भूकम्पले गम्भीर मानसिक समस्या निम्त्याउन सक्छः मनोविद् कुँवर (भिडियो)

A+ A A-

मनोविद् करुणा कुँवरले विपद्को समयमा सहकार्य, सामूहिक काम र संवाद गर्नुपर्ने बताएकी छिन् ।

महाविपत्ति र महामारीमा मानिसले आफन्त तथा परिवार गुमाएको अकल्पनीय पीडा भोग्ने भएकाले उनीहरूसँगै हुने वातावरण बनाउनुपर्ने मनोविद् कुँवरले बताइन् । शिलापत्रसँगको कुराकानीमा उनले भनिन्, ‘प्रभावितहरूलाई यत्रो पीडा मैमाथि मात्रै किन पर्छ, अब म कसरी बाँच्ने भन्ने लाग्न सक्छ । यस्तो बेला हामीले उनीहरूसँग सहकार्य र संवाद गर्नुपर्छ ।’

विपद्‌मा परेर एकै व्यक्तिले परिवारका सबै सदस्य गुमाएको, घर भत्किएका बेला मानसिक रूपमा कमजोर हुने उनले बताइन् । पीडामा परेकालाई सकारात्मक सल्लाह दिँदै उसलाई आशा देखाउन नसके दीर्घकालीन रूपमा गम्भीर मानसिक स्वास्थ्य समस्या देखिने उनले बताइन् ।

परिवारका सदस्य, आफन्त सबै गुमाएका बेलामा मानिसमा आत्महत्याको सोच आउन सक्ने, लामो निराशामा जान सक्ने हुँदा मानिसको मनस्थितिको निर्माण पनि महत्त्वपूर्ण हुने उनको भनाइ छ । विगतमा कोभिड तथा गोरखा भूकम्प प्रभावितहरूमा यस्तो समस्या देखिएको भन्दै उनले भनिन्, ‘तत्काल उद्धार र राहत जरुरी छ । तर, पुनर्स्थापनाका बारेमा पनि हामीले समयमै सोच्नुपर्छ ।’

मानिसलाई पुरानै लयमा फर्काउन र जीवन सकारात्मक बनाउन पुनर्स्थापनाकालमा ध्यान पुर्‍याउनुपर्ने उनको सुझाव छ । विपद्का बेलामा महिला तथा बालबालिकाहरू बढी जोखिममा पर्ने भएकाले उनीहरूको सुरक्षामा विशेष ध्यान दिनुपर्ने उनले सुझाव दिइन् ।

घरबाहिर सामूहिक बसाइ, खानपान आदिले महिलाहरूमा यौनजन्य हिंसा हुन सक्ने, बालबालिकाहरू हराउने या बेचबिखनमा पनि पर्न सक्ने भएकाले उनीहरूमा ध्यान दिन उनको सुझाव थियो । प्रभावित व्यक्तिहरूले पनि बिस्तारै आफूलाई सामान्य जीवनमा फर्काउन कोसिस गर्नुपर्ने उनले बताइन् ।

‘कतिपय यस्ता विपद्का सकारात्मक पक्षहरू पनि हुने भएकाले यसबाट सिक्दै आगामी दिनमा अझ क्षति कम हुने गरी काम गर्नुपर्छ भन्ने मनोविज्ञान सिर्जना गर्नुपर्छ,’ उनले भने । यदि कसैमा यस्ता विपद्‌बाट मानसिक स्वास्थ्य समस्या देखिए मनोचिकित्सकसँग परामर्श गर्न पनि उनको सुझाव छ ।

मनोविद् कुँवरसँग गरिएको भिडियो अन्तर्वार्ता: