विमल नेपालको 'पीपला', जसले भन्छ क्रान्तिकारीको दारुण कथा (भिडियाेसहित)

A+ A A-

व्यवस्था परिवर्तन हुँदा जीवनमा समेत परिवर्तन आउने विश्वासमा हजारौं नागरिक तत्कालीन नेकपा माओवादी नेतृत्वकाे सशस्त्र युद्धमा होमिए । १२ वर्षसम्म युद्ध चल्याे र पछि शान्ति सम्झौता गरी माओवादीले हतियार बिसायो । अर्थात् शान्ति प्रक्रियामा आयो ।

तर, युद्धमा हाेमिएका हजाराैं नागरिककाे जीवन उनीहरूले विश्वास गरेजसरी बदलिएन । बरू उल्टै दुःखकष्टमा जाकिए उनीहरू । समाजमा पुनर्स्थापित हुन कठिन भयो ।

उनीहरूका दुःखमा माओवादी न सरकार, कोही पनि गम्भीर भएनन् । उनीहरूले ज्यानको बाजी थापेर ल्याएको गणतन्त्रमा पालैपालाे प्रधानमन्त्री र राष्ट्रपति बन्नेकाे सूची लामाे हुँदै गयाे ।

ती योद्धाहरूप्रति कसैको नजर पुगेन । जीवन बाँच्न काेही शहर पसे । काेही विदेश गए । काेही गाउँमै अपमान सहेर बसे । कतिपय देहव्यापार गरेर भए पनि जिउन अभिसप्त बने । हो, उनीहरूको कथाव्यथाको ठेली हो- विमल नेपालकृत ‘पीपला’ ।

पीपलाहरूले जसलाई नेता बनाए, उनीहरूबाटै अन्याय सहन बाध्यको दुःखद् कथा अँटेको छ याे उपन्यासमा ।

यसमा वर्गीय, जातीय, क्षेत्रीय र लैङ्गिक विभेदविरुद्ध गरिएको युद्धले अर्को भेद खडा गरेको विषय छ । जसबारे पीपलाहरूले पत्तो नपाएको विवरण सशक्त ढंगले नेपालले उतारेका छन् । क्रान्तिको माध्यमबाट राज्यव्यवस्था परिवर्तनसँगै राज्यको आमूल संरचना गर्ने सपना बोकेका तत्कालीन योद्धाहरूको भावना अभिव्यक्त छ 'पीपला'मा ।

हिजाे राज्यसंरचना बदल्ने साहस गरेका क्रान्तिकारीमध्ये केही आज काठमाडाैंमा देहव्यापार गरेर पेट पाल्न बाध्य छन् । पत्रकार विमललाई पीपलाको यस्तै कथाले सोच्न बाध्य बनायो ।

उनी भन्छन्, ‘केही वर्षअघि एउटा टेलिभिजनमा काम गर्ने क्रममा यौन व्यवसाय गरिरहेका महिलाबारे रिपोर्टिङ गर्न नयाँ बसपार्क क्षेत्रमा पुगेँ । त्यहाँ माओवादी सशस्त्र द्वन्द्वमा होमिएकी एक युवतीलाई देहव्यापार गरिरहेका अन्य युवतीमाझ भेटेँ । त्यस घटनाले मलाई स्तब्ध बनायो ।’

ती पात्रले समाचारमा आफूलाई नदेखाइदिन विमलसँग आग्रह गरिन् । उनको आग्रहलाई विमलले नकार्न सकेनन् । तर, उनलाई छट्पटी भने भइरह्यो- यो कथा कहाँ भनौं ? कसरी भनौं ?

उनी साहित्यमा खुब मन गर्ने पत्रकार हुन् । बाल्यकालदेखि नै कथाहरू लेख्ने गर्थे । त्यसैले माओवादी सशस्त्र विद्रोहमा होमिएकी योद्धाको कथालाई उपन्यासमार्फत् पोख्न उनलाई अप्ठेरो भएन । अन्ततः कथालाई ‘पीपला’ बनाएर पाठकसमक्ष पेस गरेका छन्। २ असारमा विमोचन भएकाे उपन्यास पीपलाबारे लेखक नेपालले हामीसमक्ष यसाे भनेका छन्, हेर्नुहाेस् भिडियाेः

प्रकाशित मिति: शनिबार, असार २३, २०८० ०८:५०