राष्ट्रियसभामा गएपछि पार्टी सभापति बन्ने सिटौलाको सपना के हुन्छ ?

A+ A A-

‘म एकपटक पार्टी सभापति बन्छु... बन्छु ।’

कांग्रेस नेता कृष्णप्रसाद सिटौलाले निकटहरूसँग सुनाउने गरेको प्रतिबद्धतासँगै अठोट हो याे । उनी राजनीतिक जीवनकालमा एकपटक सभापति बन्ने र वर्तमान संविधान कार्यान्वयनमा भएका कमजोरी सुधारेर संविधानको परिकल्पनाबमोजिम देश चलाउने बताउने गर्थे आफूनिकटहरूसँग । तर, अहिले उनी राष्ट्रियसभामा पुगेर त्यहाँको अध्यक्षता गर्ने तयारीका साथ ११ माघमा हुने चुनावकाे उम्मेदवार बनेका छन् । संसदीय चुनावमा पटकपटक हार व्यहाेरेका सिटाैला अहिले राष्ट्रियसभामा भने जित्ने निश्चित देखिएकाे चुनाव लड्दै छन् ।

पार्टी सभापति हुन्छु भनेका सिटाैला अहिले पार्टी राजनीति छाेड्नुपर्ने राष्ट्रियसभाकाे अध्यक्ष बन्ने तयारीमा लागेका छन् । यसले उनकाे सभापति बन्ने सपनामा आघात पुग्ने त हाेइन भन्ने विश्लेषण हुन थालेकाे छ । जबकि सभापति शेरबहादुर देउवा निकट रहेर पार्टीमा काम गरे १५औँ महाधिवेशनमा उनी देउवा समूहबाट सभापतिकाे उम्मेदवार बन्न सक्ने सम्भावना बलियाे हुँदै गएकाे थियाे ।

पार्टीको १३औँ महाधिवेशनमा सभापतिमा प्रतिस्पर्धा गरेर हार व्यहोरेपछि उनी पार्टीमा किङ त बनेनन् तर किङमेकरचाहिँ बने । १४औँ महाधिवेशनमा आइपुग्दा सभापतिमा प्रतिस्पर्धा गरेनन् भने केही पदाधिकारीमा आफूनिकट व्यक्तिहरूलाई स्थान दिन सभापति शेरबहादुर देउवासँग मिले ।

महाधिवेशनपछि आफ्नो समूह सक्रिय बनाउन भन्दै देश दौडाहा पनि गरे । तर, अहिले एकाएक उनी आफ्नो समूहलाई पुन: शक्तिमा ल्याउने बाटाे छाडेर राष्ट्रियसभातिर मोडिएका छन् । वर्तमान संविधान बनाउँदा त्यसको मस्यौदा समितिको संयोजक रहेकाले संविधानको माया बढी रहेकाे उनी बताउने गर्छन् । त्यसका लागि कार्यकारी भूमिका खोज्ने र उत्तरार्द्धको राजनीतिक अवतरण हुने उपयुक्त बाटो उनले राष्ट्रियसभा अध्यक्षलाई मानेकाे देखिएकाे छ ।

राष्ट्रियसभाको अध्यक्ष दाबी गर्दा उनले सभापति देउवासँग संविधानको मर्मअनुसार काम गर्ने संवैधानिक पदमा रहेमा पार्टीको गुट राजनीति नगर्ने र देउवालाई सघाउने कुरा गरेको कांग्रेस नेताहरू बताउँछन् । सोहीअनुसार उनलाई राष्ट्रियसभा अध्यक्ष बनाउने गरी पार्टीले समेत तयारी गरेको छ । संस्थापनइतर समूहले समेत सिटौलालाई सहयोग गरेको छ ।

कोशीबाट राष्ट्रियसभामा टिकटका आकांक्षी रहेका नेता मिनेन्द्र रिजालले अहिले चुनाव केन्द्रित हुन र टिकटको राजनीतिबारे पछि बोल्ने भनेका छन् । इतर समूहका नेता शेखर कोइरालाले टिकट वितरण न्यायोचित हुन नसके आगामी दिनमा सच्याउने भन्दै कांग्रेस र गठबन्धनका नेताहरूलाई चुनाव जिताउन आग्रह गरेका छन् । सिटौलानिकट नेताहरू पनि सिटौलाले चुनाव जित्नेमा ढुक्क छन् । प्रदेश सांसदहरूको डर भए पनि त्यसलाई शेखरले मिलाउनेमा सिटौला विश्वस्त बनेका छन् । किनकि सिटाैलाले टिकट लिएर विराटनगर जाँदा काेइरालालाई एक्लै भेटेका थिए भने विराटनगरमा उम्मेदवारी दर्ता हुँदा पनि काेइराला साथमै थिए ।

पार्टीकाे सदस्यता नै त्याग्नुपर्ने पदमा गएपछि सिटाैला पार्टी सभापति कसरी बन्छन् ? भन्ने प्रश्न उब्जिएकाे छ । प्रत्यक्ष रूपमा राजनीतिमा सक्रिय हुन नमिले पनि राजनीतिक केन्द्रमा रहेर काम गर्न सकिने सिटौलानिकट नेताहरू बताउँछन् । समूहका नेताहरूले समन्वय गरेर काम गर्ने नेताहरू बताउँछन् ।

‘सभापति बन्छु भनेपछि त्यही लाइनमा आउनुहुन्छ । विद्या भण्डारी राष्ट्रपति बनेपछि राजनीतिमा आउन खोज्दै हुनुहुन्छ । नेपालमा विधिविधानभन्दा पनि सक्रियता हो,’ उनीनिकट एक नेताले भने ।

सिटाैलानिकट अर्का नेता भीमसेनदास प्रधानको कुरा पनि उस्तै छ । ‘स्वर्गीय सुवासचन्द्र नेम्वाङ सभामुख भएपछि पनि पार्टीमा झन् बलियो बन्नुभएको थियो । संसदीय दलको उपनेता पनि बन्नुभयो । त्यस्तै, सिटौला दाइ राजनीतिक रूपमा अझै बलियो बन्नुहुन्छ नि,’ उनले शिलापत्रसँग भने ।

‘गुट संस्थागत र आधिकारिक हुँदैन । गुट पनि दर्तावाला हुन्छ र ?,’ कांग्रेस कोशी प्रदेश सभापति उद्धब थापा प्रश्न गर्छन् । उनी सिटौलानिकट नेता हुन् । ‘परिस्थितिको माग भएकाले उहाँ राष्ट्रियसभामा जान लाग्नुभएको हो । अब गुटको राजनीति गर्नुपर्छ भन्ने होइन । गुट चल्छ चल्दैन भन्ने विषय नै होइन,’ थापाले भने, ‘फरक तरिकाले सोच्नुपर्छ । राष्ट्रिय राजनीतिमा गुटको कुरा गरेर अल्झन हुन्न ।’

सिटौलाको सभापति बन्ने तयारी के हुन्छ भन्ने जिज्ञासामा नेताहरू अहिले त्यसको मार्गचित्र नआउने र देशको आवश्यकता गुटमा भन्दा पनि कांग्रेसको एकता भएको बताउँछन् । ‘पहिला निर्वाचन सकियोस् । अहिले थाहा हुँदैन,’ सिटौलानिकट नेता शिव हुमागाईं शिलापत्रसँग भने ।

गुटको राजनीतिभन्दा समग्र पार्टीको राजनीति अघि बढ्ने उनले बताए । ‘मुलुकको राजनीतिक एक प्रकारले ‘टर्निङ प्वाइन्ट’ मा छ । रगत बगाएर आएको संविधानमाथि सार्वजनिक रूपमा धावा बोल्ने काम बढ्दै छ । प्रजातन्त्रलाई लगानी, त्याग गरेको पार्टीभन्दा अर्कालाई गाली गरेर राजनीतिमा स्थापित हुने चलन बढेको छ,’ उनले भने, ‘चुनौतीपूर्ण अवस्थामा कांग्रेसका साथीहरू एक ढिक्का भएर चुनौतीको सामना गर्नुको विकल्प छैन । हामीभित्र यो गुट त्यो गुट सानो झुण्ड भन्ने रहँदैन ।’

केन्द्रीय कार्यसमितिमा सिटौलानिकट नेता उमाकान्त चौधरी अहिले सहमहामन्त्री छन् । केन्द्रीय समितिमा कुन्दनराज काफ्ले, तारामान गुरुङ, धना खतिवडा र हुमागाईं सिटौला पक्षका केन्द्रीय सदस्य हुन् । त्यस्तै, भ्रातृ संस्था गठनमा समेत सिटौलाले भाग मागेका छन् ।

सिटौलालाई राष्ट्रियसभा अध्यक्ष बनाउन माओवादी पनि तयार छ । राष्ट्रपतिको आकांक्षी बन्दासमेत माओवादी सकारात्मक थियो । द्वन्द्वरत माओवादीलाई शान्ति प्रक्रियामा ल्याउने क्रममा सरकारका तर्फबाट दूत बनेर सिटौलाले पुलको काम गरेका थिए । अहिले कांग्रेसभित्र माओवादीले विश्वास गर्न सक्ने पात्र सिटौला हुन् ।

राष्ट्रियसभा अध्यक्ष संवैधानिक परिषद् सदस्य हुने भएकाले संवैधानिक निर्णय गर्दा संविधान बुझेको व्यक्ति भएमा सहज हुने प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले समेत सहज मानेका छन् । भावी प्रधानमन्त्री भएकाले कांग्रेस सभापति देउवालाई समेत माओवादीको विश्वास लिन सिटौलामार्फत सहज हुनेछ ।

प्रकाशित मिति: मंगलबार, पुस २४, २०८० १६:१८