निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको भरमा २ सय २१ स्थानीय तह, किन जान मान्दैनन् कर्मचारी ?

निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको भरमा २ सय २१ स्थानीय तह, किन जान मान्दैनन् कर्मचारी ?

A+ A A-

देशभरका ७५३ स्थानीय तहमध्ये २२१ स्थानीय तहमा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको पदपूर्ति हुन सकेको छैन । प्रमखु प्रशासकीय अधिकृत नभएपछि ती पालिका निमित्तकाे भरमा सञ्चालन भइरहेका छन् । त्यसरी निमित्तकाे भरमा चल्ने पालिकामा उपमहानगरपालिका पनि छन् । केही पालिकामा कर्मचारी जान नमान्ने र केही पालिकाले भने संघीय सरकारले पठाएकाे कर्मचारीलाई प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत स्वीकार नगर्ने अडानका कारण ती पालिका निमित्तकाे भरमा चलेका हुन् ।

११ वटा उपमहानगरपालिकामध्ये तीनवटा उपमहानगरमा मात्र प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत छन् । आठवटा उपमहानगरपालिका निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको भरमा चलेका छन् । २७६ नगरपालिकामध्ये ११३ नगरपालिका निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको भरमा चलिरहेका छन् । त्यस्तै, ४६० गाउँपालिकामध्ये १ सयवटा पालिका निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको भरमा चलिरहेका छन् । त्यस्ताे समस्या सबैभन्दा बढी मधेश प्रदेशमा देखिएकाे छ ।

‘केन्द्रदेखि स्थानीय तहसम्म कर्मचारीहरूको पदपूर्ति हुन बाँकी छ । प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत नहुँदा निमित्तलाई जिम्मा दिएर प्रशासकीय काम चलाइरहेको अवस्था छ,’ संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयका प्रवक्ता तथा सहसचिव कमल भट्टराईले शिलापत्रसँग भने ।

स्थानीय सरकार सञ्चालन ऐन २०७४ को दफा ८४ मा ‘प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत नियुक्त नभएसम्मका लागि नेपाल सरकारले निजामती सेवाको कुनै अधिकृत कर्मचारीलाई प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको रूपमा काम गर्न खटाउन सक्नेछ,’ भन्ने उल्लेख छ ।

सो प्रावधानलाई टेकेर एक तह तलको कर्मचारी वा वरिष्ठ कर्मचारीलाई निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको रूपमा जिम्मा दिने गरिन्छ । स्थानीय तहमा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत निजामती कर्मचारी छन् । महानगर/उपमहानगरमा उपसचिव प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत र नगरपालिकामा उपसचिव प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको रूपमा नियुक्त हुने गरेका छन् । गाउँपालिकामा अधिकृतस्तरका कर्मचारीलाई प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको रूपमा जिम्मा दिने गरिन्छ ।

प्रदेशअनुसार सबैभन्दा बढी रिक्त दरबन्दी मधेश प्रदेशमा छन् । मधेशमा ६५ दरबन्दी रिक्त छन् । त्यस्तै, रिक्त दरबन्दी सबैभन्दा कम लुम्बिनीमा छन् । सो प्रदेशमा छवटा दरबन्दी मात्र रिक्त छन् । कोशी प्रदेशमा १३७ प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको दरबन्दी भए पनि तीमध्ये १०३ पदको पदपूर्ति भएको छ भने ३४ वटा दरबन्दी रिक्त छन् ।

प्रदेशको एउटा महानगरपालिकामा भने प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत रहेका छन् । दुईवटा उपमहानगरपालिका रहेको प्रदेशमा दुईवटैमा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको दरबन्दी खाली छ । ४६ वटा नगरपालिकामध्ये ३० वटा नगरपालिकामा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत छन् भने १३ वटा नगरपालिका निमित्तको भरमा चलेका छन् । ८८ वटा गाउँपालिकामध्ये ७२ वटामा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत छन् भने १६ वटा पालिका निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको भरमा चलेका छन् ।

१३६ प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको दरबन्दी रहेको मधेश प्रदेशमा ७१ प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको मात्र पदपूर्ति भएको छ । प्रदेशको एउटा महानगरमा भने प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत रहेका छन् । तीनवटा उमहानगरपालिकामा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको दरबन्दी रहे पनि ती उपमहानगरपालिका निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको भरमा चलेका छन् ।

नगरपालिकामा ७३ प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको दरबन्दी रहेकोमा २७ वटामा मात्र पदपूर्ति भएको छ । ४६ वटा नगरपालिका निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको भरमा चलेका छन् । गाउँपालिकामा ५९ प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको दरबन्दी रहेकोमा ४३ वटामा मात्र पदपूर्ति भएको छ । १६ वटा गाउँपालिका निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको भरमा चलेका छन् ।

११९ प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको दरबन्दी रहेको बागमती प्रदेशमा १०५ प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको मात्र पदपूर्ति भएको छ । १४ वटा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत पदपूर्ति हुन सकेको छैन । तीनवटा महानगरमा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत रहेका छन् । उपमहानगरपालिकामा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको एउटा दरबन्दी रहेकोमा पदपूर्ति भएको छ ।

त्यस्तै, नगरपालिकाहरूमा ४१ वटा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको दरबन्दी रहेकोमा एउटा नगरपालिका मात्र निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको भरमा चलेको छ । त्यस्तै, गाउँपालिकामा ७४ वटा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको दरबन्दी रहेकोमा ६१ वटामा मात्र पदपूर्ति भएको छ । १३ वटा गाउँपालिका निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको भरमा चलेका छन् ।

त्यस्तै, ८५ प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको दरबन्दी रहेको गण्डकी प्रदेशमा ७७ वटामा मात्र पदपूर्ति भएको छ । प्रदेशका आठवटा स्थानीय तह निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको भरमा चलेका छन् । प्रदेशको एउटा महानगरमा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत रहेका छन् । यो प्रदेशमा उपमहानगरपालिका छैन । त्यस्तै, नगरपालिकामा २६ वटा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको दरबन्दी रहेकोमा दुईवटा नगरपालिका निमित्तको भरमा चलेका छन् । गाउँपालिकामा ५८ वटा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको दरबन्दी रहेकोमा ५२ वटामा पदपूर्ति भएको छ भने छवटा पालिका निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको भरमा चलेका छन् ।

त्यस्तै, लुम्बिनी प्रदेशमा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको दरबन्दी सबैभन्दा कम संख्यामा रिक्त रहेको पाइएको छ । यस प्रदेशमा १०९ वटा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतकव दरबन्दी रहेकोमा १०३ वटामा पदपूर्ति भएको छ । प्रदेशभरमा छवटा स्थानीय तह मात्र निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको भरमा चलेका छन् ।

यो प्रदेशमा महानगरपालिका छैन । एउटा उपमहानगरपालिका रहेकोमा त्यहाँ निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतले चलाएका छन् । नगरपालिकामा ३२ वटा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको दरबन्दी रहेकोमा ३० वटामा पदपूर्ति भएको छ भने दुईवटा पालिका निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको भरमा चलेका छन् । त्यस्तै, गाउँपालिकामा ७३ प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको दरबन्दी छ भने ७१ वटा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको पदपूर्ति भएको छ । बाँकी दुईवटा गाउँपालिका निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको भरमा चलेका छन् ।

उता भूगोलको हिसाबले ठूलो भए पनि सबैभन्दा कम प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको दरबन्दी रहेको कर्णाली प्रदेशमा ३८ वटा स्थानीय तह निमित्तको भरमा चलेका छन् । ७९ प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतकाे दरबन्दी रहेको यस प्रदेशमा ४१ ठाउँमा मात्र पदपूर्ति भएको छ ।

यो प्रदेशमा महानगरपालिका र उपपमहानगरपालिका छैन । २५ वटा नगरपालिकामा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको दरबन्दी रहे पनि ६ ठाँउमा मात्र पदपूर्ति भएको छ भने १९ नगरपालिका निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको भरमा चलेका छन् । यो प्रदेशका गाउँपालिकामा ५४ प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको दरबन्दी छ । तीमध्ये ३५ वटामा पदपूर्ति भएको छ भने १९ वटा पालिका निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको भरमा चलेका छन् ।

त्यस्तै, सुदूरपश्चिम प्रदेशमा ८८ वटा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतका दरबन्दी छन् । तीमध्ये ३२ ठाउँमा पदपूर्ति भएको छ भने ५६ ठाउँमा निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतले चलाएका छन् । यो प्रदेशमा महानगरपालिका छैन । एउटा उपमहानगरपालिका पनि निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको भरमा चलेको छ । ३३ वटा नगरपालिकामा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको दरबन्दी रहे पनि छवटामा मात्र पदपूर्ति भएको छ । यो प्रदेशका २७ वटा नगरपालिका निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको भरमा चलिरहेका छन् । ५४ वटा गाउँपालिकामा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको दरबन्दी रहे पनि २६ ठाउँमा मात्र पदपूर्ति भएको छ । बाँकी २८ वटा गाउँपालिका निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको भरमा चलिरहेका छन् ।

यसरी नेपालभरका ७५३ स्थानीय तहहरूमध्ये ५३२ स्थानीय तहमा मात्र प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत छन् । २२१ स्थानीय तहमा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको पदपूर्ति हुन सकेको छैन । ती स्थानीय तह निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको भरमा चलिरहेका छन् । नेपालभर छवटा महानगरमा भने प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको पदपूर्ति भएको छ ।

प्रकाशित मिति: बुधबार, माघ १०, २०८० २०:३९