इन्जिनियर बन्ने सपना बोकेका लक्ष्मण इन्जिनियर जन्माउँदै

A+ A A-

रोशन साउद पुल्चोक इन्जिनियरिङ कलेजमा सिभिल इन्जिनियरिङ तेस्रो वर्षमा अध्ययनरत विद्यार्थी हुन् । ८ कक्षादेखि इन्जिनियरिङ पढ्ने सोच बनाएका उनले प्लस टुसम्म सरकारी विद्यालय पढे । सुरुमा त उनलाई इन्जिनियरिङमा नाम निकाल्न सक्दिनँ कि भन्ने लागेको थियो ।

एक जना साथीले उनलाई सुनाइदियो, ‘पीईएमा इन्जिनियरिङ तयारी कक्षा लिएपछि जस्तै कमजोर विद्यार्थीले पनि नाम निकाल्छ ।’

यसपछि उनी ‘पीईए’ भर्ना भए । तयारी कक्षा लिए । नभन्दै इन्जिनियरिङमा नाम निकाल्न सफल भए । उनी मात्र होइन, इन्जिनियरिङ प्रवेश परीक्षा पूर्वतयारी गर्नुपर्छ र ? त्यस प्रकारका तयारी कक्षा पनि हुन्छन् र भन्ने अवस्थाबाट सुरु भएको पीईए इन्जिनियरिङ पढ्न चाहने विद्यार्थीका लागि त्यस्तो गन्तव्य बनेको छ, हाल जहाँ नपढी इन्जिनियरिङमा नामै निस्किँदैन भन्ने विद्यार्थीहरूले सोच्न थालेका छन् ।

पीईए कसरी सुरू ?

लक्ष्मण पोखरेलले पढ्ने समयमा पोखरा आजको जस्तो शहर भएकै थिएन । गाउँ थियो । उनका ठूूलो बुबाका छोरा इन्जिनियर थिए । उनलाई देखेर लक्ष्मण निकै प्रभावित हुन्थे । स्कुलमा प्रथम हुने लक्ष्मण उनैलाई देखेर इन्जिनियर बन्न प्रेरित भए । एसएलसी पासपछि उनी इन्जिनियर बन्ने सपनासहित काठमाडौं आए ।

गाउँबाट आएका लक्ष्मण काठमाडौंका गल्लीगल्ली डुल्थे । राम्रो देखिएको घर कसको भनेर सोध्दा इन्जिनियरको घर भनेको सुन्थे । त्यसबाट इन्जिनियर बन्न उनी थप प्रेरित भए ।

उनै लक्ष्मण अमृत साइन्स क्याम्पसमा आईएस्सीमा भर्ना भए । आईएस्सी सकेर बीएस्सी पढ्दैगर्दा पुल्चोक इन्जिनियरिङमा नाम निकाल्न सफल भए । तर, आईएस्सीमा पढेको र इन्जिनियरिङ प्रवेश परीक्षामा सोधिने प्रश्नबीचमा ठूूलो अन्तर रहेको महसुस गरे ।

त्यसैले, लक्ष्मणले पुल्चोक इन्जिनियरिङ क्याम्पसभित्रै इन्जिनियरिङ प्रवेश परीक्षाको तयारी कक्षा सुरु गरे । जुन कक्षाका कारण विद्यार्थीलाई इन्जिनियरिङ प्रवेश परीक्षामा निकै राम्रो नतिजा दिलायो । आफूूले सुरु गरेको तयारी कक्षाको प्रतिफल देखेर लक्ष्मण निकै हौसिए । अनि, तयारी कक्षा परीक्षाअघिको दुई महिना मात्र होइन, बाह्रै महिना चलाउनुपर्छ भन्ने महसुस गरे । त्यसैले २०५१ सालमा कुपन्डोलमा पीईए नाममा इन्जिनियरिङ प्रवेश परीक्षाका लागि तयारी कक्षा सुरु गरे ।

सुरुवाती दिनमा विद्यार्थीमा पुल्चोक इन्जिनियरिङ क्याम्पसमा प्रवेश परीक्षा दिनुअघि तयारी गर्नुपर्छ भन्ने धारणा नै थिएन । त्यससम्बन्धी तयारी कक्षा सञ्चालन हुन्छ भन्ने तत्कालीन अवस्थामा विद्यार्थीको सोचभन्दा बाहिरको कुरा थियो । त्यसैले लक्ष्मण बिहान उज्यालो नहुँदै पाटन क्याम्पस, अमृत साइन्स क्याम्पस तथा त्रिचन्द्र क्याम्पस पुग्थे । इन्जिनियरिङ प्रवेश परीक्षाअघि तयारी कक्षा लिनुपर्छ भनेर पीईएबारे बुझाउँथे ।

अमृत साइन्स क्याम्पसको छात्रावासमा कैयौँ दिन बसेर छात्रावासका विद्यार्थीहरूलाई इन्जिनियरिङ तयारी कक्षा पढ्न प्रेरित गर्थे ।

पहिलो वर्ष नै पीईएमा तीन सय विद्यार्थी इन्जिनियरिङ तयारी कक्षा पढ्न भर्ना भए । इन्जिनियरिङ चौँथो वर्ष पढ्दैगर्दा उनले पीईएसँगै अर्को इन्जिनियरिङ परामर्श संस्था पनि सञ्चालन गर्न थालेका थिए । उनलाई सँगै पढेका एक जना साथीले साथ दिएका थिए । त्यसबेला उनी दोधारमा नपरेका होइनन् । किनभने कालीगण्डकी हाइड्रोपावर प्रोजेक्ट चलिरहेको थियो । उनका अघिल्लो ब्याचका सबै साथी त्यहाँ कार्यरत थिए । उनलाई पनि त्यही प्रोजेक्टमा जागिर खान बोलाइरहेका थिए । जागिर खान जाने कि पीईए र इन्जिनियरिङ परामर्श संस्थालाई निरन्तरता दिने ?

अन्ततः जागिर होइन, पीईए र इन्जिनियरिङ परामर्श संस्थालाई एकसाथ अगाडि बढाउने सोचे । जतिबेला उनी पुल्चोक इन्जिनियरिङ कलेजमै एमएससीको अध्ययन पनि गरिरहेका थिए ।

पीईएभन्दा इन्जिनियरिङ परामर्श संस्थालाई प्राथमिकता दिएका लक्ष्मण मेचीदेखि महाकालीसम्मका ४० वटा जिल्लामा काम गरे ।

०००

एमएस्सीको पढाइ पूरा भयो । त्यसपछि भने व्यावसायिक सहकार्यमा रहेका साथीले जापानको एक विश्वविद्यालयबाट छात्रावृत्तिमा अध्ययन गर्ने मौका पाए । यसपछि पीईए र परामर्श संस्था लक्ष्मणकै जिम्मा छाडेर जापान लागे ।

त्यसपछि उनी एक्लैले दुवैै संस्थालाई निरन्तरता दिए । सशस्त्र द्वन्द्व चरम उचाइमा पुगेको समय थियो । इन्जिनियरिङ परामर्श संस्थाको कामले देशका विभिन्न भेगमा पुगेका उनी कहिले माओवादी त कहिले शाही सेनाको चेपुवामा परे । कहिले त क्रस फायरिङसमेत परे । कहिले सामग्री लुटिए ।

हैरानी भएपछि उनले काठमाडौं केन्द्रित भएर मात्र काम गर्ने सोच बनाए । त्यसपछि इन्जिनियरिङ परामर्श संस्थाको काम छाडेर काठमाडौंबाटै पीईएलाई मात्र निरन्तरता दिने निर्णयमा पुगे ।

‘आजसम्मको पीईएको इतिहासलाई हेर्दा डेढ लाखभन्दा धेरैलाई पढाइएको छ । त्यसमध्ये ६० हजारभन्दा धेरै इन्जिनियर बनिसके’, लक्ष्मण बताउँछन् ।

भिडियाे हेर्नुहाेस् :

प्रकाशित मिति: बुधबार, जेठ १७, २०८० ०६:४१