सय वर्ष पुरानो लुम्बिनी प्रादेशिक अस्पतालको बिजोग

A+ A A-

सय वर्ष पुरानो बुटवलको लुम्बिनी प्रादेशिक अस्पताल विवादमा तानिएको छ । प्रदेश सरकारले अस्पतालमातहतका ७३ वटा सटर भत्काउन निर्देशन दिएसँगै विवाद उत्पन्न भएको हो । गत असारमा मात्र ५ वर्ष सम्झौता गरी अस्पतालका सटरमा व्यवसाय गरिरहेका व्यवसायीले प्रदेश सरकारले हतारमा निर्णय गरेको बताएका छन् । अस्पतालले सटरबाट वार्षिक करोडौं रुपैयाँ आम्दानी गर्दै आएको थियो । तर, प्रदेश सरकारको निर्णयले अस्पतालको यो आम्दानी गुम्ने निश्चित भएको छ ।

यता, प्रदेश सरकार भने अस्पतालले सटर भाडामा लगाएर गर्ने आम्दानी आफैंले दिने बताएको छ । अस्पतालाई सुविधासम्पन्न र अत्याधुनिक बनाउन सटर भत्काएर पर्खाल लगाउने योजना प्रदेश सरकारको छ ।

सिकिस्त छ अस्पताल

वि.सं. १९६७ सालमा दुई जना डाक्टर र ६ शैय्यासहित स्थापना भएको अस्पतालमा अहिले ५७ जना डाक्टरसहित ४ सय १५ कर्मचारी कार्यरत छन् । यो अस्पतालमा वर्षमा करिब २ लाख ३० हजार बिरामीले उपचार सेवा लिइरहेको तथ्यांक अस्पताल प्रशासनसँग छ । यति धेरै बिरामी भर्ना हुने अस्पतालले आन्तरिक कमजोरी तथा सरकारी बेवास्ताका कारण सर्वसाधारणको विश्वास गुमाउँदै गएको देखिन्छ ।

त्यसबाहेक अस्पतालसँगै रहेका निजी क्लिनिकमा ब्यस्त हुने अस्पतालका डाक्टरकै कारण अस्पतालप्रति जनताको विश्वास गुम्दै गएको छ ।

अस्पतालमा भर्ना भएका बिरामी तथा सेवाग्राही यो वा त्यो बहानामा डाक्टरकै निजी क्लिनिकको सम्पर्कमा पुग्छन् । किनकि त्यहाँ कार्यरत प्रायः सबै डाक्टरहरू निजी क्लिनिकमा आवद्ध छन् । ‘अस्पताल आएपछि डाक्टरले ३ बजेपछि क्लिनिकमा बोलाउनुभएको छ,’ एक बिरामीले हातमा बिरामीको पुर्जी देखाउँदै भने, ‘एक्सरे र ल्याव सबैको रिपोर्ट क्लिनिकमै हेर्ने भन्नुभएको छ ।’

सामान्य चिकित्सा (मेडिकल) विभाग, महिला तथा प्रसूति विभाग, बालरोग विभाग, शल्यक्रिया विभाग, नान, कान र घाँटी विभाग, हाडजोर्नी विभाग, छाला, यौन तथा कुष्ठ रोग विभाग, मानसिक रोग विभाग, आकस्मिक सेवा विभाग, एनेस्थासिया, आईसीयू सेवा, दन्त सेवा विभाग, ल्यावसम्बन्धी सेवा, सीटी स्क्यान सेवासमेत अस्पतालमा छन् । तर, यी सेवामा बिरामीको पहुँच भने निकै कम छ । त्यसको कारण अस्पतालका चिकित्सकहरू र कर्मचारीको बेथिति नै हो ।

नाम मात्रको अस्पतालको आफ्नै फार्मेसी

अस्पतालभित्र रहेको जनप्रिय फार्मेसीको सम्झौता अवधि असारमा सकियो । त्यसपछि प्रदेश सरकारकै दबाबमा अस्पतालले गत साउन १७ गतेबाट आफ्नै फार्मेसी सञ्चालन गरेको छ । निजीलाई हटाएर आफ्नै फार्मेसी विस्तार गरेको अस्पतालको फार्मेसीमा भने पर्याप्त औषधि नै पाइदैन । तीनवटा सटरमा सञ्चालित अस्पतालको फार्मेसीमा चिकित्सकहरूले सिफारिश गरेजति सबै औषधि भने पाइँदैन ।

सरकारी फार्मेसीमा औषधि नभएपछि बिरामीहरू बाहिरका फार्मेसीमा जान बाध्य भएका छन् । ‘डाक्टरले लेखेका औषधि सबै यहाँको फार्मेसीमा छैनन्, बाहिर गएर ल्याउनुपर्छ, रातिमा त झन् बढी समस्या छ,’ अर्घाखाँचीको डिभर्नाबाट आएका बिरामीका आफन्त रमेश अर्यालले भने । २०७३ फागुनदेखि तत्कालीन अञ्चल अस्पतालले आफ्नै फार्मेसी सञ्चालन गरेको भए पनि फार्मेसी ओझेलमा थियो । अस्पतालको आफ्नै फार्मेसी छ भनेर धेरैले पत्तोसमेत पाउँदैन थिए ।

एक कुनामा सानो कोठामा सीमित औषधि मात्र अस्पतालको फार्मेसीमा राखिएको थियो । बिरामी तथा सेवाग्राहीहरूको अस्पतालको गेटभित्रको निजी संस्थाले चलाएको जनप्रिय फार्मेसीमा भीड लाग्ने गथ्र्यो । जनप्रियको टेण्डर सम्झौताको म्याद सकिएपछि साउन १७ गतेदेखि अस्पतालले त्यही ठाउँमा आफ्नै फार्मेसी सञ्चालन गरेको हो । तर, अस्पतालले फार्मेसीमा पर्याप्त औषधि नराख्दा सेवाग्राहीहरू बाहिर गइरहेका छ ।

अस्पतालको आफ्नो फार्मेसीमा अहिले दैनिक डेढ लाख रुपैयाँबराबरको औषधि विक्री हुने गरेको छ । यसअघिको जनप्रिय फार्मेसीले ३ देखि ४ लाखको औषधि दैनिक रूपमा विक्री गर्दै आएको थियो । फार्मेसीका इन्चार्ज दीपक श्रेष्ठले शुरुवातको समय भएकाले औषधि पर्याप्त नभएको बताए ।

सुविधासम्पन्न अस्पताल बनाउँछौं : मन्त्री बराल

अस्पतालको व्यवस्थापन अहिले प्रदेश सरकारमातहत छ । सामाजिक मन्त्रालयको प्रमुख नियमनमा रहने अस्पतालको सुधार प्रयास मन्त्रालयले नै गरेको हो । प्रदेश नं. ५ का सामाजिक विकासमन्त्री सुदर्शन बरालले अस्पताललाई सुविधासम्पन्न बनाउनकै लागि कामहरू अगाडि बढेको बताए । अस्पताल विस्तार गरी सर्वसुुलभ र सहज सेवा प्रदान गर्ने गरी अस्पताल विस्तार गर्न लागेको उनको भनाइ छ । उनले लुम्बिनी प्रादेशिक अस्पताललाई रेफरल सेन्टरका रूपमा विकास गर्ने योजना रहेको बताए ।

प्रकाशित मिति: बुधबार, भदौ १८, २०७६ ०१:३१