प्रदेश ५ मा लगानी बढाउन चीन इच्छुक, लुम्बिनी प्राथमिकतामा

A+ A A-

प्रदेश ५ का विभिन्न क्षेत्रमा लगानी गर्न चीनले चासो देखाएको छ । बुद्ध जन्मस्थल लुम्बिनीलाई केन्द्र मानेर चिनियाँ टोलीले लगानीप्रति चासो देखाएको हो । त्यसका लागि चिनियाँ टोलीले अहिले राजनीतिक नेतृत्वसँग भेटघाट तीव्र पारेको छ ।

लुम्बिनीलाई केन्द्रबिन्दु मानेर चीनले सिधा सम्पर्क र लगानीको उचित स्थान ठानेकै कारण प्रदेश ५ मा चिनियाँ लगानी भित्रिने देखिएको छ ।
चिनियाँ टोलीले यो क्षेत्रलाई भगिनी सम्बन्ध कायम गरेरै विभिन्न स्थानीय तहमा उपस्थिति जनाएको छ । त्यसबाहेक प्रदेश सरकारसँग चिनियाँ टोलीले औपचारिक रुपमा नै ६ वटा उच्चस्तरीय भेटघाट गरिसकेको छ भने केही स्थानीय तहसँग पनि विभिन्न सम्झौता गरिसकेको छ ।

प्रदेश ५ का मुख्यमन्त्री शंकर पोखरेलले गत असार १६ गतेदेखि २५ गतेसम्म चीनका विभिन्न प्रान्तको भ्रमण गरेका थिए । सोही सिलसिलामा प्रदेश ५ र चीनको सिचुवान प्रान्तबीच भगिनी सम्बन्ध कायम भएको छ ।

प्रदेश ५ मुख्यमन्त्री कार्यालय स्रोतका अनुसार राजदुत बीआरआई विज्ञ टोली, कान्सु प्रदेशका गर्भनर, मनोरेल अध्ययन टोली, नवलपरासीको स्वाठीमा चिनियाँ लगानीमा बनाउन लागिएको ठूला औद्योगिक ग्रामको अध्ययन टोलीलगायतले मुख्यमन्त्री पोखरेल तथा प्रदेश ५ सरकारसँग औपचारिक भेटघाट गरेका हुन् ।

प्रान्त स्तरीय रुपमा रुपन्देहीको सैनामैना नगरपालिका, दाङको घोराई उपमहानगरपालिकासँग लगानीका विषयमा सम्झौता गरी भगिनी सम्बन्ध कायम गरिएको छ ।

यस्तै, बुटवल उपमहानगरपालिका, सिद्धार्थनगर, देवदह र लुम्बिनी सांस्कृतिक नगरपालिका लगायतले सम्झौताका लागि तयारी गरिसकेका छन् । यी स्थानीय सरकारसँग समेत चीनका विभिन्न प्रान्तीय सरकारले भगिनी सम्बन्ध कायम गरी सहकार्य बढाउन खोजिरहेका छन् ।
बुद्ध धर्मप्रति चिनियाँको आस्था रहेकाले पनि बुद्धको जन्मथलोमा लगानी बढाउन चीन अग्रसर देखिएको चिनियाँ संस्कृतिको अध्ययन गरेका डा. सागर न्यौपानेले बताए ।

के भन्छन् भगिनी सम्बन्ध कायम गरेका स्थानीय तह ?

प्रदेश ५ का दुई स्थानीय तहले चीनसँग भगिनी सम्बन्ध कायम गरेका छन् । दाङको घोराई उपमहानगरपालिका र रुपन्देहीको सैनामैना नगरपालिकाले भगिनी सम्बन्ध कायम गरेका हुन ।

भगिनी सम्बन्ध कायमपछि दुवै स्थानीय तहले चीनको लगानी भित्र्याउने योजना बनाएका छन् । घोराई उपमहानगरपालिकाका प्रवक्ता भरत अर्यालले भगिनी सम्बन्ध दुवै पक्षको परस्पर हित र सहयोगका लागि महत्त्वपूर्ण हुने बताए । ‘हामीले चिनियाँ टोलीसँग छलफल गर्दा उहाँहरुले शिक्षा, कृषि र वातावरण क्षेत्रमा चासो देखाउनुभएको छ । उहाँहरुलाई उपयुक्त हुने योजना हामीले दियौं भने पनि लगानी आउन सक्छ,’ उनले भने ।

उनले घोराई उपमहानगरपालिकाले गरेका राम्रा कार्यहरुलाई चिनियाँ टोलीले अनुशरण गर्ने र त्यहाँ उसले गरेका उत्कृष्ट कार्यलाई आफूहरुले अनुशरण गर्ने माध्यम पनि भगिनी सम्बन्ध रहेको बताए । ‘हामीले संघीय सरकारसँग कुटनीतिक मर्यादासम्बन्धी छलफल गरे पनि उहाँहरुलाई यहाँ बोलाउने योजना छ,’ उनले भने, ‘उहाँहरु आएपछि थप लगानीका सम्भावनाका बारेमा कुराकानी हुनेछ ।’

यो उपमहानगरपालिकाले चीनको सिनुवान प्रान्त एन सिटी नगरपालिकासँग भगिनी सम्बन्ध कायम गरेको हो । एनसिटी नगरपालिकाको जनसंख्या १५ लाख ७ हजार २ सय ६४ र क्षेत्रफल १५ हजार २ सय २८ वर्ग कि.मी रहेको छ ।

त्यसैगरी सैनामैना नगरपालिकाका प्रमुख चित्रबहादुर कार्कीले चीनसँगको भगिनी सम्झौतापछि नगरपालिकामा लगानी भित्रने र उत्कृष्ट कार्यहरुको आदन–प्रदान हुनसक्ने विश्वास व्यक्त गरे । ‘चिनियाँ टोलीलाई योजना उपयुक्त लाग्यो भने लगानी गर्नसक्छ,’ उनले भने, ‘त्यतिमात्र होइन, अझ सांस्कृतिक र पर्यटकीय क्षेत्रमा अनुदानमा पनि काम गर्न सक्छ ।’

उनले चीनका निजी कम्पनी, सामूहिक र सरकारी कम्पनीहरुले लगानीका लागि ईच्छा देखाएको बताए । ‘कुल जनसंख्याको ८० पतिशत बुद्ध धर्मालम्बी रहेको चीनले यहाँ पर्यटकीय क्षेत्रसम्बन्धी विभिन्न योजनामा लगानीको ईच्छा देखाएको छ, यी योजना सम्पन्न भए पनि कुल बुद्ध धर्मालम्बीको २ प्रतिशतमात्र नेपाल आए हामीलाई ठूलै फाइदा हुनसक्छ,’ उनले भने, ‘आउँदो डिसेम्बरसम्म हामी उहाँहरुलाई बोलाउने छौं र त्यसैअनुसार हामीले परियोजनाहरु छनोट पनि गर्ने छौं ।’

सैनामैना नगरपालिकाले तीन वटा नगरपालिका एउटै भएको चीनको गान्नान त्रिफेक्चरसँग भगिनी सम्बन्ध कायम गरेको हो ।

प्रकाशित मिति: शनिबार, भदौ २१, २०७६ ०४:१९