कोइराला दाजुभाइलाई लडाएर आरजुको राजनीति सुरक्षित पार्ने देउवा दाउ

A+ A A-

कांग्रेस नेता शशाङ्क कोइरालाले आफूलाई १५औँ महाधिवेशनमा सभापतिको दाबेदार रहेको सन्देश दिन थालेका छन् । सभापतिको उम्मेदवार बन्न आफूलाई संस्थापनइतर समूहका नेता शेखर कोइरालाको समेत सहमति हुने उनले बताउने गरेका छन् ।

बुधबार उनले कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवाको तर्फबाट उम्मेदवार बन्न सक्ने बताए । भरतपुर पुगेका शशाङ्कलाई सोधिएको थियो– नेपाली कांग्रेसको आगामी महाधिवेशनमा सभापति देउवाको समूहबाट उम्मेदवार तपाईं हुने सम्भावना कत्तिको छ ?

उनले उत्तर दिए, ‘सम्भावना छ, किन छैन ? नहुने भन्ने के छ ?’

१४औँ महाधिवेशनमा कोइराला परिवारकाे निर्णायक छलफलका बेला शशाङ्क संखुवासभा उडे । सभापतिको उम्मेदवार बन्न आकांक्षा भए पनि बन्ने वातावरण नभएपछि मौन बसेर उनले शेरबहादुर देउवालाई सघाएको आरोप लागेको थियो । उनी शेखरका पक्षमा खुलेका थिएनन् ।

shahank Koirala-15982604111631352457.jpg

साउन ९ गते शशाङ्कले कांग्रेस केन्द्रीय सदस्यहरूको लागि चियापान कार्यक्रम राखेका थिए । सो कार्यक्रममा उनले आफू १५औँ महाधिवेशनमा सभापतिको उम्मेदवार रहेको बताए । ‘अघिल्लोपटक मैले दाइ (शेखर)लाई सघाएको हो । अर्कोपटक उहाँले मलाई सघाउनुहुन्छ,’ शेखरले भनेका थिए ।

आफू सभापति बन्ने विषयमा शशाङ्क तयार त छन् तर एकपटक जनमत बुझौँ न त भन्ने मनसायमा पनि छन् ।

‘सभापतिजीले केही नभनेको भए पनि पार्टीका साथीहरूको विचार यही नै हुन सक्छ । पूर्वदेखि पश्चिमसम्म साथीहरूसँग भेटघाट गरौँ, उहाँहरूको विचार सुनौँ, अनि मात्रै निर्णय गर्छु,’ उनले भरतपुरमा भने ।

शेखरसँग कुरा भएको छैन

कांग्रेसभित्र संस्थापनइतर समूहका नेता शेखर कोइरालासँग शशाङ्कको कुरा भएको छैन । शेखरलाई इतर समूहले १५औँ महाधिवेशनको सभापतिकाे उम्मेदवारका रूपमा चिनाउन थालिसकेको छ । उपसभापति धनराज गुरुङले घोषणा नै गरिसके– इतर समूहको सभापति शेखर कोइराला हुन् ।

Sekhar Koirala (2)1671691026.jpg

शशाङ्कले आफूलाई दाइको सहयोग हुन्छ भनिरहँदा यसबारे दुई कोइरालाबीच कुरा भने भएको छैन । ‘सभापतिको आकांक्षाबारेमा हामीसँग कुनै विषयमा केही कुरा भएको छैन । उहाँको आफ्नो कुरा हो,’ शेखर निकट एक कांग्रेस नेताले शिलापत्रसँग भने ।

देउवाको रणनीति आरजुको राजनीति

कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवा राजनीतिक जीवनको उत्तरार्द्धमा छन् । छैटौँपटक प्रधानमन्त्री बन्ने लाइनमा बसेका उनलाई जाँदाजाँदै पत्नी आरजु राणालाई राजनीतिमा स्थापित हुने वातावरण तयार पार्नुछ । यसका लागि उनले अबको नेतृत्व कहिले युवालाई छाड्ने र कहिले कोइराला परिवारलाई छाड्ने बताउँदै आएका छन् । जेठ २० गते कांग्रेस ललितपुरको जिल्ला कार्यसमितिको कार्यक्रममा देउवाले अब पार्टीको नेतृत्व गर्ने अवसर युवा पुस्तालाई दिने उद्घोष गरेका थिए ।

शेखरसँगको ‘वान टु वान’ वार्तामा पनि देउवाले नोना कोइराला (शेखरकी आमा) को सहयोग नबिर्सिएको र शेखरलाई कुनै न कुनै रूपमा सहयोग गर्ने बताउने गर्छन् । राजनीतिमा संघर्ष गर्दा नोनाले गरेको सहयोग शेखरसँगको भेटमा देउवाले सम्झिइरहन्छन् ।

आफ्नो उत्तराधिकारी जो बने पनि त्यसबाट आरजु स्थापित हुनुपर्ने भन्ने मान्यता देउवाको रहेको उनीनिकट नेताहरू बताउँछन् । परराष्ट्रमन्त्री हुन चाहेकी आरजु मन्त्री बन्न नसकेपछि नागरिक र प्रशासनसँगकाे सम्बन्ध नजिक बनाउन कृषि समितिको सभापति बनेकाे कतिपयकाे बुझाइ छ । ‘अर्को सरकार बन्दा परराष्ट्रमन्त्री भाउजू बन्न सक्नुहुन्छ । जनतासँग नजिक हुन र प्रशासन बुझ्न समितिको जिम्मा दिइएको हो,’ ती नेताले भने ।

दुईपटक सभापति बनिसकेका देउवा तेस्रोपटक साभापति बन्न विधानले रोक्छ । अब नेतृत्व छान्दा बीपी पुत्रलाई दिने वचन दिएको भन्ने चर्चा हुन्छ । आरजुका बारेमा गत वर्षको संघीय चुनावअघि पनि पार्टीका नेताहरूसँग देउवाले प्रस्ट पारिसकेका छन् । ‘आरजुले खोजेको के हो र ? पार्टीको उपसभापति वा महामन्त्री न हो । नेतृत्वमा आउने तिमिहरू नै हो,’ चुनावी टिकट बाँड्नका लागि भएको ‘किचेन क्याबिनेट’ बैठकमा देउवाको भनाइ उद्धृत गर्दै एक नेताले भने ।

aarzu rana deuba1693128633.jpg

कांग्रेसका संस्थापनइतर समूहको बुझाइ पनि उस्तै छ । सभापतिमा शशाङ्कलाई अघि सारेर आरजुलाई उपसभापति वा महामन्त्री बनाउने रणनीतिमा देउवा छन् ।

दुई कोइराला (शशाङ्क र शेखर) लडाएर आरजुलाई स्थापित गर्ने देउवाको दाउ छ । यद्यपि शशाङ्कले दाबी गरेअनुसार उनी देउवा क्याम्पबाट साझा उम्मेदवार हुन भने संस्थापन समूहका नेताहरूले मान्नुपर्ने हुन्छ । बीपी पुत्र भएको नाताले पनि नेता कार्यकर्ताको झुकाव शशाङ्कमा हुने बुझाइ संस्थापनका नेताहरूमा छ ।

बलियो बन्न खोज्दै इतर समूह

राजनीतिक लिगेसी नभए पनि नयाँ व्यक्ति वा दलप्रति भएको आकर्षण वितृष्णाको मत रहेको कांग्रेस नेताहरूले बुझेका छन् । उनीहरूले यसलाई चुनौतीको रूपमा लिएका छन् । पार्टीभित्र बलियो आवाज बन्नुपर्ने बेलामा तितरबितर भएमा कमजोर हुने भयले इतर समूह अझै बलियो हुने प्रयासमा छ ।

महामन्त्री गगन थापा र समूहका नेता शेखर एक ठाउँमा नरहेको, शेखर सभापति देउवासँग नजिक भएका दृश्यहरू देखिएका थिए । तर, अहिले समूहको विवाद साम्य पार्दै अरु समूहबाट आएकालाई एक ठाउँमा ल्याउने रणनीतिमा इतर समूह छ ।

महामन्त्री विश्वप्रकाश शर्मा र नेता प्रदीप पौडेललाई समूहमा घुलमिल गराएर अन्य सदस्यहरूसँग शंकाको सुविधा कम गर्न चाहन्छ इतर समूह । पाका नेता अर्जुननरसिंह केसीको निवासमा नेताहरू छलफलमा जुटेका छन् । गत आइतबार भएको छलफलले सकारात्मक ऊर्जा थपेकाे नेताहरूकाे भनाइ छ ।

छलफलमा सहमहामन्त्रीहरू बद्री पाण्डे र जीवन परियार, नेताहरू बलबहादुर केसी र दीलेन्द्रप्रसाद बडू पनि सहभागी थिए । महामन्त्री शर्मा र नेता पौडेल भने संस्थापनइतर पक्षको छलफलमा पहिलोपटक सहभागी थिए ।

संस्थापनइतर समूह एकजुट भएर जाने प्रारम्भिक सहमति पनि छलफलबाट भयो । सरकारको कामबारे असन्तुष्टि बैठकमा देखियो भने भ्रष्टाचार प्रकरणको छानबिनमा दबाब दिने विषयमा छलफल भयो । मन्त्री पठाउँदा, संसदीय समितिमा सभापति बनाउँदा र भ्रातृ संस्थामा सम्मानजनक सहभागिता नदिएको विषयमा पनि इतर समूहमा कुरा भयो ।

इतर समूहले संस्थापनमा रहेका नेता कार्यकर्ता आफूनजिक बनाउने काम गरिरहेको छ । ‘मधेशका ८ मध्ये ५ जिल्ला सभापति, कोशी र बागमतीका एक/एक जिल्ला सभापति आफ्नो पक्षमा ल्याइसकेका छाैँ,' इतर समूहका एक केन्द्रीय सदस्यले भने ।

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, भदौ २२, २०८० ०७:२९