी प्रकरणमा कस्तो राजनीतिक नैतिकता निर्वाह गर्‍यो भन्ने कुरा सबैलाई घामजत्तिकै छर्लङ्गै छ । पूर्वगृहमन्त्री एवं नेता बालकृष्ण खाँणमाथि मानव बेचबिखन प्रकरणमा मुद्दा चलेर हिरासतमा राख्दासमेत पार्टीमा सामान्य प्रश्नसमेत उठाएनन् । उल्टै, धराैटीमा छुटेर फर्किंदा कांग्रेसले उनलाई कुनै युद्ध जितेर आएको योद्धालाई झैँ फूलमाला लगाएर स्वागत गर्‍यो । खाँण अहिले पनि कांग्रेस पार्टीमा ठाँटका साथ हिजोकै भूमिका निर्वाह गरिरहेका छन् । पार्टीमा उनको सम्मानमा अलिकति पनि कमी गरिएको छैन ।

कांग्रेसका नेता एवंं पूर्वमन्त्रीहरू क्रमशः ज्ञानेन्द्रबहादुर कार्की र मोहनबहादुर बस्नेतविरुद्ध टेरामक्स प्रकरणमा अख्तियारले उनीहरूलाई बयानका लागि बोलाएको पनि धेरै समय बितेको छैन । तर, कांग्रेसले उनीहरूविरुद्ध पार्टीभित्र वा बाहिर कहिल्यै नैतिकताको प्रश्न उठाएको सुनिएन । मन्त्री नै झण्डा हल्लाउँदै अख्तियारमा बयान दिन हिँड्दा तत्कालीन प्रमुख प्रतिपक्ष एमालेले राजीनामाको माग गरेको थियो । त्यतिबेला एमालेले गरेको माग कांग्रेसले सुनेन । तर, अहिले आएर सोही पार्टीले चर्को राजनीतिक नैतिकताको कुरा उठाएर गृहमन्त्रीको राजीनामा माग गरिरहेको छ ।

आफू र आफ्नो पार्टीका नेताहरूलाई भने जे गर्न पनि छुट हुने, अरुमाथि भने सामान्य प्रश्न उठ्नेबित्तिकै विरोधमै उत्रिने ? के लोकतन्त्रको विधि र प्रक्रियाको मापदण्ड कांग्रेसबाहेक अरु राजनीतिक पार्टीका लागि छुट्टै हुने हो र ? सहकारी प्रकरणमा सरकारी निकायले उनीमाथि आरोपित गर्दै प्रश्न गरेमा लामिछानेले पनि लोकतान्त्रिक विधिको पालना गर्नु पर्दैन भन्ने मनसाय पक्कै पनि होइन । प्रश्न के मात्रै हो भने, कांग्रेसले यस्ता प्रश्न उठाउन सुहाउँछ कि सुहाउँदैन ? आफ्नो आङको भैँसी नदेख्ने, अरुको आङको चाहिँ जुम्रा पनि देख्ने कांग्रेसको अलोकतान्त्रिक प्रवृत्ति कुनै हालतमा पनि ठीक होइन । हठात् सत्ता छाड्नुपरेको पीडाले कांग्रेसीजनलाई रविको राजीनामा मागले केही आत्मरति पक्कै होला, तर कांग्रेसजस्तो लोकतान्त्रिक इतिहास भएको दलका लागि सुहाउँदो भने देखिएन । कांग्रेसले लामिछानेतर्फ एउटा औँला सोझ्याउँदा आफैँतर्फ फर्किएका चार औँला पनि ख्याल गरोस् ।

केसी रास्वपा भक्तपुरका नेता हुन् ।

प्रकाशित मिति: मंगलबार, चैत १३, २०८० ०९:४२