पूरा होला संगठन र भ्रातृ संस्थाबिनाको ‘टोल सपना’

A+ A A-

नेपाली कांग्रेसकाे विधानबमोजिमका सांगठनिक संरचनाबिनै दोस्रो चरणको जागरण अभियानमा निस्किँदैछ । सांगठनिक संरचना अभावसँगै पार्टीले यो जागरण अभियानमा भ्रातृ संस्थासमेत परिचालन नगर्ने भएको छ ।

कांग्रेस मंगलबार बीपी कोइरालाको १०६औं जयन्तीको अवसर पारेर हिमाल, पहाड, तराई, मधेश (हिपतम) राष्ट्रिय जागरण अभियानको दोस्राे चरण शुरू गर्दैछ । त्यसका लागि कांग्रेसले सोमबारसम्म ३ सय ३० प्रदेश सभा निर्वाचन क्षेत्रमा केन्द्रीय प्रतिनिधि खटाउने निर्णय गरेको छ ।

कांग्रेसले पहिलो चरणको राष्ट्रिय जागरण अभियान २५ वैशाखदेखि २५ जेठसम्म देशका १ सय ६५ संघीय निर्वाचन क्षेत्रमा केन्द्रीय प्रतिनिधि खटाएर सञ्चालन गरेको थियो ।

मंगलबारबाट शुरू हुने जागरण अभियान ७ असोजसम्म हुँदैछ । जागरण अभियानामा पार्टीका सबै तहका नेता र कार्यकर्तालाई परिचालन गर्ने भनिए पनि पार्टी विधानबमोजिम संक्रमणकालीन सांगठनिक संरचनासमेत बनेका छैनन् ।

विधानबमोजिम पार्टीको केन्द्रमा २८ वटा विभाग गठन भएका छैनन् । पार्टी सभापति शेरबहादुर देउवाले १३औं महाधिवेशनबाट पार्टीको नेतृत्व लिए पनि हालसम्म ती विभाग गठन गरेका छैनन् ।

पार्टीका सांगठनिक संरचनाको रूपमा उपसभापति पदेन सदस्य रहने केन्द्रीय नीति, अनुसन्धान तथा प्रशिक्षण प्रतिष्ठान, केन्द्रीय लेखापरीक्षण समिति, केन्द्रीय अनुशासन समिति र केन्द्रीय निर्वाचन समिति मात्र छन् ।

उपसभपाति निधिको संयोजकत्वमा प्रतिष्ठान, राधेश्याम अधिकारीको संयोजकत्वमा निर्वाचन समिति, श्यामप्रसाद घिमिरेको संयोजकत्वमा लेखापरीक्षण समिति र भीष्मराज आङदम्वेको संयोजकत्वमा अनुशासन समिति गठन गरिएको छ ।

२८ वटा विभाग गठन नहुँदा पार्टीका १ हजार ४ सय २८ पार्टी कार्यकर्ता जिम्मेवारविहीन भएका छन् । विधानअनुसार एउटा विभागमा ५१ जना सदस्य रहन्छन् ।

भन्ने १३, देखिने १

पार्टीले राष्ट्रिय जागरण अभियानमा भ्रातृ संस्थालाई परिचालन गर्ने भनिए पनि कांग्रेसका १३ वटा भ्रातृ संस्थामध्ये एउटा मात्र संगठन देशव्यापी रुपमा क्रियाशील छ ।

उमा रेग्मी अध्यक्ष भएको नेपाल महिला संघ देशव्यापी सञ्जाल भएको पार्टीको भातृ संस्था हो । त्यसबाहेक दुईवटा जातीय संगठन नेपाल मगर संघ र नेपाल मुस्लिम संघ मात्र पार्टीको भ्रातृ संस्थाको रूपमा क्रियाशील छन् ।

त्यसबाहेक कार्यकाल बाँकी रहेको नेपाल तरुण दल ४ जना केन्द्रीय पदाधिकारीमा सीमित हुँदा पहिलो चरणको जागरण अभियान प्रभावकारी नभएको गुनासो व्यापक रूपमा उठेको थियो ।

पहिलो चरणको जागरण अभियानको समीक्षा गर्दै पार्टी प्रवक्ता विश्वप्रकाश शर्माले पत्रकार सम्मेलनमार्फत दोस्राे चरणको जागरण अभियानअघि नै पार्टीका सबै संरचना र भ्रातृ संस्थाले पूर्णता पाउने प्रतिवद्धता व्यक्त गरेका थिए ।

१५ वर्षदेखि अध्यक्ष

कांग्रेसको भ्रातृ संस्थामध्ये नेपाल किसान संघका अध्यक्ष भानु सिग्देल र नेपाल आदिवासी/जानजाति संघका अध्यक्ष इन्द्रबहादुर (आईबी) गुरुङ विगत १५ वर्षदेखि महाधिवेशन नै नगरी संगठनको नेतृत्व गरिरहेका छन् ।

नेपाल ठाकुर संघ, नेपाल दलित संघ, प्रजातन्त्र सेनानि संघ, नेपाल तामाङ संघ र राष्ट्रिय लोकतान्त्रिक अपाङ्ग संघले विधानबमोजिम महाधिवशेन गर्न नसकेपछि विधानबमोजिम निष्क्रिय छन् ।

विद्यार्थी अझै बिउँझिएन

पार्टीले विधानबमोजिम निर्धारित समयमा महाधिवेशन गर्न नसकेपछि नेपाल विद्यार्थी संघलाई २८ माघ २०७५ विघटन गरेको थियो ।

कांग्रेसका धेरैजसो शुभेच्छुक संस्थाले निर्धारित समयमा महाधिवशेन गरे पनि नेपाल लोकतान्त्रिक शेर्पा संघ, नेपाल कुमाल संघ, लोकतान्त्रिक नेवा खलः र नेपाल प्रेस युनियनले भने महाधिवशेनग गर्न सकेका छैनन् ।

गोलमाल सम्पर्क समिति

विधानबमोजिम जिल्ला सम्पर्क समिति कतिवटा छन् र तिनको अधिवेशन भएको छ वा छैन भन्ने रेकर्ड पार्टीसँगै छैन ।

पार्टीले सबै कार्यकर्ता, मातहतको तह, भ्रातृ र शुभेच्छुक संस्थालाई जागरण अभियानमा लाग्न आव्हान गरे पनि भ्रातृ संस्थाले पूर्णता नपाई गरिएको जागरण अभियानलाई नेपाल तरुण दलका महासचिव भूपेन्द्रजंग शाहीले नौटंकीकाे संज्ञा दिए ।

महामन्त्री शाहीले सबै भ्रातृ संस्थालाई पूर्णता नदिई गरिएको जागरण अभियान देखाउनका लागि मात्र भएको र यसले कार्यकर्ता सबै परिचालित हुन नसक्ने ठोकुवासमेत गरे ।

विघटन कि निष्क्रिय ?

पार्टी विधानको दफा ४२ को उपदफा १ को ‘च’ अनुसार विधानमा उल्लिखित अवधिमा केन्द्रीय महाधिवेशन हुन नसकेमा केन्द्रीय समिति स्वतः विघटन हुने प्रावधान छ । सो उपदफाले पार्टीको केन्द्रीय कार्यसमितिले तत्काल अधिवेशन गर्न आवश्यक व्यवस्था गर्ने जनाएको छ ।

विधानअनुसार पार्टीका अधिकांश भ्रातृ संस्था स्वतः विघटनमा परेपछि कांग्रेस केन्द्रीय कार्यसमितिको १७ भदौमा सम्पन्न बैठकले सबै भ्रातृ संस्थालाई ६ महिनाभित्र महाधिवेशन गर्ने कार्यादेशसहित जिम्मेवारी दिएको छ । तर, कांग्रेसको सबैभन्दा शक्तिशाली संगठन नेपाल विद्यार्थी संघ अस्तित्वमा छैन । पार्टीले नेविसंघ तदर्थ समिति बनाउन गृहकार्य गरिरहेको छ । पार्टीले केन्द्रीय सदस्य एनपी साउदको संयोजकतत्वमा भ्रातृ संस्थाको विधानमा एकरुपता दिन भन्दै समिति गठन गरेको छ । तर, समितिले अहिलेसम्म ठोस काम गरेको छैन ।

विधानको संक्रमणकालीन व्यवस्थाअनुसार पार्टीले निर्देशिका बनाएर नयाँ संरचना निर्माण गर्ने भनिए पनि हालसम्म प्रदेश सभा क्षेत्रीय कार्यसमिति गठन मात्र सकिएको छ ।

कांग्रेसमा हाल केन्द्रीय कार्यसमिति, जिल्ला कार्यसमिति र प्रदेश क्षेत्रीय कार्यसमिति मात्र छन् । निर्देशिकामा प्रदेश कार्यसमिति निर्माणको परिकल्पनासमेत गरिएको छैन ।

जागरणपछि टोलटोलमा कांग्रेस

जागरण अभियानकै क्रममा पार्टीले प्रतिनिधिसभा क्षेत्रीय कार्यसमिति, पालिका, वडा र टोल समिति निर्माण गर्ने भएको छ । कांग्रेसले तेस्राे चरणको जागरण अभियानसमेत पुसमा गर्ने घोषणा गरिसकेको छ ।

यसअघि पहिलो चरणको जागरण अभियानमा १ सय ६५ निर्वाचन क्षेत्रमा खटाइएका प्रतिनिधिलाई जिम्मेवारी दिएको वा नदिएको बारेमा पार्टीले स्पष्ट पारेको छैन ।

प्रकाशित मिति: मंगलबार, भदौ २४, २०७६ ०३:४६