६ महिनादेखि मेलम्ची रोकिँदा पनि सरकारले देखाएन चासो, सिनो हाइड्रो र विकास समितिबीच चलखेलको आशंका

६ महिनादेखि मेलम्ची रोकिँदा पनि सरकारले देखाएन चासो, सिनो हाइड्रो र विकास समितिबीच चलखेलको आशंका

A+ A A-

प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले आफ्नो एक वर्षे कार्यकालको उपलब्धिहरूको बखान गरिरहँदा ६ महिनादेखि अबरुद्ध मेलम्ची खानेपानी आयोजनाले उनलाई गिज्याइरहेको छ ।

काठमाडौंमा खानेपानी वितरण सुरु भएको केही सयममै बाढीले अबरुद्ध पारेको मेलम्ची २०७९ मंसिरको चुनावको मुखैमा सुचारु गरेर चुनावी मुद्दा बनाइएको थियो । त्यो पनि लामो समय टिकेन । गत असारमा पुनः अबरुद्ध भएको मेलम्ची बर्खा सकिएर हिउँद मध्य आइसक्दासमेत मर्मत हुन सकेको छैन ।

२० चैत २०७७ मा तत्कालीन राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले भृकुटीमण्डपमा बनाइएको ढुंगेधाराबाट मेलम्चीको पानी वितरणको औपचारिक सुरुवात गर्दा धेरैलाई लागेको थियो, काकाकुल काठमाडौंको प्यास अब मेटिनेछ । तर, त्यो खुसियाली केही महिना पनि टिकेन । बाढीले आयोजना तहसनहस हुने गरी भत्किएपछि मेलम्चीको पानी पुनः अनिश्चित बन्यो ।

एकातर्फ सरकारले मेलम्चीको पानी वितरण गर्न सकेको छैन । अर्कोतर्फ, सरकारले चाहेमा एकै दिनमा मेलम्चीको पानी उपत्यकामा झार्न सकिन्छ भन्दै २ पुसदेखि मेलम्ची खानेपानी संघर्ष समिति काठमाडौं नामक समूह सडकमा उत्रिएको छ ।

संघर्ष समितिले मेलम्ची खानेपानी आयोजनामाथिको चलखेल बन्द गर्न माग गर्दै कोटेश्वर–तीनकुने क्षेत्रमा रित्ता भाँडा देखाउँदै प्रदर्शन गर्‍याे । संघर्ष समितिका संयोजक गोविन्द पन्त समयमा मेलम्ची खानेपानीको काम सुरु नहुनु, सुरुमै ठेक्का पाएको चाइनिज कम्पनीले काम छाडेर हिँड्नु, त्यसपछिको इटालियन कम्पनीले पनि काम अधुरै छाडेर हिँड्नु, अहिलेको सिनो हाइड्रोले पनि काम नगर्नु सामान्य विषय नभएको बताउँछन् ।

राष्ट्रिय गौरवको आयोजना, त्यसमाथि पनि पानीजस्तो संवेदनशील विषयमा सरकार पनि मौन भएर बसेको छ । ‘मन्त्रिपरिषद्ले समाधान खोज्नुपर्थ्यो । सरकार नै कछुवाको गतिभन्दा ढिला कदम चालेको छ, जसका कारण मेलम्ची खानेपानीको चलखेल बन्द गर्न माग गर्दै हामी सडक संघर्षमा उत्रिएको हौँ,’ पन्तले भने ।

हिउँद लागेपछि पनि मेलम्चीको पानी नआएपछि र विभिन्न सञ्चारमाध्यमबाट मुहानमा धेरै अप्ठेरो छ भन्ने कुरा आएपछि वास्तविकता बुझ्न आफूहरू मुहान निरीक्षण गर्न गएको उनले बताए । तर, बाहिर सुनिएजस्तो अप्ठेरो अवस्था नरहेको पन्त बताउँछन् ।

मेलम्ची खानेपानीको इन्टेक पोइन्टमा पहिलाजस्तो अप्ठेरो अहिले नरहेको उनको दाबी छ । ‘प्रकृतिले नै (बाढीपछि) अहिले सहज बनाइदिएको रहेछ । पहिला कुलो काटेर इन्टेक पोइन्टमा पानी ल्याउनुपर्ने अवस्था थियो । अहिले पानी आफैँ इन्टेकको वरिपरि घुमिरहेको छ,’ पन्तले भने ।

इन्टेक पोइन्टमा पहिला ढुङ्गाहरू छेक्न जाली राखिएको थियो । बाढी जानुभन्दा पहिले मेलम्ची विकास समितिले त्यहाँ फलामका पाता राखेका कारण भित्र बाढी पसेको छैन । कन्ट्रोल च्याम्बरमा त्यसैगरी फलामका पाता राखेर थुनिएको छ । त्यसैले टनेलभित्र बाढी या फोहोर, लेदो पस्न सक्ने सम्भावनै नभएको पन्त बताउँछन् । उनका अनुसार, इन्टेक पोइन्टवरिपरि पानी घुमेको–घुम्यै गरेर बाहिर निस्किन्छ ।

अहिले सिनो हाइड्रो र मेलम्ची विकास समितिबीच केही व्यवस्थापकीय खटपट तथा अनुबन्धका समस्या छन् । त्यसै कारण मेलम्चीको पानी काठमाडौं उपत्यका आउन रोकिएको हो । यी दुईबीचको समझदारीबिना यो समस्याको समाधान सम्भव नभएकाले सरकारले चासो लिएर समाधान खोज्नुपर्ने पन्त बताउँछन् । यी दुईको समझदारीका बीच पनि कानुनी अप्ठेरो परेको खण्डमा सरकारले मन्त्रिपरिषद्ट‌बाट निर्णय गरेर तत्काललाई स्थानीय निर्माण व्यवसायीको सहयोगमा मेलम्चीको पानी खोलेर काठमाडौं ल्याउन सकिने पन्तको बुझाइ छ ।

यता मेलम्ची खानेपानी विकास समितिको मंगलबार बसेको बोर्ड बैठकले भने अबको २८ दिनभित्रै मेलम्चीको पानी उपत्यका ल्याउने दाबी गरेको छ ।

भिडियो: