एउटा गुमनाम समयलाई सम्झेर

A+ A A-

पीडाको गहिरो उच्छवास् निकालिरहेको
सल्ला झैं
बिजुलीको तारमा
दिक्दार भएर हल्लिरहेको चंगा झैं
कसैको आगमन र बहिर्गमनसँग अपरिचित
ल्याम्पपोस्ट झैं
मेरो स्मृतिको धमिलो बिछ्यौनामा
सुस्केरा हालिरहने एउटा मानिस छ ।

म सम्झन्छु–
साँझजसरी दिन र रातबीच अल्झिएको
उसको मधुरो र अस्पष्ट अनुहार
सपनाहरू थोपा–थोपामा टुक्रिएर खसिरहेको
उसको एकजोर कोमल आँखा
हावामा काँपिरहेको फूल जसरी हल्लिरहेको
उसको एउटा हत्केला
र मलाई टाढा–टाढा बनाउँदै गइरहेको
उसको एकजोर कोमल पैताला
कहाँ– कहाँ पुगिसक्यो होला...?

म भने विगतको धमिलो दृश्यलाई सुम्सुम्याउँदै
– न्याना न्याना यादहरूले पग्लिरहन्छु
– चिसाचिसा यादहरूले बरफ बनिरहन्छु
– धारिलाधारिला यादहरूमा घाँटी रेटिरहन्छु
– तीखा तीखा यादहरूमाथि टेकिरहन्छु

ऊ गएदेखि
तटस्थ बनिरहेको छ– एउटा समय ।

यो समयलाई थाहा छैन
के–के बोकी ल्याउँछ उज्यालोले
के–के लुकाई बस्छ अँध्यारोले
मृत्युको सम्बोधनमा
जीवनप्रतिको खातिर
हरेक दिनलाई मानिसले कसरी त्याग गर्दै जान्छ ?
हरेक रातलाई मानिसले कसरी त्याग गर्दै जान्छ ?

थाहै छैन यो समयलाई
कहाँ–कहाँ फुल्दैछन् फूलहरू ?
र प्रेमको नाममा,
ईश्वरको नाममा,
बिदाइको नाममा
कहाँ–कहाँ चुँडिदैछन् उनीहरू ?
कहाँ हुँदैछ आन्दोलन ?
क–कसको टाउको फुट्दैछ ?
क–कसको आँखामा अश्रुग्यास पर्यो ?
र बाँकी जीवनलाई अन्तिम सलामी दिएर
को–को भए सहिद ?
यो समयलाई थाहै छैन ।

सारा परिवर्तनसँग अपरिचित
मौनताको लासमाथि उभिएर बाँचिरहेको छ
यो समय ।

ऊ गएदेखि
तटस्थ बनिरहेको यो समयको सम्बोधनमा
मभित्र मरिरहेछ एउटा मानिस हुनुको ज्वारभाटा
मरिरहेकै छन्,
मभित्रका सयौं अनुहारहरू
– एउटा छोरा र घरको अनुहार
– एउटा साथी र मित्रताको अनुहार
– एउटा प्रेमी र सम्बन्धको अनुहार
– एउटा मानवीयता र जिम्मेवारीको अनुहार
– एउटा आक्रोश र विद्रोहको अनुहार
– एउटा योद्धा र क्रान्तिको अनुहार

मरिरहेकै छन् ती सयौं अनुहारहरू
जो मानिसको पक्षमा
आगोलाई टेकेर आगोकै भाषा बोल्न सक्छन् ।

ऊ गएदेखि
एउटा समय यति तटस्थ बनेको छ कि
– शून्यतामा टक्क उभिएको छ, घाम
– वस्तीहरूमा टक्क उभिएको छ, अँध्यारो
– आफ्नै अक्षमा टक्क रोकिएको छ, पृथ्वी

र मैले
आफूलाई टक्क उभ्याएको छु
उसले छाडेको जीवनको अधुरो क्यानभासमा ।

तर यो तटस्थ समयबारे
यत्रो भीडभाडमा कसै–कसैलाई थाहा छैन
जुन समयबारे म मात्र जानकार छु
जुन समयबारे म मात्र परिचित छु
र जुन समयको कथा मलाई मात्र थाहा छ

र मलाई लागिरहेको छ कि,
म यसरी नै बाँचिरहेको खण्डमा
मसँगै तटस्थ बाँचिरहेको समयले मलाई
मृत घोषणा गरिदियो भने मैले के प्रतिक्रिया दिऊँ ?

कि अब मैले जगाउनैपर्छ
मभित्र मरिरहेको मानिस हुनुको ज्वारभाटालाई
जुन ज्वारभाटा
मेरो स्मृतिको धमिलो बिछ्यौनामा
सुस्केरा हालिरहने मानिसको पनि हो
जसले मैले बाँचिरहेको समयलाई तटस्थ बनाएर गएको थियो ।

प्रकाशित मिति: शनिबार, कात्तिक २, २०७६ ०८:५८