पार्टी कार्यालयमै भएकाे जिल्ला सभापति बैठकमा किन गएनन् देउवा ?

A+ A A-

मध्य असारमा कांग्रेसका जिल्ला सभापतिहरू बर्खे काम छाडेर पार्टीको बैठकका लागि काठमाडौं आउँदा पार्टी मुख्यालय सानेपाबाट ७.८ किमी पर धुम्बाराहीमा रहेका सभापति शेरबहादुर देउवा भने आउने कष्ट गरेनन् । बैठकमा ४२ जिल्ला सभापति काठमाडाैं आएका थिए भने बाँकी जूमबाटै जाेडिएका थिए । सभापति देउवाले भर्चुअल जाेडिन पनि इच्छा देखाएनन् ।

संस्थापन इतर समूहले सभापतिमाथि दबाब बढाइरहेको र केही नेताहरूले रुपान्तरण अभियानको नाममा नेतृत्वविरुद्ध देशभर कार्यक्रम गरिरहेका छन् । अनि, महामन्त्री गगन थापाले सभापतिले पद छाड्नुपर्ने भन्दै आक्रामक अभिव्यक्ति दिइरहेका छन् । यही बेला जिल्ला सभापतिहरूलाई सम्बोधन गरेर आफ्नो अडान राख्ने मौका देउवाले किन उपयोग गरेनन् भन्ने प्रश्न उठेको छ ।

त्यसो त, बैठकका लागि सानेपामा भेला भएका जिल्ला सभापतिहरूले देउवालाई दुई दिन खोजे । बिहीबार र शुक्रबार सानेपामा देउवाको खोजी भयो । तर, देउवा भेटिएनन् । बरु महामन्त्रीद्वय गगन थापा र विश्वप्रकाश शर्माले सम्मेलनका निष्कर्षहरू सभापतिलाई आफूहरूले सुनाउने भन्दै जिल्ला सभापतिहरूलाई सम्झाउनुपर्ने अवस्था आयो ।

नेपाली कांग्रेस नुवाकोटका सभापति रमेश महतले सभापति किन आउनु भएन आफूले सोधिखाेजी गरे पनि प्रष्ट जवाफ नपाएकाे बताए । 'महामन्त्रीहरूले सभापतिकै सल्लाह र समन्वयमा यो सम्मेलन भएको भन्दै जवाफ दिनुभयो । तर सभापति आउनु भएको भए राम्रो सन्देश जाने थियो’ उनले भने ।

जिल्लामा कांग्रेस नेताहरू विपक्षीहरूबाट राष्ट्रिय मुद्दामा पार्टीको औपचारिक धारणाबारे प्रश्न आउँदा चुप लाग्नुपर्ने अवस्था छ । संगठन विस्तार र तथा निर्माणमा पार्टीको केन्द्रबाटै विधानमा भएका व्यवस्थाहरू कार्यान्वयन नहुँदा जिल्ला सभापतिहरू पनि अलमलमा छन् । हरेक जिल्लाका विशेष समस्या छन् । पार्टीबाट स्थानीय तहमा निर्वाचित भएका जनप्रतिनिधि मात्र नभएर सांसद र मन्त्रीहरूले जिल्लामा नगर्ने समन्वयको विषयमा पनि केन्द्रीय सभापतिसँग उनीहरू गुनासो राख्न चाहन्थे । तर, सभापति देउवा भने आफ्नै केन्द्रीय कार्यालय पुगेनन् ।

यसरी सभापति कार्यक्रममा नआउँदा राम्रो सन्देश जाने अवसर गुमेको बताउँछन् नेपाली कांग्रेस पाँचथरका सभापति रुपनारायण जबेगु । उनले शिलापत्रसँग भने, ‘सभापति पार्टी कार्यालय नआएपछि हामीहरू उहाँकै निवासमा गयौँ । आफ्ना कुरा राख्यौँ ।’

सभापति देउवानिकट नेताहरूका अनुसार, देउवा जिल्ला सभापति सम्मेलनको पक्षमा थिएनन् । उनी यसप्रति उदासिन थिए । तर, दुवै महामन्त्रीले तयारी गरेपछि विधानले संगठन निर्माणका दिएको अधिकार प्रयाेग गर्ने भन्न थालेपछि सभापतिले यो सम्मेलन रोक्न सक्ने अवस्था रहेन । त्यसैले उनले यसलाई रोक्ने प्रयास गरेनन् । तर, धुम्बाराहीबाट सानेपा नपुगेर उनले कार्यक्रमप्रति आफ्नो असहमति रहेको स्पष्ट सन्देश भने दिएका छन् ।

सभापति देउवाको कार्यक्रम तालिका नमिलेकाले सानेपा नगएको कांग्रेस प्रचार विभाग प्रमुख मीन विश्वकर्मा बताउँछन् । शुक्रबार र बिहीबार देउवा त्यसरी आफ्नो पार्टीको कार्यक्रममै नगएर अर्को ठाउँमा जानुपर्ने कार्यक्रम भने केही देखिएको छैन । विश्वकर्माले शिलापत्रसँग भने, ‘यो कार्यक्रमका लागि सभापतिज्यूसँग ढिला छलफल भयो । त्यसैले कार्यक्रमको सेड्युल नमिलेकाले उहाँ सानेपा जानु भएन ।’

क्रियाशील सदस्ययता अनलानइनबाटै

कांग्रेस देशको सबैभन्दा पुरानो र आफूलाई एक मात्र लोकतान्त्रिक पार्टी भएको दाबी गर्ने भए पनि उसको काम गर्ने शैली भने लोकतान्त्रिक र व्यवस्थित छैन । विधानले हरेक वर्ष पार्टीको क्रियाशील सदस्यता नवीकरण र वितरण गर्ने भने पनि महाधिवेशन अगाडि मात्र नवीकरण हुने गर्छ । तर, यसपटकबाट यस्तो अभ्यास तोड्ने तयारीमा जुटेका छन्– महामन्त्रीद्वय थापा र शर्मा । अनलाइनबाटै क्रियाशील सदस्यता नवीकरण गर्न सकिने व्यवस्था गरिएकाे छ । त्यसलाई कसरी प्रभावकारी बनाउने भन्ने छलफल गर्न जिल्ला सभापतिहरूको बैठक राखिएको हो ।

पाँचथर सभापति जबेगुले भने, ‘नयाँ विचार र जाँगर भएका दुई महामन्त्री हामीले १४ औँ महाधिवेशनमा जिताएका थियौँ । उहाँहरूले क्रियाशील सदस्यता अनलाइनबाटै गर्ने तयारी गरेर राम्रो सुरुवात गर्नुभएको छ । यसलाई कसरी प्रभावकारी बनाउने भन्ने विषयमा नयाँ कार्यविधि बनाउने कुरा भएको छ ।’ अब नवीकरण अनलाइनबाट गर्न सकिने र क्रियाशील सदस्यता कार्ड जिल्ला कार्यसमितिबाटै प्राप्त गर्न सकिने व्यवस्था मिलाइएको छ । जिल्ला सभापतिहरूको बैठकले क्रियाशील सदस्यता नवीकरण र वितरणलाई प्रभावकारी बनाउने निर्णय गरेको छ ।

दुई दिनसम्म चलेको बैठकको मुख्य एजेन्डा नै क्रियाशील सदस्यता रहेको नेपाली कांग्रेस दैलेखका सभापति मणिराम रेग्मीले बताए । उनले भने, ‘क्रियाशील सदस्यता वितरणबारे लामो छलफल भयो । यसलाई प्रभावकारी बनाउने कुरा भएको छ । पार्टीको विधानअनुसार केन्द्रदेखि स्थानीय तहसम्म संगठन विस्तारका कामहरू गर्ने कुरा भएको छ ।’

राष्ट्रिय मुद्दामा मौन रहेकोमा असन्तुष्टि

कांग्रेस संसद्काे सबैभन्दा ठूलो पार्टीसंगै सत्ता गठबन्धनकाे मुख्य साझेदार पनि हाे । तर उसको गतिविधि भने गुपचुप किसिमको छ । यो महसुस जिल्ला सभापतिहरूले पनि गरेका छन् । उनीहरूले दुई दिनसम्म चलेको भेलामा यो विषयलाई पनि प्रमुखताका साथ उठाए । दैलेख सभापति रेग्मीले भने, ‘संगठनको गतिविधि शिथिल देखिएको छ । विधानमा भएका वयवस्थाअनुसार पार्टीका संरचना बनेका छैनन् । राष्ट्रिय मुद्दामा पार्टी मौन देखियो ।’

नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणदेखि अहिले प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डको अभिव्यक्तिबारे कांग्रेसले मौनता साँधेको छ । नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणमा पार्टीका केन्द्रीय सदस्य बालकृष्ण खाँण पुर्पक्षका लागि थुनामा पुगिसक्दा पनि पार्टीले उनलाई निलम्बनसम्म गरेको छैन । यसले पनि पार्टीको भूमिकाप्रति प्रश्न उठिरहेको छ । बैठकमा नुवाकोट सभापति महतले यो विषय उठाएका थिए । उनले भनेका थिए, ‘राष्ट्रिय मुद्दाहरूमा पार्टी मौन बस्नु भएन । आफ्नो ओपनियन समयमै दिनुपर्छ । आफ्नो अडान के हो भन्नुपर्छ । सोहीअनुसार सबै नेता कार्यकर्ताले धारणा बनाउँछन् ।’

दुई दिने भेलामा प्राथमिकताका साथ उठेको अर्को विषय हो, नीति महाधिवेशन । जिल्ला सभापतिहरूले छिटोभन्दा छिटो नीति महाधिवेशन गर्नुपर्ने भन्दै सो महाधिवेशन अगाडि जिल्ला सभापतिहरूसँग एकपटक छलफल गर्नुपर्ने बताएका छन् । यसबाहेक पार्टीका शुभेच्छुक तथा भ्रातृ संगठन गठन गर्दा अनिवार्य जिल्ला सभापतिहरूसँग समन्वय गर्नुपर्ने विषय पनि उठेको थियो ।

बैठकले १४ बुँदे प्रतिवद्धता जनाएकाे छ । बैठकपछि महामन्त्री थापाले भनेका छन्, 'पार्टी सदस्यता र सङ्गठनका विभिन्न विषयमा छलफल गरी १४ बुँदे प्रतिबद्धतासहित नेपाली कांग्रेस जिल्ला सभापतिहरूसँगको दुईदिने बैठक सम्पन्न गरेका छौँ। बैठकमा पार्टी, नीति र नेतृत्वका सम्बन्धमा उठेका विभिन्न विषयहरूलाई हामीले आसन्न केन्द्रीय कार्य समितिको बैठकमा लैजाने छौँ ।' उनले बैठकमा उपस्थित सभापतिहरूले जुन विचार, सुझाव र प्रतिबद्धता जाहेर गरेका छन्, यसले 'बदलिएको कांग्रेस, बलियो कांग्रेस’ बनाउने अभियानलाई थप गति प्रदान गर्ने बताएका छन् ।