आसियान नेताहरूकाे सन्देश- याे मञ्च विध्वंसकारी प्रतिद्वन्द्वीताको अखडा नबनाेस्

आसियान नेताहरूकाे सन्देश- याे मञ्च विध्वंसकारी प्रतिद्वन्द्वीताको अखडा नबनाेस्

A+ A A-

दक्षिण पूर्वी एसियाली राष्ट्रहरूको सङ्गठन (आसियान) का नेताहरूले हालै यहाँ एशियाली र पश्चिमी समकक्षीहरूसँग सम्पन्न तीन दिने शिखर सम्मेलनमा एकताको पुष्टि गर्ने र गुटको टकरावलाई अस्वीकार गर्नुपर्ने सन्देश दिएका छन् ।

इन्डोनेसियाका राष्ट्रपति जोको विडोडोले आसियानको ४३औँ शिखर सम्मेलनको उद्घाटनका क्रममा आसियान विध्वंसकारी प्रतिद्वन्द्वीताको अखडा बन्न नहुने बताएका हुन् । उनले क्षेत्रीय समूहलाई एकताबद्ध रहन र कुनै पनि शक्तिको मध्यस्थ नबन्न आग्रह गरे ।

विडोडोले ठोस र समावेशी सहयोगको माध्यमबाट हिन्द–प्रशान्त क्षेत्र स्थिर, शान्तिपूर्ण र समृद्ध क्षेत्र रहिरहनका लागि सकारात्मक शक्ति बन्न संयुक्त राज्य अमेरिकालाई पनि आग्रह गरे ।

संयुक्त राष्ट्रसङ्घका महासचिव एन्टोनियो गुटेर्रेसले एशियाली नेताले आसियन समूहलाई स्थिर, शान्तिपूर्ण र समृद्ध क्षेत्र रहिरहनका गरेको भावनाको प्रशंसा गर्दै भने, 'आसियान विभाजित विश्वमा एकताका लागि महत्त्वपूर्ण कारक बनेको छ । बढ्दो जलवायु आपतकालीन अवस्था, बढ्दो युद्ध र द्वन्द्व, बढ्दो गरिबी, बढ्दो असमानता र बढ्दो भूराजनीतिक तनावजस्ता सङ्कटले विश्वलाई फुटको विन्दुमा पुर्‍याएको गुटेर्रेसले बताए ।

आसियान शिखर सम्मेलनमा आफ्नो पहिलो सहभागितामा चिनियाँ प्रधानमन्त्री ली कियाङले एशियाली देशहरूबीचको समानतामाथि प्रकाश पार्दै असहमति र विवादलाई उचित तरिकाले सम्बोधन गर्न आग्रह गरे । आसियानका महासचिव काओ किम होर्नले चीन-आसियान सहकार्यको वर्तमान गति बलियो भएको बताए । चीन र आसियान एक अर्काका प्रमुख व्यापारिक साझेदार हुन् । चीनको जनरल एडमिनिस्ट्रेसन अफ कस्टम्सको पछिल्लो तथ्यांकअनुसार सन् २०२३ को पहिलो सात महिनामा चीन र आसियानबीचको कुल व्यापार मूल्य ३.५९ ट्रिलियन युआन (५१९ अर्ब अमेरिकी डलर) पुगेको छ ।

आसियानका प्रमुख काओले विशेषगरी ‘आर्थिक सहयोग र आर्थिक एकीकरण’का साथै व्यापार वृद्धिमा केन्द्रित रहेर आसियन सदस्य राष्ट्रहरूबीच निरन्तर सहकार्य हुने बताए । आसियानका अन्य नेताहरूको पनि यस्तै धारणा छ । सिङ्गापुरका प्रधानमन्त्री ली सिएन लुङले सम्मेलनको तयारी चल्दै गर्दा भनेका थिए, 'हामी प्रतिद्वन्द्वी समूहहरू गठन गर्न वा देशहरूले कुनै न कुनै पक्षलाई लिन नपरोस् भन्ने चाहन्छौँ ।'

आसियान सम्मेलन यस क्षेत्रमा शान्ति र स्थिरताको रेलको रूपमा काम जारी राख्न सहमत भएको छ, जहाँ इन्डो–प्यासिफिक सहयोगको लागि एक प्लेटफर्म बन्नुपर्छ । पेकिङ विश्वविद्यालयको इन्स्टिच्युट अफ एरिया स्टडिजका डेपुटी डिन झाई कुनका अनुसार एसिया–प्रशान्त क्षेत्र, विशेषगरी पूर्वी एसियाले सामना गर्नुपरेको सबैभन्दा ठूलो चुनौती भनेको अमेरिकाले यस क्षेत्रमा भूराजनीतिक टकराव भड्काउन खाेज्नु हाे । झाईले भने, 'आसियान मुलुकहरू यसको अनुसरण गर्न चाहँदैनन् ।'

आसियान समूहमा ब्रुनेई, कम्बोडिया, इन्डोनेसिया, लाओस, मलेसिया, म्यानमार, फिलिपिन्स, सिंगापुर, थाइल्याण्ड र भियतनाम छन् ।

प्रकाशित मिति: शनिबार, भदौ २३, २०८० ०८:०६