विद्यार्थीको सारथी : भर्चुअल शैक्षिक मेला

A+ A A-

अहिलेको पुस्ता साइबर संसारमा रम्न थालेका छन् । भर्चुअल संसार उनीहरूका लागि प्रिय बनेको छ । फेस टु फेस बोल्दैनन् । इन्टरनेट, सामाजिक सञ्जाल, भर्चुअल दुनियाँबाट फेस गर्छन् । यसले समाज कतातर्फ जाँदै छ भन्ने अर्को बहसको पाटो होला । तर, भर्चुअल दुनियाँबाट हामीले सकारात्मक शिक्षा पनि लिन सक्छौं ।

यसको उदाहरण हो ‘भर्चुअल शैक्षिक परामर्श मेला’ । शैक्षिक परामर्शका लागि विद्यार्थी कलेज वा कुनै ठाउँमा भौतिक रूपमा उपस्थित हुनु पर्दैन । जहाँ हो त्यहीँ बसेर शैक्षिक परामर्श लिन सकिन्छ । यसका लागि नेपालएडुफेयरडटकम भिजिट गरे पुग्छ । यो साइटमा गएपछि आफूलाई मन परेको विषय र कलेजबारे सम्पूर्ण जानकारी लिन सकिन्छ । डिजिटल पत्रिका शिलापत्रडटकमले स्नातक तहका विद्यार्थीका लागि तेस्रो भर्चुअल शैक्षिक मेलाको आयोजना गरेको हो ।

प्लस टु पछि के पढ्ने ? कुन कलेजमा पढ्ने ? कलेजको भौतिक संरचना कस्तो छ ? ल्याब, लाइब्रेरी कस्तो छ ? कस्ता शिक्षकले पढाउँछन् ? विश्व बजारमा प्रतिस्पर्धा गर्ने शिक्षा छ कि छैनलगायतका प्रश्नको उत्तर विश्वका जुनसुकै कुनामा बसेर पनि थाहा पाउन सकिन्छ ।

छात्रवृत्तिको व्यवस्था

‘विद्यार्थी कलेज र विषयबारे परामर्श लिँदै हिँड्नु पर्थ्यो । डिजिटल नेपालको अवधारणाअनुसार भुर्चअल शैक्षिक मेलाको आयोजना गरेका हौं,’ मेलाका संयोजक सुरेश सिंखडाले भने, ‘घरबाटै विद्यार्थीले सम्पूर्ण शैक्षिक परामर्श लिन सक्छन् । भौतिक रूपमा कलेज खोज्दै हिँड्नु पर्दैन ।’
भर्चुअल मेला भ्रमण गर्नेका लागि छात्रवृत्तिको समेत व्यवस्था गरिएको छ । ‘शिलापत्र उज्ज्वल स्कलरसिप’ अन्तर्गत आठ विद्यार्थीले ५० लाखबराबरको छात्रवृत्तिको व्यवस्था गरिएको उनले जाकारी दिए । छात्रवृत्ति पाउने विद्यार्थीको परीक्षा २० भदौमा हुनेछ । छात्रवृत्तिमा सहभागी विद्यार्थीलाई आयोजकले नै परीक्षाको स्थान र समयबारे जानकारी गराउने संयोजक सिंखडाले बताए ।

उनका अनुसार टेक्सास कलेजको बीआईटी, शंकरदेव कलेजको बीबीए, राजधानी मोडेल कलेजको बीएचएम मेधावी कलेजको बीसीआईएस, ग्लोबल इन्टरनेसन कलेजको बीटीटीएम, नेपाल मेगा कलेजको बीबीएम, ग्लोबल कलेज अफ म्यानेजमेन्टको बीबीएस र के एन्ड के कलेजको बीएसडब्लूूमा आठ विद्यार्थीले पूर्ण छात्रवृत्ति पाउनेछन् ।

स्मार्ट भर्चुअल परामर्श

‘दूरदराजका विद्यार्थी कलेज र विषयबारे बुझ्न काठमाडौं आउनै परेन,’ टेक्सास इन्टरनेसनल कलेजका प्रिन्सिपल भेषराज पोखरेल भन्छन्, ‘परामर्शकै लागि हजारौं खर्च गर्ने दिनको अन्त्य भएको छ ।’

भर्चुअल शैक्षिक मेलाले विद्यार्थी अभिभावक र कलेजलाई सहज भएको उनको भनाइ छ । ‘पहिले महिनौं कलेज कलेज घुमेर वा कुनै ठाउँमा आयोजना गरिएको मेलामा भौतिक रूपमा उपस्थित भएर परामर्श लिनुपर्थ्यो । अहिले घरमै बसेर कलेज कस्तो छ ? कुन विषय पढाइ हुन्छ ? कक्षा कोठा, ल्याव कस्तो छ ? सबै हातबाटै परामर्श लिन सकिन्छ । यसले सबैलाई सहज बनाएको छ,’ पोखरेलले भने । भर्चुअल शैक्षिक मेलालाई दूरदराजमा पुर्याउनुपर्नेमा उनले जोड दिए । ‘विश्व प्रविधिमय भएको छ,’ उनले भने, ‘मोबाइल मात्र स्मार्ट बोक्ने हैन, मानिस पनि स्मार्ट हुनुपर्यो ।’

छिटो शैक्षिक परामर्श

‘भर्चुअल शैक्षिक परामर्शले कलेजलाई पनि सहज बनाएको छ,’ ग्लोबल कलेज अफ म्यानेजमेन्टका निर्देशक देवराज पनेरू भन्छन्, ‘छिटोछरितो रूपमा परामर्श दिन भर्चुअल टुर सफल भएको छ ।’ विद्यार्थी परामर्शका लागि क्याम्पस धाउनुपर्ने बाध्यता हटेको उनको भनाइ छ । ‘भौतिक रूपमा विद्यार्थी उपस्थित हुनु पर्दैन,’ उनले भने, ‘विद्यार्थी र अभिभावकलाई सजिलो बनाएको छ ।’ टार्गेट ग्रुपका बीचमा भर्चुअल परामर्शलाई पुर्याउनुपर्नेमा उनले जोड दिए ।

दूरदराजका विद्यार्थीलाई फाइदा

‘काठमाडौं उपत्यकाबाहिरका विद्यार्थीलाई फाइदा पुगेको छ,’ मेधावी कलेजका प्रिन्सिपल जयराम खनालले भने, ‘घरमै बसेर कलेजको टुर गर्न सकिने भएको छ ।’ घरमै बसेर फिल्म हेरेजस्तै कलेजबारे सम्पूर्ण जानकारी लिन, हेर्न र पढ्न सकिने उनको भनाइ छ । ‘भर्चुअल टुरले शिक्षा क्षेत्रमा नयाँ आयाम थपिएको छ,’ उनले भने, ‘यसलाई अझै प्रभावकारी बनाउन सबै लाग्नुपर्छ ।’

समयको सदुपयोग

‘अहिलेका मानिसहरू यति व्यस्त छन् कि उनीहरूसँग परामर्शका लागि कलेज धाउने समय नै छैन,’ राजधानी मोडेल कलेजका प्रिन्सिपल केपी पन्त भन्छन्, ‘भर्चुअल मेलाबाट सबै बुझेपछि मन परे मात्र कलेजमा गए हुन्छ ।’ भर्चुअल परामर्शबाट विद्यार्थीहरू कलेजमा आउने गरेको उनको भनाइ छ । ‘भर्चुअल टुर गरेर विद्यार्थी पढ्नका लागि कलेज आउन थालेका छन्,’ उनले भने, ‘छोटो समयमा भर्चुअल मेलाले विद्यार्थीलाई सहज बनाएको छ ।’ विद्यार्थीको आकर्षणसमेत बढेको उनको भनाइ छ ।

विद्यार्थीलाई सहजीकरण

‘कुन विषय कहाँ पढाइ हुन्छ, कलेज कहाँ छ भनेर खोज्दैमा विद्यार्थीको समय सकिन्थ्यो । भर्चुअल शैक्षिक मेलाले विद्यार्थीलाई सहजीकरण गरेको छ,’ शंकरदेव क्याम्पसका प्रिन्सिपल कृष्ण आचार्य भन्छन्, ‘कलेज र विषयबारे विद्यार्थीले राम्रोसँग बुझ्न पाएका छन् ।’ ‘के पढ्ने, कहाँ पढ्ने भन्ने विद्यार्थीहरूमा अन्योल देखिन्छ,’ भर्चुअल शैक्षिक मेलाले विद्यार्थीको अन्योललाई समाधान गरेको छ ।’

प्रविधिमा फड्को

‘नेपाल पनि प्रविधिमा अगाडि बढेको छ,’ नेपाल मेगा कलेजका कार्यक्रम संयोजक मधुकर पाण्डेले भने, ‘यसको उदाहरण हो भर्चुअल शैक्षिक टुर ।’ भर्चुअल शैक्षिक मेलाले विद्यार्थीलार्य प्रविधिमैत्री बनाएको उनको भनाइ छ । ‘भौतिक रूपमा उपस्थिति जनाउनुपर्ने झन्झटिलो मेलालाई भर्चुअल शैक्षिक टुरले समयको बचत गराएको छ,’ उनले भने, ‘यसलाई देशव्यापी बनाउनुपर्छ ।’

गत आइतबारदेखि तेस्रो भर्चुअल शैक्षिक मेला शुरू भएको हो । मिटिङ प्वाइन्टको व्यवस्थापन र नयाँ पत्रिकाको सहकार्यमा आयोजना गरिएको मेलामा अहिलेसम्म १० हजारभन्दा बढीले शैक्षिक परामर्श लिएका छन् । २१ वटा कलेजको सहभागिता रहेको मेला १० दिनसम्म चल्नेछ ।