[दीर्घायु भवः] ‘धेरै तापक्रम हुने देशमा जाँदा नेपालमै वीर्य स्टोर गरेर जान सकिन्छ’ (भिडियो)

[दीर्घायु भवः] ‘धेरै तापक्रम हुने देशमा जाँदा नेपालमै वीर्य स्टोर गरेर जान सकिन्छ’ (भिडियो)

A+ A A-

पछिल्लो समय निःसन्तानको समस्या बढ्दै गएको विज्ञहरूले बताउने गरेका छन् । लामो समयसम्म गर्भधारण नभएपछि उपचारका लागि पुग्नेहरूको संख्या बढ्न थालेको छ ।

निःसन्तानको समस्या विभिन्न कारणले हुन सक्छ । त्यसमध्ये वैदेशिक रोजगारीका लागि खाडी मुलुक गएर फर्केकाहरूमा यो समस्या धेरै देखिने गरेको वरिष्ठ भ्रूण विशेषज्ञ डा. सुरेन्द्र यादव बताउँछन् ।

उनी भन्छन्, ‘खाडी मुलुकबाट आउने व्यक्तिहरू निःसन्तानको समस्या धेरै लिएर आउने गरेका छन् ।’

उनका अनुसार रोजगारीका लागि खाडी गएका उनीहरू नेपाल फर्किएपछि गर्भधारणका लागि कोसिस गरिरहेका हुन्छन् । त्यही समयमा कतिपयको गर्भधारण (कन्सिभ) हुन सक्छ । तर, कसैको नहुन पनि सक्छ ।

उनी भन्छन्, ‘फर्टिलाइज हुन एउटा अण्डाका लागि एउटा मात्रै शुक्रकिट चाहिन्छ । कहिले त्यो हुन पनि सक्छ । तर, ओभर एक्सपोज तापक्रममा काम गर्ने गरेका व्यक्तिहरूमा शुक्रकिट कम हुने र भएका शुक्रकिटहरू पनि ‘मोटाइल’ नहुने हुन्छ ।’

गर्भधारणमा शुक्रकिटको बनावट कस्तो चाहिन्छ ?

मेडिकल भाषामा ‘मर्फोलोजी’ भन्ने गरिन्छ । जसमा शुक्रकिटको बनावट कस्तो छ भनेर हेर्ने गरिन्छ । र, गर्भधारणका लागि शुक्रकिटको अवस्था जहिले पनि सामान्य हुनुपर्ने डा. यादव बताउँछन् ।

उनी भन्छन्, ‘शुक्रकिटको तीन भाग हुन्छ, टाउको, मध्यभाग र पुच्छर । शुक्रकिटको टाउको अण्डा आकारमा हुने गर्छ । तर, अण्डा आकारमा नभएर यो गोलो आकारमा हुने गरेको पाइन्छ । अण्डा आकारभन्दा अन्य आकारमा शुक्रकिट छ भने त्यसबाट बच्चा बस्दैन ।’

सामान्यतया एकपटकमा १ करोड ५० लाख वा योभन्दा बढी शुक्रकिट हुनुपर्छ । तर, खाडी मुलुकबाट फर्केका व्यक्तिहरूमा ५० लाख वा २० लाखभन्दा कम शुक्रकिट पाइने गरेको उनी बताउँछन् ।

उनी भन्छन्, ‘शुक्रकिट मोटाइल वा इमोटाइल भन्ने हुन्छ । त्यसमा चल्ने शुक्रकिट हुन्छ, जसमा अण्डासम्म पुगेर फर्टिलाइज गर्न सक्ने क्षमता हुन्छ । धेरै तापक्रम भएका ठाउँमा काम गर्ने व्यक्तिहरूको डीएनए ‘ड्यामेज’ हुने गर्छ । डीएनए ‘ड्यामेज’ भएको छ भने बच्चा हुँदैन ।’

धेरै तापक्रममा काम गर्ने व्यक्ति भन्नेबित्तिकै सबै ठाउँमा नि:सन्तानको समस्या हुन्छ भन्न मिल्दैन । किनभने पहिलेदेखि नै धेरै तापक्रम भएका मुलुकमा बसिरहेका व्यक्ति र बसाइसराइ गरेर गएका वा केही समयका लागि काममा जाने व्यक्तिहरूमा फरक हुने डा. यादव बताउँछन् ।

‘डीएनए ड्यामेज भएमा बच्चा बनाउन सक्दैन । बढ्दो तापक्रमका कारण शुक्रकिट बन्ने प्रक्रियालाई असर गर्छ र शुक्रकिट उत्पादन कम हुँदै जान्छ । मैले देखेका केही व्यक्तिमा शुक्रकिट नै उत्पादन नहुने पनि देखेको छु’, उनी भन्छन्, ‘३० देखि ३५ डिग्रीमा बस्दै आएका नेपालीहरू एकैपटक ५० भन्दा बढी तापक्रम भएका ठाउँमा जाने हो भने त्यसले अवश्य पनि असर गर्छ । र, त्यसले बाँझोपन निम्त्याउँछ ।’

डा. यादवका अनुसार त्यस्ता व्यक्तिहरूका लागि निःसन्तान हुनुको मुख्य कारण तापक्रम भए पनि कामको तनावले पनि शुक्रकिट उत्पादनमा समस्या हुने गरेको छ । ‘तनावले पनि शुक्रकिट उत्पादन र बन्नका लागि फरक पार्छ’, उनले भने ।

तापक्रम बढी भएका देशहरूमा जानै परे के गर्ने ?

डा. यादवका अनुसार खाडी मुलुक जान लागेका पुरुषहरूका लागि मुख्य विकल्प भनेको आईभीएफ सेन्टरमा आफ्नो ‘वीर्य फ्रिज’ गरेर जान सक्छन् । कामका लागि गएका उनीहरूले धेरै तापक्रम भएको ठाउँमा काम गर्नुपर्ने हुँदा हरेक ठाउँमा तापक्रमको सन्तुलन मिलाएर काम गर्न गाह्रो हुन्छ ।

उनी भन्छन्, ‘त्यस कारण राम्रो विकल्प भनेको कुनै पनि आईभीएफ सेन्टरमा वीर्य फ्रिज गरेर जानु नै हो । २४/२५ वर्षको उमेरमा वीर्य स्टोर गर्‍यो भने शुक्रकिटको गुणस्तर उक्त व्यक्ति ३० वर्ष पुगिसकेपछि पनि २५ वर्षमा दिएको जस्तै नै हुन्छ ।’

यसो गर्दा वैदेशिक रोजगारबाट उक्त व्यक्ति केही वर्षमा स्वदेश फर्किएपछि प्रकृतिक रूपमा बच्चा जन्माउनका लागि कोसिस गर्दा नभएको खण्डमा स्टोर गरेर राखेको शुक्रकिटलाई आईभीएफ वा आईएवाईलगायत अन्य प्रविधिमार्फत प्रयोग गर्न सकिन्छ ।

‘यसरी उक्त व्यक्तिकी श्रीमतीले गर्भधारण गर्न सक्नेछिन्’, डा. यादवले थपे ।