दक्षिण कोरिया र म

A+ A A-

परदेशको जीवन विचित्रको हुन्छ । अलार्मको आवाजसँगै उठ्यो । अनुहार पनि राम्रोसँग धुन नपाई हतारहतार केही खायो र काममा गयो । थकाइ नमानी हप्ताभरि कम्पनीको उही ड्रेस लगाएर रातदिन नभनी काममा जोतिनुपर्ने बाध्यता । कोठामा साथीलाई डिस्टर्ब होला कि भनी अपनाउनुपर्ने अतिरिक्त सतर्कता । मेसिनजस्तो जिन्दगी । खालि काम, काम अनि काम । काम सकियो, सम्बन्ध सकियो । कसैलाई कसैको मतलबसमेत हुँदैन ।

केही दिनअघि एक जना दाइको बिदाइ कार्यक्रम भयो । दक्षिण कोरियाको झण्डै-झण्डै एक दशकको बसाइलाई बिट मार्दै उहाँ घर फर्किंदै हुनुहुन्थ्यो । लामो समय बसेको ठाउँ, सँगै काम गरेका साथीहरूसँग छुट्टिँदा पक्कै पनि नरमाइलो त लाग्दो हो, तर घर फर्किन पाउँदाको खुसी उहाँको अनुहारमा पर्याप्त देखिन्थ्यो । मैले यसो उहाँलाई हेरेँ, झण्डै- झण्डै पाँच दशक देखेका ती आँखाहरू । तिलचामले केश । प्राैढ शरीर । कुनै दिन उहाँ पनि तन्नेरी हुनुहुन्थ्यो होला । आफ्नै आवश्यकता र रहरहरू थिए होलान् । आँखामा रंगीन सपनाहरू सजिएका थिए होलान् । के उहाँले चाहेजस्तै जीवन बाँच्नुभयो होला त ? के उहाँका सबै आवश्यकता, इच्छा, आकांक्षाहरू पूरा भएका छन् ?

औसत नेपालीहरू निश्चित उमेर पार गरेपछि बिहेबारी गर्छन् । दुई-चार थान सन्तान उत्पादन गर्छन् । देशमा बेरोजगारी व्याप्त छ । कतै रोजगार पाइहाले पनि तलबले परिवार धान्न मुस्किल पर्छ । शासन प्रणालीहरू बदलिए पनि जनताको जीवनमा आर्थिक रुपान्तरण हुन सकेको छैन । श्रमकार्यमा भेदभाव छ । कामको सम्मान छैन, मूल्य छैन । कर्मचारीमा कामप्रतिको समर्पणभाव छैन । शासक त शासकै भए, जनतामा पनि आत्मानुशासन र उत्तरदायित्व हराउँदै गएको छ । व्याप्त बेथिति र स-साना काम गर्न पनि ठूला नेताको सोर्सफोर्स र चाकडी गर्नुपर्ने प्रवृत्तिदेखि आजित भएर युवाहरू जिन्दगीको खोजीमा विदेशतिर हानिन्छन् । विदेशमा अनेकौँ हण्डर ठक्कर खान्छन् । कठोर काम गरेर कोही सशरीर धन कमाइ गरेर फर्किन्छन् । कोही उतै हराउँछन् त कोही बन्द बाकसमा कहिल्यै नउठ्ने गरी फर्किन्छन् । यही हो प्राय: नेपालीहरूको नियति ।

०००

सानै छँदा एक दिन ठूलो आवाजमा आकाशमा उडिरहेको जिनिसलाई देखाउँदै मैले आमालाई सोधेको थिएँ, 'आमा त्यो के हो ?'

'त्यो हवाइजहाज हो, 'आमाले मतिर हेर्दै भन्नुभएको थियो,' त्यसमा मान्छे चढ्छन् ।'

आमाको जवाफ सुनेर म छक्क परेको थिएँ । त्यो हवाइजहाज नामक जिनिस कसरी उड्छ होला ? त्यसमा कस्ता मान्छे चढ्छन् होला ? फेरि त्यो जिनिस कहाँ जान्छ होला ? म निकै जिज्ञासु बनेको थिएँ । आमाले मेरो अनुहारको भाव बुझ्नुभएको थियो । आफ्नो दाहिने हत्केलाले मेरो निधार सुम्सुम्याउँदै भन्नुभएको थियो, 'चिन्ता नगर् । ठूलो भएसी मेरो छोरो पनि चढ्ला !'

म गजक्क परेको थिएँ । आमाले मलाई आफ्नो छातीमा टपक्क टाँस्नुभएको थियो । वर्षाैंपछि आज म त्यही हवाइजहाज नामक जिनिसमा चढ्न गइरहेको थिएँ । तर, विगतको त्यो उत्सुकता ममा थिएन ।

त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको वातावरण उराठलाग्दो थियो । उफ् ! हामी कामदार निर्यात गर्ने देशका बासिन्दा । बाआमाको अनुहार मलिन थियो । मलाई रातो खादा ओढाउँदै बाआमाले दसैँमा झैँ फररर आशीर्वाद दिँदै भन्नुभो, 'कसैको नजर नलागोस् ! दैव सधैँ दाहिना रहून् ! चिताएका सबै कुरा पूरा होऊन् ! सबैको भलो गर्नू बाबै !' बोल्दाबोल्दै आमाका आँखा रसाए ।

'आमा त जम्मै रोको रोयै हुनुहुन्छ । अब नरुनुस् के,' दिदीले मेरो शिर सुम्सुम्याउँदै फेरि आमातिर हेर्दै भनिन्, 'भाइ यति ठूलो भैसक्यो । आइहाल्छ नि एक/दुई वर्षपछि । म छँदै छु त हजुरहरूसँग ।'

'हुन्दे !,' आमाको रुन्चे स्वर सुनेँ, 'तिमीहरू जतिसुकै ठूला भए पनि हाम्रा लागि त सानै हाै । एकदमै साना । आँखाका नानीजस्ता ।' आमाले सारीको सप्कोले आँसु पुछ्नुभो । बा शिरमा आयातित ढाकाको टोपी मिलाउँदै हुनुहुन्थ्यो । दिदी भने अन्तिमपटक सेल्फीको तरखरमा थिइन् । पालैपालो बाआमा र दिदीलाई ढोगेँ । आँखाभरि सप्तरङ्गी सपना र मनभरि विछोडको पीडा लिएर दक्षिण कोरियाका लागि प्रस्थान गर्ने गेटतिर लम्किएँ ।

ईपीएसमार्फत दक्षिण कोरिया जाने युवायुवतीहरू कालो ज्याकेट र रातो क्यापमा सजिएर लामबद्ध थिए । उक्त दृश्यले तत्कालीन नेकपा माओवादीले प्रतिक्रियावादी राज्यव्यवस्थालाई ध्वंस गर्दै नयाँ जनवादी राज्यव्यवस्था स्थापना गर्ने मूल नाराका साथ सुरु गरेको सशस्त्र संघर्षमा होमिएका युवायुवतीको झल्को दिन्थ्यो ।

दक्षिण कोरिया आएको एक/दुई हप्तामै किन नेपाली श्रमिकले आत्महत्या गर्दारहेछन् भन्ने गतिलो अनुभव भयो । मानिसले निराशाको चरम विन्दुमा पुगेपछि आफूलाई व्यर्थ ठानेर बेहोसीमै ज्यान फालिदिने रहेछन् । दक्षिण कोरियामा कामको चाप, 'होमसिक' र घरपरिवारले दिने तनाव नै आत्महत्याको मुख्य कारण रहेछ ।

फरक यत्ति थियो- तत्कालीन युवायुवतीसँग हातहतियार, बन्दुक, गोलीगट्ठा थिए, अहिले यी युवायुवतीसँग भने हातमा हरियो पासपोर्ट थियो । करिब ५ सय कामदार बोकेर हवाइजहाज उड्यो, अन्धकार आकाशमा । म उडेँ । पहिलोपल्ट गुँड छाडेर उडेको बचेरोझैँ ।

०००

'सधैँ हाम्रै मात्र भर परेर काँ हुन्छ ? हाम्रो उमेर पनि ढल्किँदै गो । हातगोडा बस्न थाले । तेरो पनि त उमेर भयो, अब त केही गर्नुपर्‍यो नि ! सधैँ बाआमाकै मुख ताकेर जिन्दगी चल्दैन बाबै,' बाले साँच्चिकै पहिलोपटक मतिर हेर्दै भन्नुभएको थियो । बाको स्वर सुनेर छक्क परेँ । म शिलापत्रमा छापिएको 'दक्षिण कोरिया र म' शीर्षकको लामो कथा पढ्दापढ्दै रोकिएँ । त्यो पुस महिनाको पहिलो शनिबारको दिन थियो । सूर्य आकाशको पश्चिमपट्टि थियो । हामी स-परिवार घाम ताप्दै सुन्तला छोडाएर खाँदै थियौँ । उमेरले बाईस नाघिसक्दा पनि म पूरापूर बाआमामै आश्रित थिएँ । चाहिएको बेला बाआमालाई दङ्ग्याउँदै पैसा माग्थेँ । चढ्ने साधन छँदै थियो । बिहान कलेज जान्थेँ । दिनभरि फुर्सदिलो हुन्थेँ । जिन्दगी यस्तै त हो नि भन्ने लाग्थ्यो । निकै पुलपुलिएर होला, म भविष्यप्रति खासै गम्भीर थिइनँ ।

'अब अल्लि गम्भीर बन्न सिक् । सधैँ यसरी बरालिएर हुँदैन । हामी पनि डाँडामाथिका घाम भैसक्याैँ,' आमाको स्वर तिखो सुनियो । म भने सुन्तला छोडाउनमै तल्लीन थिएँ म ।

'कम्मर कसेर पढ् । लोक सेवामा नाम निकालिस् भने वेशै होला ! सरकारी जागिर भनेको सरकारी जागिर नै हो । भोलिका दिनमा राम्रो हुन्छ,' बाले खोक्दै भन्नुभो । मैले दिदीतिर आँखा घुमाएँ, उनी फेसबुकमा व्यस्त थिइन् ।

जीवनमा सरकारी जागिर खाने मेरा बाआमाको ठूलो सपना थियो रे । विडम्बना, उहाँहरूको त्यो सपना पूरा भएनछ । आफ्नो अपूरो सपनालाई छोराले पूरा गरिदेओस् भन्ने चाहना राख्नुभएको रहेछ । अभिभावकले सन्तानप्रति चाहना राख्नु स्वाभाविक नै हो । तर, उहाँहरूले सन्तानको गुण र झुकाव कस्तो र कता छ भन्ने कुराको पनि ख्याल राख्नुपर्छ । सरकारी जागिरप्रति मेरो कहिल्यै झुकाव भएन । सायद ममा त्यस्तो गुण पनि नहोला ।

'म सरकारी जागिर खान्नँ,' मैले ठाडै भनेँ ।

'अनि के अर्चस् त ?,' बाले सोध्नुभो, सोझै ।

'बरु व्यापार गर्छु ।'

मेरो स्वर सुनेर बाआमा निकै खिन्न देखिनुहुन्थ्यो ।

व्यवस्थापन पढेकै लहडमा व्यापार गर्छु त भनेँ, तर मसँग चाहिने व्यावहारिक ज्ञान भने थिएन । के गर्ने ? कसरी गर्ने भन्ने विषयमै मेरा दिनहरू बित्न थाले । केही महिनापछि जेनतेन एउटा पसल सुरु गरेँ बाआमाको सहयोगमा । तर, समयको लेखान्त अर्कै रहेछ । पसल फस्टाउन सकेन । फस्टाउन सकेन पनि के भनूँ ! व्यापारमा पर्याप्त लगानी चाहिने । आफूसँग लगानी भएन । विभिन्न बैंक र संघसंस्था धाइयो, तर उपलब्धि हात लागेन । कलेजमा अकाउन्ट पढ्दा डेबिट र क्रेडिटको ब्यालेन्स सिट सहजै मिलाइन्थ्यो तर, व्यावहारिक जीवनको डेबिट र क्रेडिटको ब्यालेन्स सिट मिलाउन त्यति सहज रहेनछ । म झोक्राउन थालेँ । स्नातक चाैथो वर्षको परीक्षा पनि दिइनँ । म भत्किएँ ।

नेपाली समाजमा मानिसको सफलताको मापन गर्ने कसी भनेकै पैसा रहेछ । आर्थिक सम्पन्नताले नै मानिसको सामाजिक प्रतिष्ठा निर्धारण गर्दो रहेछ । पैसा भन्ने चीज नभएपछि साहुहरू सिंह बन्दा रहेछन् । छिमेकी शत्रु बन्दा रहेछन् । आफन्त पराइ बन्दा रहेछन् । आफूचाहिँ मजाकको पात्र बनिँदो रहेछ ।

हावा हो मित्र पोल्दा जंगल अग्निको
त्यही गर्छ दीपको नाश
निर्धाको मित्र हुन्छ को ?

- कवि शिरोमणि लेखनाथ पाैड्याल

हावाले जंगलमा डढेलो दन्काउँछ । त्यही हावाले एउटा निर्धो बत्तीलाई निभाउँछ । निर्धाको मित्र को हुन्छ ? कोही पनि हुँदैन । सबैले उही बलेकै आगो ताप्ने हुन् ।

व्यापारमा ठक्कर खाएपछि अब मैले विदेश जाने सोच बनाएँ । हुन त मलाई पहिल्यै थाहा थियो- नेपाली समाजले देशमै केही गर्नेलाई भन्दा विदेश जानेलाई बढी मान गर्छ भन्ने कुरा । तैपनि सकेसम्म आफ्नै देशमा केही गर्छु भन्ने चाहनाले विदेशिने इच्छा पहिले कहिल्यै पलाएको थिएन ।

गाउँघरमा विदेश जाने फेसन नै चलेको थियो । अझ राम्रो कमाइ हुने ठाउँ भनेपछि त उल्कै हुन्थ्यो । दक्षिण कोरियामा राम्रो कमाइ हुन्छ रे भन्ने हल्ला थियो । मैले पनि हल्लाकै भरमा दक्षिण कोरिया जान कोरियन भाषा पढ्ने निधो गरेँ । अपितु, बाआमा भने मेरो यस निर्णयप्रति पटक्कै खुसी हुनुहुन्थेन । करिब तीन महिना कोरियन भाषा दत्तचित्त भएर पढेँ । यस्तो पढेँ कि कोठाका सामानदेखि जानेका शब्दसम्म मनमनै कोरियन भाषामै उल्था गर्न थालेँ । मानाैँ, यो नै मेरो सबै थोक हो । ईपीएसले लिएको भाषा परीक्षामा पास पनि भएँ । जीवनमा दिएका अन्य परीक्षाका रिजल्टभन्दा यो रिजल्टले बेग्लै खुसी दिएको थियो मलाई ।

भाषा परीक्षा पास भएको करिब एक वर्षपछि मेरो श्रम सम्झौता आयो । खुसीले फुलेल भएँ । ईपीएससम्बन्धी सम्पूर्ण कागजी प्रक्रिया र भैँसेपाटीको सातदिने अभिमुखीकरण तालिम पूरा गरी केही वर्षका लागि घर छोड्ने तयारी पूरा भयो ।

०००

करिब ६ घण्टाको हवाई यात्रापछि बिहानीपख दक्षिण कोरियाको इन्छन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा अवतरण हुँदा मेरा तनमनका पखेटा निकै फुकेका थिए । कोरियाको विकास देखेर म चकित परेथेँ । लाग्थ्यो, यो देशमा कामै काम छ । यो पैसैपैसाको शहर हो । यहाँ दुई हातले पैसा सोहोर्न मात्र सक्नुपर्छ ।

करिब तीन दिनको तालिमपछि कम्पनीमा पुग्दा मलाई सेप्टेम्बरको चिसो हावाको झोँकाले स्वागत गर्‍यो । पहिलोपल्ट फलामका चाङ देख्दा मेरा आँखा जोडले तिरमिराएँ । म कल्पनाकाशको दक्षिण कोरियाबाट यथार्थको वास्तविक धरातलमा पुग्दा निकै रन्थनिएँ । काम गर्ने मेसिन देख्दा म पिँजडामा परेको पन्छीझैँ छटपटाएँ ।

फलामका चाङको बीचबाट इशाराको भरमा काम सुरु गरेँ । मलाई काम सिकाउने एक जना बैसट्ठीवर्षे कोरियन बुढा थिए । उनी निकै मिहिनेती थिए । खालि काम मात्रै गरिरहन्थे । उनको अनुहारको बान्की नै त्यस्तै हो या खै किन हो, उनी निकै रिसाएझैँ देखिन्थे । अपितु, उनको बोली भने नम्र थियो । सुरुसुरुमा उनले मलाई उछिन्दै कोरियन अभिवादन गर्थे । म जिस्काएझैँ ठान्थेँ । पछि पो थाहा भयो, कोरियनले कामलाई पुज्दा रहेछन् । कोरियामा कामदारलाई सम्मान गर्ने संस्कार रहेछ । कोटीकोटी नमन छ, उनीहरूको कामप्रतिको त्यो श्रद्धा र समर्पणको भावलाई ।

एक दिन रेस्ट टाइममा मैले ती सहकर्मी बुढासँग परिवारबारे जिज्ञासा राख्दा उनले मोबाइलमा रहेको फोटो देखाउँदै कोरियनमा भनेका थिए, 'उनी मेरी श्रीमती हुन् । उनी फुड कम्पनीमा काम गर्छिन् । हप्तामा हाम्रो एकपटक भेट हुन्छ । अनि यी दायाँबायाँ उभिएका चाहिँ छोराहरू हुन् । उनीहरू झण्डै -झण्डै तिम्रै उमेरका भए होलान् । उतै राजधानी सियोलतिरै बस्छन् । उतै काम गर्छन् ।' बुढा रोकिए ।

उनले चुरोटको खिल्ली मतिर बढाए । मैले नकारात्मक टाउको हल्लाएँ । उनले चुरोट सल्काए । लामो सर्को ताने, अनि बाहिर धुवाँको अमूर्त आकृति फ्याँकेर बोले, 'यहाँ कसैलाई कसैको मतलब हुँदैन । सन्तानले बाआमालाई हेर्दैनन् । उनीहरू उनीहरूकै लागि काम गर्छन् । हामी हाम्रै लागि हातखुट्टा चल्ने बेलासम्म काम गर्छाैं । नत्र खान पाइँदैन नि ।' उनले मतिर पुलुक्क हेरे ।

'हाम्रातिर त गजब छ । एक जना सदस्यको भरमा सिङ्गो परिवार बाँचेको हुन्छ । कामलाई भन्दा मानवीय संवेदनालाई बढी प्राथमिकता दिइन्छ । पचास नाघेपछि नेपालीहरू बुढो भइयो भन्न थाल्छन् । सरकारले पनि अन्ठाउन्न वर्षमै अवकाश दिन्छ । बुढाबुढीले बोनसमा नातिनातिना पाउँछन् । नातिनातिना हुर्काउँदै दिन बिताउँछन्,' मेरो कुरा सुनेर उनी छक्क परे ।

नेपाली समाजमा मानिसको सफलताको मापन गर्ने कसी भनेकै पैसा रहेछ । आर्थिक सम्पन्नताले नै मानिसको सामाजिक प्रतिष्ठा निर्धारण गर्दाे रहेछ । पैसा भन्ने चीज नभएपछि साहुहरू सिंह बन्दा रहेछन् । छिमेकी शत्रु बन्दा रहेछन् । आफन्त पराइ बन्दा रहेछन् । आफूचाहिँ मजाककाे पात्र बनिँदाे रहेछ ।

वास्तवमा दक्षिण कोरियाका मेरा हनिमुन दिनहरू निकै कष्टपूर्ण रहे भन्दा पनि हुन्छ । बिरानो मुलुक, भिन्न परिवेश, फरक रहनसहन र खानपिनमा एड्जस्ट हुन कठिन हुने नै भयो । त्यसमाथि दैनिक चाैध/पन्ध्र घण्टा निरन्तर काम गर्दा थाकेर लखतरान हुन्थेँ । खाना खान गयो, टाढैबाट गन्हाउने । जेनतेन गाँस हाल्यो, निल्नै गाह्रो हुन्थ्यो । नेपालमा बाआमालाई यो भएन, त्यो भएन, यो खान्नँ, त्यो खान्छु भन्दै घुर्क्याउँदै, दङ्ग्याउँदै खान पाइन्थ्यो । दुई/चार घण्टा काम गर्‍यो भने थाकेको अभिनय गरिन्थ्यो । जीवनमा कहिल्यै कल्पनासमेत नगरेको दुःख पाउँदा म झोक्राउन थालेँ । सबै मानिसहरू पराइ लाग्थे । घर-परिवार र साथीभाइ त हुँदै भए, गाउँघरको ढुङ्गा, मुढाको समेत याद आउँथ्यो । चारैतिर अन्धकार लाग्थ्यो । जीवनदेखि नै विरक्त लाग्न थालेको थियो । समाचार हेर्‍यो, हप्तैपिच्छे मानिस मरेको खबर । कोही आत्महत्या त कोही औद्योगिक दुर्घटनामा । विरक्तीपनले छोपेको बेला यस्ता समाचार पढ्दा मन अझ खुम्चिने रहेछ । नेपालमा हुँदा यसो सोच्थेँ- परदेशमा गएर किन आत्महत्या गर्छन् होला । परदेश कहाँ स्वदेशजस्तो हुन्छ र ! मन त बुझाउनैपर्छ नि भन्ने लाग्थ्यो ।

दक्षिण कोरिया आएको एक/दुई हप्तामै किन नेपाली श्रमिकले आत्महत्या गर्दारहेछन् भन्ने गतिलो अनुभव भयो । मानिसले निराशाको चरम विन्दुमा पुगेपछि आफूलाई व्यर्थ ठानेर बेहोसीमै ज्यान फालिदिने रहेछन् । दक्षिण कोरियामा कामको चाप, 'होमसिक' र घरपरिवारले दिने तनाव नै आत्महत्याको मुख्य कारण रहेछ ।

जतिसुकै तनाव हुँदा पनि मैले कहिल्यै हार खाइनँ । बरु धेरै पीडा भएको दिन कहिले मन हलुङ्गो पार्न कोठाको कुनामा मुख छोपेर रोएँ । कहिले मध्यरातमा एक्लै सडकका बत्तीसँग रमाएँ त कहिले मोबाइलमा बज्ने गीतहरूमा हराएँ । सम्झेँ, गाउँमा निकै सम्मान पाएका ती कोरियाबाट फर्किएकाहरूलाई । फेरि सम्झेँ, परदेशमै पसिना र रगत बगाएका ती लाखौँलाख युवायुवतीलाई, अनि चित्त बुझाएँ । आखिर बुझाउनुपर्ने चित्त नै रहेछ ।

जीवनमा सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कुरा परिस्थितिको विश्लेषण गरी आफूलाई त्यसअनुरुप ढाल्न सक्नु पो रहेछ । मैले आफूलाई समायोजित गर्न थालेँ । महिना बितेपछि प्राप्त गरेको तलबले पनि केही ऊर्जा दियो होला । अघि सय मिटर टाढै गन्हाउने खाना दिनदिनै खाँदा मीठो पो लाग्न थाल्यो । चाैध/ पन्ध्र घण्टा काम गरेर लखतरान हुने शरीर अब केही अभ्यस्त भयो । साँच्चै, मानव शरीर त गज्जबको हुने रहेछ । मेसिन बरु खिया लागेर भाँचिएला । धेरै चलाए तातिएर पड्किएला । तर, यो शरीर जस्तो गरायो, त्यस्तै हुने । न खिया लागेर भाँचिने, न तात्तिएर पड्किने ।

०००

'कता हरायाै दृश्य भाइ ?,' दाइले कोट्याएपछि म झस्किएँ । दाइको अनुहारमा हेर्दाहेर्दै म त आफ्नो विगतमा पो फर्किएछु ।

मोबाइलमा पराइकी पत्नी भइसकेकी मेरी भूतपूर्व प्रेमिकाको तस्वीर हेरेँ, नचाहँदा नचाहँदै ।

'डन्ट फर्गेट मी है,' उसले अन्तिम भेटमा भनेकी थिई ।

हे दैव !

'म छिट्टै फर्किन्छु,' मैले आश्वस्त पार्न खोजेको थिएँ ।

विज्ञानले जतिसुकै नवीन आविष्कार गरे पनि उसको याद मेटाउन सक्ने कुनै ओखती बनाउन सकेको छैन । पानी कहिले दर्किएला खै ?

चियर्स.चियर्स..चियर्स...।

साथीहरू राजनीतिक गफगाफमा व्यस्त थिए । नेपालीलाई जहाँ गए पनि राजनीति नै गर्नुपर्ने । कोहीकोही त देशको अवस्थाप्रति चिन्तित देखिन्थे, मदिराको प्रतापमा ।

'केटा हो, डन्ट ओरी,' बल्ल दाइ भकभकाउनुभो पूरै पारामा, 'यी बुढाखाडा नेताबाट हुँदैन । नेपाल फर्किनेबित्तिकै अध्यक्ष कमरेडलाई भेट्छु । आउँदो चुनावमा टिकट पाएँ भने देन आइ विल शो द फिउचर अफ आवर कन्ट्री (then i will show the future of our country ) ।'

पुनः हाँसोका फोहरा छुटे ।

हाहा .हिहि ..होहो...।

समय आफ्नै गतिमा थियो । रातको अन्धकार गहिरिँदै थियो । सप्ताहान्त भएर होला, कसैलाई समयको कुनै पर्वाह थिएन । पृष्ठ भागमा उदितनारायणको स्वर 'आँखाभरि हिउँचुली छन्‌छन् बग्ने खोला, फेरियो कि मेरो गाउँ अझै उस्तै होला' गुञ्जिरहेको थियो ।

प्रकाशित मिति: शनिबार, जेठ ६, २०८० ११:२०