संसदमा सत्तापक्ष र प्रतिपक्षीको रमिता, प्रचण्ड र ओलीले पूर्वराष्ट्रपति र सभामुखलाई गिजोले

संसदमा सत्तापक्ष र प्रतिपक्षीको रमिता, प्रचण्ड र ओलीले पूर्वराष्ट्रपति र सभामुखलाई गिजोले

A+ A A-

प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड र एमाले अध्यक्ष केपी ओलीले पूर्वराष्ट्रपति रामवरण यादव, विद्या भण्डारी र पूर्वसभामुख अग्नि सापकोटालाई पुनः विवादमा तानेका छन् ।

सोमबारको संसद बैठकमा प्रचण्ड र ओली एकअर्काको विरोध र रक्षामा उभिए । बजेटमाथि छलफल हुनुपर्ने थियो तर प्रचण्ड र ओलीले जबर्जस्त पूर्वराष्ट्रपति र सभामुखलाई विवादमा ल्याए ।

संसदमा सांसदहरूको प्रदर्शन हेर्नलायक बन्यो । कहिले भैँसी प्रसङ्ग त कहिले प्रचण्डको गेरु वस्त्रको चर्चा भयो । राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका सांसद शिशिर खनालले भारतबाट प्रधानमन्त्री भैँसी चढेर आएको सस्तो टिप्पणी गरे । र, सत्तापक्ष आक्रामक बन्यो । रेकर्डबाट खनालले बोलेको विषय हटाउन माओवादीले माग गर्‍यो ।

सभामुख घमिरेले भैँसी चढेर आएको रेकर्डबाट हटाउन निर्देशन दिए । रष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका सभापतिसमेत रहेका सांसद रवि लामिछाने भनिरहेका थिए, 'यो सदनमा मजाक चलिरहेको छ ?’ साँच्चिकै सदनमा मजाक चलिरहेको प्रतीत हुन्थ्यो । संसद चलाउन सभामुख घिमिरेलाई हम्मेहम्मे पर्‍यो ।

०००

सोमबार प्रधानमन्त्री प्रचण्ड आफ्नो भारत भ्रमण र प्रमुख प्रतिपक्षी दल एमाले, रास्वपा र राप्रपाले उठाएको प्रश्नको जवाफ दिन संसदको रोस्ट्रममा उभिए ।

प्रधानमन्त्री प्रचण्डलाई एमालेका सांसदहरूले प्रश्न गरेका थिए, ‘निष्क्रिय भएको नागरिकता विधेयक प्रमाणीकरणका लागि सिफारिस गर्ने अधिकार कसले दियो ? नेपाली भूमि सट्टापट्टा गर्ने हक प्रधानमन्त्रीलाई कहाँ छ ?’

आइतबार पनि प्रतिपक्षी तीन दलले यही प्रश्न गर्दै संसद अवरुद्ध गरेका थिए । सोमबारको बैठकमा पनि उनीहरूको यही प्रश्न थियो । सदनमा एमाले, रास्वपा र राप्रपाको एउटै स्वर सुनिएको थियो ।

प्रधानमन्त्री प्रचण्डले सांसदहरूको प्रश्नको जवाफ दिन सुरु गरे । विधेयक प्रमाणीकरण प्रक्रियाको जवाफमा प्रधानमन्त्री प्रचण्डले अघिल्लो राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले नागरिकता प्रमाणीकरण नगरेर संविधान उल्लंघन गरेको प्रसङ्ग उप्काए । उनले भनेका थिए, ‘संसदबाट दुईपटक पारित भएर राष्ट्रपतिकहाँ गएको थियो । राष्ट्रपतिले होल्डमा राख्नुभयो । संविधानको मर्मविपरीत होल्ड गर्नुभयो । संविधान मिचिएको थियो । हिजो उल्लंघन भयो । निर्मम ढंगबाट प्रहार भयो । प्रमाणीकरण नगरेर ठूलो क्राइसिसमा संविधान पुगेको थियो ।’

प्रधानमन्त्री प्रचण्डको तत्कालीन राष्ट्रपति भण्डारीले संविधान मिचेको टिप्पणीमा एमाले आपत्ति जनाउँदै विरोधमा उत्रियो, प्रधानमन्त्रीलाई रोस्ट्रमबाट बोल्न दिएन । रोस्ट्रमबाट प्रधानमन्त्रीले आफ्नो कुरा पूरै सुनेपछि खण्डन गर्न आग्रह गरिरहे ।

‘मेरो कुरा पूरै सुनेपछि खण्डन गरे हुन्छ,’ प्रधानमन्त्री प्रचण्डले भनिरहे । तर, एमाले अवरोधबाट पछि हटेन । सभामुख देवराज घिमिरेले संयमता अपनाउन पटकपटक आग्रह गरे । ‘यसरी दोहोरी खेलेपछि कसरी हुन्छ,’ सभामुख नै सांसदहरूलाई प्रश्न गर्न थाले ।

सभामुखको नियन्त्रणभन्दा बाहिर सदन गएको प्रतीत हुन्थ्यो । यद्यपि, प्रतिपक्षी एमालेका सांसद रघुजी पन्त र सूर्य थापालाई विरोधको विषय के हो भन्दै बोल्नका लागि सभामुखले समय दिए ।

लगत्तै सत्तारुढ दल कांग्रेसका सांसद विश्वप्रकाश शर्माले बोलेपछि सदन अगाडि बढ्यो । भाव र उत्तेजनामा आएर आफ्ना तर्क र विर्तकहरू नगर्न सभामुख घिमिरेले सदस्यहरूलाई आग्रह गरे ।

‘सम्माननीय प्रधानमन्त्रीज्यूलाई पनि न्यायालयले अन्तरिम आदेश दिइसकेको परिस्थितिमा आफ्ना कुराहरूलाई राखेर अघि बढ्न समय दिन्छु,’ सभामुख घिमिरेले पुनः बोल्न प्रधानमन्त्रीलाई समय दिए । एमालेको विरोध अवधिभर प्रधानमन्त्री रोस्ट्रममै रोकिए । उनले रोस्ट्रमबाट नै प्रतिपक्षी दलहरूको विरोध प्रदर्शन नियालिरहे ।

सभामुखले समय दिएपछि प्रधानमन्त्री प्रचण्डले विधेयक प्रमाणीकरण गरेर संविधानलाई ट्र्याकमा ल्याएको टिप्पणी गरे । ‘भोलि राष्ट्रपतिमा पठायौँ, फेरि होल्ड भयो भने के हुन्छ हालत ? प्रतिनिधिसभा र राष्ट्रियसभाबाट पास गर्‍यो, अर्को राष्ट्रपतिले पनि होल्ड गरे के हुन्छ ? नजिर के बस्छ ? राष्ट्रपतिलाई मन लागे गर्ने नलागे नगर्ने, लोकतन्त्रमाथि घात हुने भयो,’ उनले भने, ‘संविधान ट्र्याकमा आयो भन्ने बुझाइ छ । संविधानको रक्षा गर्ने योभन्दा अर्को विधि अर्को देखिएन ।’

यो विधेयक प्रमाणीकरण गरेर तत्कालीन राष्ट्रपति भण्डारीले गरेको गल्ती सच्चिएको सन्देश प्रधानमन्त्री प्रचण्डले दिएका थिए । पहिलोपटक प्रधानमन्त्री हुँदा तत्कालीन राष्ट्रपति रामवरण यादवले मध्यरातमा गरेको निर्णयले राजनीतिक कोर्समा आएको परिवर्तनसमेत प्रधानमन्त्रीले स्मरण गराए ।

विरोध र अवरोधका बीच प्रधानमन्त्रीले सांसदहरूले राखेको प्रश्नको जवाफ दिए । प्रधानमन्त्रीको जवाफमा चित्त नबुझेपछि प्रमुख प्रतिपक्षी दल एमालेका अध्यक्ष ओली बोल्ने समय लिएर रोस्ट्रममा पुगे । उनले अहिलेको सत्ता गठबन्धनले तत्कालीन प्रधानन्यायाधीश चोलेन्द्रशमशेर राणाको महाभियोग प्रसङ्गलाई उप्काए । पूर्वसभामुख अग्नि सापकोटाले त्यो समयमा खेलेको भूमिकामाथि अध्यक्ष ओली कड्किए ।

कुनै मुद्दामा पेसी आउँदै छ भन्ने थाहा पाएर मुद्दालाई निष्क्रिय बनाउन प्रधानन्यायाधीशमाथि महाभियोग लगाएको ओलीले टिप्पणी गरे । १ फागुनमा महाभियोग लगाएर प्रचण्डको निर्देशनमा तत्कालीन सभामुख सापकोटाले ६ महिनासम्म टेबुलमुनि राखेको आरोप अध्यक्ष ओलीले लगाए ।

उनले भने, ‘सत्ताको निर्देशनमा गैरकानुनी काम गर्न मिल्दैन । सभामुखलाई विचरा बनाउनुभयो । सभामुखबाट त्यस्तो क्रियाकलाप गर्न मिल्छ ? सत्ताको निर्देशनमा गैरकानुनी काम गर्न मिल्दैन ।’

पूर्वसभामुख सापकोटामाथि खनिएर त्यत्तिमै अध्यक्ष ओली रोकिएनन् । उनी पूर्वराष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीको रक्षामा उभिए । ‘यत्रो भाषण गर्नुको पछाडि प्रधानमन्त्रीज्यूको उद्देश्य पूर्वराष्ट्रपतिमाथि हमला गर्नु थियो । अदालतले स्टे अर्डर गरिसकेको विषयलाई अब त्यहाँ हेरौँ के हुन्छ, त्यसपछि निर्णय गरौँला भनेर टुंगो लगाउन सक्नुहुन्थ्यो । तर, त्यस अवसरलाई पूर्वराष्ट्रपतिको विरोध गर्न खर्च गर्नुभयो ।’

ओलीले सत्तारुढ दलले दादागिरी देखाएको समेत टिप्पणी गरे । पूर्वराष्ट्रपति भण्डारीले आफूले सोधेको प्रश्नमाथि संसदले कुनै जवाफ नदिएकाले विधेयक होल्ड गरेको भन्दै ओलीले भण्डारीको बचाउ गरे । एमाले अध्यक्ष ओलीले तत्कालीन सत्तारुढ गठबन्धनले बहुमतको बलमा राष्ट्रपतिसमक्ष दादागिरी देखाएको टिप्पणी गरे ।

पूर्वराष्ट्रपति भण्डारीले १५ बुँदामा आफ्ना कुरा राखेर सदनमा फिर्ता पठाएपछि राष्ट्रपतिले उठाएको प्रश्न सम्बोधन नगरी विधेयक पठाइएको ओलीले स्मरण गराए । उनले भने, ‘राष्ट्रपति संसदको बहुमतको दादागिरी देखाउने ठाउँ होइन ।’

अध्यक्ष ओलीले प्रथम राष्ट्रपति रामवरण यादवले पनि विधेयक प्रमाणीकरण नगरेको आरोप लगाए । ‘रामवरण यादवले विधेयक रोक्नुभएको छ । होल्ड गर्नुभएको छ,’ उनले भने । यसरी संसदमा प्रचण्ड र ओली पूर्वराष्ट्रपति र सभामुखलाई लिएर संसदमा आरोप प्रत्यारोपमा उत्रिए ।

तर, नेपाली कांग्रेसका प्रमुख सचेतक रमेश लेखक संसद अवरुद्ध हुने कुरा संसदीय अभ्यासकै पाटो भएको तर्क गर्छन् । ‘संसद विभिन्न विचारधाराका पार्टी र नेताहरू एक ठाउँमा बसेर छलफल गर्ने थलो हो । संसद अवरुद्ध हुने विषय अनौठो र हुँदै नहुने विषय होइन,’ उनले भने ।

प्रकाशित मिति: सोमबार, जेठ २२, २०८० २०:३८