फोहोरबाट विद्युत उत्पादन गर्दै प्रदेश सरकार

A+ A A-

प्रदेश ५ सरकारले फोहोरबाट बिजुली उत्पादन गर्ने महत्वाकांक्षी योजना अगाडि सारेको छ । फोहोर व्यवस्थापन चुनौती बन्दै गइरहेका बेला सरकारले यस्तो योजना अगाडि सारेको हो ।

भौतिक पूर्वधार विकास मन्त्रालयका अनुसार बिजुली उत्पादनका लागि प्रारम्भिक काम सुरु भइसकेको छ ।

कति सम्भव ?

अहिले नगरपालिका तथा स्थानीय तहबाट निस्कने फोहोर व्यवस्थापन खोला किनार तथा जंगलमा डम्पिङ गर्ने गरिएको छ । यस्तो अवस्थामा फोहोरबाट बिजुली उत्पादन गर्न सके वातावरणीय हिसाबले पनि उपयुक्त मानिन्छ । तर, बजार क्षेत्रबाट निस्कने फोहोरलाई वर्गीकरण भने चुनौतीपूर्ण भएको बताइन्छ । ‘फोहोर त पर्याप्त मात्रामा छ, तर, जनतालाई त्यसको वर्गीकरण गरेर राख्नुपर्छ भनेर हामीले सिकाउन सकेका छैनौं, जनतामा पनि त्यो चेतना आएको देखिँदैन,’ भौतिक पूर्वधार विकासमन्त्री बैजानाथ चौधरीले भने, ‘मेटल, प्लाष्टिक र कुहिने फोहोर छुट्टाछुटटै राख्यौ भने फोहोरबाट विद्युत निकाल्न सम्भव छ ।’

१२ जिल्लामै सम्भव्यता अध्ययन सकियो

गत माघदेखि मन्त्रालयले गरेको अध्ययन १० असारमा सकिएको थियो । प्रदेशका १२ वटै जिल्लामा गरिएको अध्ययनअनुसार १ सय ३७ देखि ४ सय ५९ युनिट प्रतिदिन विद्युत उत्पादन हुने सम्भावना देखिएको भौतिक पूर्वाधार विकास मन्त्रालय ऊर्जा शाखाका इन्जिनियर सूर्यदेव गुप्ताले जानकारी दिए ।मन्त्रालयले रोल्पाको रोल्पा नगरपालिका, कपिलवस्तुको बुद्धभूमि नगरपालिका, नवलपरासी पश्चिमको सुनवल नगरपालिका, अर्घाखाँचीको सन्धिखर्क नगरपालिका, रुकुम पूर्वको सिस्ने गाउँपालिका, प्युठानको स्वर्गद्वारी नगरपालिकामा सम्भव्यता अध्ययन गरेको छ । त्यसैगरी, बाँकेको नरैनापुर नगरपालिका, बर्दियाको मधुवन नगरपालिका, दाङको लमही नगरपालिका, पाल्पाको रामपुर नगरपालिका, रुपन्देहीको देवदह नगरपालिका र गुल्मीको रेसुङगा नगरपालिकामा अध्ययन गरिएको हो ।

कुन स्थानीय तहमा कति ?

मन्त्रालयले गरेको सम्भाव्यता अध्ययनअनुसार सबैभन्दा बढी फाहोर उत्पादन गुल्मीको रेसुङगा नगरपालिकाबाट हुने देखाएको छ । रेसुङगा नगरपालिकामा प्रतिदिन ४ सय ५७ युनिट विद्युत उत्पादन हुने अध्ययनले देखाएको अधिकारीहरुले बताएका छन् ।

सबैभन्दा कम रोल्पाको रोल्पा नगरपालिकामा विद्युत उत्पादन हुनेछ । रोल्पा नगरपालिकामा प्रतिदिन १ सय ३७ युनिट विद्युत उत्पादन हुनेछ । त्यसबाहेक कपिलबस्तुको बुद्धभूमि नगरपालिकामा ३ सय ३० युनिट, नवलपरासी पश्चिमको सुनवल नगरपालिकाबाट १ सय ७७ युनिट, अर्घाखाँचीको सन्धिखर्क नगरपालिकाबाट २ सय १६ युनिट, रुकुम पूर्वको सिस्ने गाउँपालिकाबाट १ सय ८३ युनिट, प्युठानको स्वर्गद्वारी नगरपालिकाबाट १ सय ५३ युनिट प्रतिदिन फोहोरबाट बिजुली उत्पादन हुने अध्ययनले देखाएको ऊर्जा शाखाका इन्जिनियर गुप्ताको भनाइ छ ।

त्यसैगरी बाँकेको नरैनापुर नगरपालिकामा १ सय ४६ युनिट, बर्दियाको मधुवन नगरपालिकाबाट २ सय १४ युनिट, दाङको लमही नगरपालिकाबाट २ सय १४ युनिट, पाल्पाको रामपुर नगरपालिका १ सय ६४ युनिट र रुपन्देहीको देवदह नगरपालिका बाट २ सय ६० युनिट प्रतिदिन फोहोरबाट बिजुली निकाल्न सकिने बताइएको छ ।

यसको अध्ययन प्रतिव्यक्तिले एक दिनमा १ सय देखि २ सय ग्रामसम्म कुहिने फोहोर फाल्नसक्ने आधारमा गरिएको बताइएको छ ।नमुनाका रुपमा एउटा योजना सुरु गर्ने

१२ जिल्लामा सम्भाव्यता अध्ययन गरेको भौतिक पूर्वाधार विकास मन्त्रालयले यो वर्ष एउटै मात्र भए पनि योजना अगाडि बढाउने भएको छ । यो वर्ष ९० लाख बजेट फोहोरबाट ऊर्जा उत्पादन गर्न विनियोजन भएकाले यो कार्यक्रम अघि बढाइने मन्त्रालयले जनाएको छ ।

यद्यपि, कुन जिल्लाबाट सुरु गर्ने भन्नेबारे मन्त्रालय टुंगोमा पुगिसकेको छैन । मन्त्रालयले अध्ययनकै लागि ८ लाख ५० हजार बजेट छुट्याएको थियो । त्यसमा ७ लाख ५० हजार खर्च गरेर १२ जिल्लामै फोहोरबाट ऊर्जा उत्पादन गर्ने सम्भाव्यता अध्ययन गरिएको हो ।

प्रकाशित मिति: मंगलबार, भदौ १०, २०७६ २३:१५