गायक महेश काफ्ले भन्छन्– भाइरल हुन डर लाग्छ

A+ A A-

असारे महिना सिमसिमे पानी परिहरेको छ नि
तिमीलाई भेट्न भनेर छाता ओडेर आको सानी
हावा चल्यो सिरिरी आँतै जिरिरी
म बजाउँछु मुरली तिरिरी तिमी नाच फिरिरी ...।

यो चर्चित गीतका गायक हुन्, महेश काफ्ले । यो गीत उनकै शब्द तथा संगीतमा तयार भएको हो । नेपाली सांगीतिक आकाशका उदाउँदा तारा । गायक भोजराज काफ्लेका छोरा हुन्, महेश । तर, ‘भोजराजको छोरा’ भन्दा पनि महेश काफ्ले भन्ने नामलाई नै ब्राण्डिङ गर्न संघर्षरत छन्, उनी ।

उनका बुबा भोजराज लोक गीतसंगीतमा कहलिएका कलाकार हुन् । ‘रेडियोमा आफ्नै बुबाको गीत बज्थ्यो । बुबाको गीत सुन्दा आफूले पनि कहिले यस्तै गीत गाउनु होला भन्ने लाग्थ्यो’, उनले विगत सम्झिए ।

महेशको त्यो इच्छा बुबाले पूरा गरिदिए । उनले ७/८ वर्षको उमेरमा गीत गाउने अवसर पाए । देश द्वन्द्वमा फँसेको समयमा उनले गाएको ‘आमा भन्न नभा को’ बोलको गीत हिट भयो । त्यो बेलादेखि नै दिमागमा गीतसंगीत टुसाइसकेको थियो ।

‘सानैदेखि लोकगीत अत्यधिक सुनियो’, उनी भन्छन्, ‘गीत सुन्दै आफैं लेख्थें ।’
बुबाको रचनामा उनले गाएका अधिकांश गीत अझै पनि उत्तिकै सान्दर्भिक छन् ।
..............

महेशको बाल्यकाल सिन्धुलीमा बित्यो । गाउँकै स्कुलबाट एसएलसी पास गरे । उच्च शिक्षा अध्ययनका लागि काठमाडौं आए ।

प्लस टुपछि आफैं केही गर्नुपर्छ भन्ने सोच पलायो । सानैदेखि खेलकुदमा रूची भएकाले खेलकुद पत्रकारका रूपमा काम गर्न थाले ।

पत्रकारिता गर्दागर्दै पनि गीत गाउने रहरले उनलाई घच्घच्याइरह्यो । ‘कामप्रति आफू सन्तुष्ट हुन सकिरहेको थिइनँ,’ उनले भने, ‘पत्रकारिता गर्दैगर्दा गीतहरू लेख्थें र साथीहरूलाई सुनाउँथें ।’
.......................

यसरी जन्मियो ‘नाच फिरिरी’

संगीतको भोक मेटाउनु थियो, महेशलाई । लामो समयपछि आफू संगीतमा फर्कनु थियो । महेश आफैं गीत लेख्न कस्सिए । आफूभित्रको कथामा कथा भन्नु थियो, उनलाई । महेशले आफ्नो कार्य व्यस्ततासँगै पनि गीत लेख्न सुरू गरे ।

२०७५ साल उनका लागि सुनौलो दिन बनेर आयो । ‘नाच फिरिरी’ बोलको गीतलाई सबैले मन पराए । गीतले महेशलाई सेलिब्रेटी महेश काफ्ले अर्थात् चर्चित गायक बनाइदियो । ‘यो गीत लेख्दा आफूले कुनै चिज बिर्सिएजस्तै गरी फुरेको थियो’, उनी त्यो क्षण सम्झँदै भन्छन् ।

महेशलाई गीतले नेपाली संगीतमा स्थापित गर्‍यो । एउटै गीतले १० वर्षको ग्यापलाई उठायो । अनि लोकप्रिय बने । पहिलो गाँस नै मीठो पाए महेशले । विभिन्न स्टेज कार्यक्रममा उनको गीत घन्किन थाल्यो ।

‘यो गीतले यति धेरै चर्चा पाउँछ भन्ने सोचेको पनि थिइनँ । स्कुल, कलेजका कार्यक्रम र विवाह पार्टीमा मेरो गीत ‘नाच फिरिरी’ बज्यो । साँच्चै यो प्याटर्नको गीत सुन्न खोजिरहेका रहेछन् भन्ने बल्ल थाहा भयो’, उनले भने ।

त्यसपछि महेशको व्यस्तता बढ्न थाल्यो । देश तथा विदेशका कार्यक्रमहरूमा सहभागिताका लागि निमन्त्रणा आउन थाल्यो उनलाई । उनका फ्यानहरू बढ्न थाले । पत्रपत्रिका, रेडियो टेलिभिजनमा भ्याई नभ्याई हुन थल्यो । उनलाई समय म्यानेज गर्न हम्मे हम्मे पर्‍यो ।

महेशले जीवनलाई झन् नजिकबाट नियाल्न थाले । यो उचाइ त्यसै आएको होइन । हरेक नेपालीले नेपाली गीतसंगीतलाई माया गरेकै कारण आज यो स्थानमा आइपुग्न सफल भएको उनी बताउँछन् ।

महेशले ‘नाच फिरिरी’ रिलिज भएको १ वर्षपछि ‘माया बिरानी’ बोलको गीत रिलिज गरेका छन् । निकै मीठा शब्दलाई कुँदेर संगीत भरेका छन् । यो गीतले पनि दर्शकको राम्रो साथ पाइरहेको छ । एकपछि अर्काे सफलता मिलिरहेको छ,’ उनलाई ।

उनी भन्छन्, ‘गीतसंगीतमा थप जिम्मेवारी आएको छ । यो चर्चाले मात्रै हुँदैन । तर, आफूलाई पनि निखार्दै जानुपर्छ भन्ने लाग्छ मलाई ।’

उनी भन्छन्, ‘हरेक गीतमा कथा र भाव पाइन्छ । ५० प्रतिशत आफ्नै भोगाइका कथा हुन्छन् मेरा गीतमा ।’

उनीभित्रको खुलापन र उदारता गीतको शब्दमा पोखिएको छ । आफूभित्रको आफैं पनि खुल्न निकै बेर लाग्छ । तर, त्योभित्र उकुमुकुस र चञ्चलता गीतमा व्यक्त हुने उनी हाँस्दै बताउँछन् ।

बुबाको साख जोगाउन चुनौती

आफूलाई सधैं नयाँ कलाकारका रूपमा लिने उनी बताउँछन् । आफूलाई संगीत विद्यार्थीको रूपमा लिन्छु । ‘संगीत जति सिक्यो, उति नै सिक्दै जाने कुरा हो’, उनले भने ।

महेशले ‘सौतेनी आमा, ‘सडक बालक भाग– २’, ‘जुवा तासैमा’ जस्ता लगभग एक दर्जन लोकगीत गाएका छन् । बुबाले रचेको गीत अझै समय सान्दिर्भिक लाग्छ ।

महेश गीत लेख्न बढी कथामा केन्द्रित हुन्छन् । कथामै गीत लेखनमा इन्जोय गर्छन् उनले ।

गीत गाएर बाँच्न सजिलो छैन

अहिले महेश पूर्णकालीन संगीतमा छन् । संगीतबाहेक अन्य कुनै पेशा व्यवसाय गर्दैनन् । उनले गीतसंगीतमा अथाह सम्भावना देख्छन् ।

‘मैले पत्रकारिता पेसा त्यागेर संगीतमा छु । जुनसुकै काममा समर्पित भएर लाग्नुपर्छ । मेहनत चाहिन्छ । गीतसंगीतमा मेहनत र राम्रो उत्पादन गर्न सक्यो भने गीत गाएर बाँच्न सकिन्छ । तर ,सजिलो चाहि छैन्’, उनले भने ।

अधिकांश सर्जक गीतसंगीतबाट पलायन भएका छन् । यो क्षेत्रमा स्थापित हुन सजिलो नहुने उनको अनुभव छ । तर आफू समर्पित भएर लाग्यो भने जुन पेशाबाट पनि पलायन हुन नपर्ने उनको मान्यता छ ।

हरेका मानिसको जीवनमा बेग्लै किसिमको संघर्ष हुने उनको बुझाइ छ । बुबा कलाकार भए पनि उनले आफ्नै खालको संघर्ष गर्नुपरेको उनी बताउँछन् ।

‘प्लस टु’ सकेपछि अष्ट्रेलिया जाने लहर चल्यो । सबै साथीहरूले अष्ट्रेलिया जाने तायरी गरे । महेशलाई पनि अष्ट्रेलिया जाने जोश चल्यो ।

‘पत्रकारिता गर्नुभन्दा अघि लोकसेवाका लागि पनि फर्म भरें, तर जाँच जाँच दिइनँ,’ उनी हाँस्दै भन्छन्, ‘सेकेण्ड लेप्टिनेन्टको फर्म भरें । तर, सरकारी जागिर खाने नेचर छैन रहेछ मेरो ।’

महेशले आफैं शब्द लेख्छन्, आफै संगीत भर्छन् र आवाज दिन्छन् । उनमा अद्भूत क्षमता छ ।

उनले नेपाली गीतसंगीतलाई नजिकबाट नियालेका छन् । उनलाई भाइरल र ट्रेण्डिङ शब्ददेखि डर लाग्छ । एउटा सर्जकलाई टेण्डिङ, माया प्रेमबाहेकका सामाजिक सन्देशका गीत गाउने विचार पालेका उनले सामाजिक सन्देशका गीत गाए । आफ्नो संगीतको यात्रा दुई भागमा विभाजन भएको जस्तो लाग्छ । बुबाले बनाएको गीत सामाजिक सन्देश बोकेको गीतलाई गाए ।

‘सानैमा दाइ,’ गीत गाउन अवसर जुर्यो । धेरैले गाउँका खोजेका हुन्छन् तर बुबाले बनाएको गीत गाएँ । लोकगीतमा हुर्किए बढे । सबै थरीका गीत गाउन थाले । अरूको गीत शब्द कोर्थे । तर, बुबाका आफ्नै खालका कथा थिए ।

जग नै ‘आमा भन्नु नभएको’ गीत ठान्छन् । नेपाली समाज अझै पनि पिछडिएको बताउँछन् । त्यो गीत हाम्रो समाजको गीत हो । त्यस्ता खालका गीत गाउनुपर्छ भन्ने ठान्छन् ।

समय गतिशील हुन्छ । समयको गतिसँगै घटनाहरू पनि विकसित हुन्छन् । जसरी आमाको गर्भबाट ९ महिनामा सन्तान जन्मिन्छ । सिर्जना जन्माउने सर्जकलाई लाग्ने समय कुनै निश्चित हुँदैन । केही साहित्यकारहरूले वर्षाैं लगाएर एउटै साहित्य सिर्जनालाई पूर्ण रूप दिन प्रयत्न गरिरहेका हुन्छन् तर कहिलेकाहीँ क्षणभरमै रचिन्छ ।

सिर्जनशील प्रतिभालाई कसैले रोक्न सक्दैन भन्ने उदाहरण हुन् महेश । सिर्जनशील क्षमता नै सर्जकको पहिलो सम्पत्ति हो भन्छन् उनी ।

प्रकाशित मिति: आइतबार, असोज ५, २०७६ २२:१२