आईसीयुबाट भर्खर सारिएकी ती अमेरिकी आमा

A+ A A-

स्वास्थ्य जीवन हो । सम्पत्ति हो । अमूल्य सम्पत्ति ।

शरीरको कुनै पनि अंग वा प्रणालीले आफ्नो धर्म छाड्नेबित्तिकै जिन्दगीको गाडी हल्लिन थाल्छ । यस्तै, गाडीको पाटपुर्जा ठीक पार्ने पेसामा लागेको ११ वर्ष बितेछ । बिरामीहरू अस्पताल आएर उपचारपछि निको भएर जाँदा त्यो अनुहारमा देखिएको मिठो मुस्कान र ती थाकेका तिखा आँखामा देखिएको चमकले आत्मालाई सन्तुष्टि दिने कुरामा कुनै सन्देह नै छैन ।

तर, अफसोच, सबै बिरामी निको भएर घर जान पाएनन् । कोही अस्पताललाई ट्रान्जिट बनाएर स्वर्गको बाटो लाग्न आए । चाहेर हैन, बाध्यताले । विडम्बना- उमेर पुगेर हैन, अकालमै ।

बितेका दिनहरूमा धेरै पटक यी आँखाहरू रसाए ।

कहिले बिरामीले जिन्दगी फिर्ता पाउँदाको उत्सवसँगै, त कहिले गुमाउँदाको शोकसँगै । कहिले ती आमाको आँखामा देखिएको आशाको किरणसँगै, त कहिले हार खाएर निधारको पसिना पुछ्दै बाबुले खोलेको शिरको टोपीसँगै । कहिले एक दशक बाँझोपनले विक्षिप्त पारेर भर्खरै भरिएको त्यो न्यानो काखसँगै, त कहिले भर्खरै १८ घण्टा प्रसव पीडाले थाकेर रित्तिएको काेखसँगै ।

कहिले फोनमा आफ्नो श्रीमतीसँग बोल्न पाएर खुसीले कामेको त्यो मधुरो स्वरसँगै, त कहिले आँसु पुछ्दै कागजमा डी.एन.आर. मा हस्ताक्षर गरेको त्यो हातसँगै । र, कहिले धन्यवाद रूपी मिठाइका पोकासँगै, त कहिले दोषारोपणले भरिएका तथानाम गालीसँगै ।

समय बित्यो । काम गर्ने ठाउँ फेरियो । अनुभूतिउस्तै, पीडाउस्तै, खुसीउस्तै । हाम्रो पेसामा, 'इम्प्याथी इज द की” भनिन्छ । दिनभरको तितोमिठो अनुभवलाई सर्लक्क जुत्तासँगै ढोकाबाहिर फुकालेर हँसिलो भएर आफ्नासँग प्रस्तुत हुनु कुनै ठूलो युद्ध जितेभन्दा कम हुँदैन ।

अमेरिका निवासी ६३ वर्षकी आमा शय्यामा छिन् । मैले आईसीयूबाट भर्खरै डिटेल रिपोर्ट लिएर फ्लोरमा रिसिभ गरेको । सामान्य हिँड्डुल गरेर आफ्नो दिनचर्या बिताइरहेकी उनलाई एक्कासि सिजर आएछ । तत्काल इएमएसले (इमरजेन्सी मेडिकल सर्भिस) अस्पताल पुर्‍यायो । अस्पताल ल्याउँदा उनको मुटुको धड्कन बढेर १८० पुगेको रहेछ । कृत्रिम स्वास दिएर केही दिन भेन्टिलेटरमा राखेपछि अलिकति राम्रो भएर फ्लोरमा सारियो ।

ठूलो मोटो शरीर, गलेको अनुहार, भित्र धसिएका आँखा । हातले इसारा गर्दै सुकेको मधुरो स्वरमा केही भन्न खोजेकोजस्तो लाग्यो । उनी बाइप्याप मसिनतिर आँखा तन्काउँदै थिइन् । कान नजिकै लगेँ । 'यो मास्क लगाइदेउ, म सुत्छु' भनेकी रैछिन् । सुत्दा श्वास नरोकियोस् भनेर स्लिप याप्नियाको बिरामीलाई यस्तो मसिनमा राखिन्छ । मैले उनले भने बमोजिम गरिदिएँ । नाकमा पोषणका लागि एन/जी ट्युब लगाइएको थियो ।

वास्तवमै लाग्छ यो विज्ञान चमत्कार नै हो । श्वास रोकिँदा कृत्रिम श्वास दिइन्छ । रोकिएको मुटुलाई अनेक गरेर चलाइन्छ, त्यति नभएर काम नलाग्ने अंग झिकेर स्वस्थ अंग प्रत्यारोपण गरिन्छ । दन्त्य कथामा सुनिएका अद्भूत चमत्कारहरू आँखाअगाडि साक्षात्कार भएझैँ लाग्छ । मानवले हत्या-हिंसा मात्र पनि गरेको छैन, ज्यान पनि जोगाएको छ । यो युगमा पनि देउता र दानव उति नै छन् ।

ती आमाले भनेअनुसार बेडमा सुत्न सजिलो बनाएर कपडा ओढाइदिएँ । निधार उज्यालो देखियो I मुसुक्क हाँसिन् र मेरो हात समातिन् । यत्तिकैमा फोनको घण्टी बज्यो । उनकै श्रीमान्‌को फोन थियो ।

'हाउ इज माइ वाइफ ? आइ वाज टोल्ड दी याट सी ह्याज बिन मुभ्ड फ्रम आईसीयू I'

जवाफमा मैले आफ्नो ज्ञानले भ्याएसम्म विस्तृत जानकारी दिए । उनी ढुक्क भए । धेरै पटक धन्यवाद दिए ।

चार दिनपछि काममा जाँदा मलाई फेरि तिनै आमा असाइन गरिएको थियो । दुवै हातहरू बेडको साइड रेलमा बाँधिएका थिए । आँखा खोल्दै, बन्द गर्दै गरिरहेकी थिइन् । बाइ प्याप मसिन टुट्-टुट्-टुट् कराइरहेको थियो । सोडिएम बढेर १६५ पुगेछ, रगतमा कार्बन डायक्साइडको मात्रा बढेर ७४ पुगेको रहेछ ।

उनको हालत चार दिनअघिको भन्दा धेरै नै फरक थियो । मैले नजिकै गएर उनको हात समातेँ । चिसा हातले सकेसम्म कस्सेर समात्न खोजिन् । त्यो कस्साइमा उनको आक्रोश झल्किन्थ्यो । म विवश थिएँ । उनलाई त्यो बन्धनबाट मुक्त गर्न असमर्थ थिए । अक्सिजनको मास्कभित्रबाट केही भन्न खोजिरहेकी थिइन् । मलाई बुझ्ने इच्छा जाग्यो । उनलाई लगाइदिएको मास्क एकछिनलाई खोलिदिएँ ।

उनले मुख खोल्नेबित्तिकै मेरो मुटु चिसो भयो । आफ्नो पेसाप्रति दिक्दार लागेर आयो । ग्लानि भयो । जिब्रो एउटै डल्लो भएको थियो । खस्रो ढुङ्गाजस्तो देखिन्थ्यो । बोली लठेप्रो भएको थियो । मैले केही बुझिनँ । राति डरलाग्दो सपना देखेर ब्युझिँदा, मुख सुकेर स्वर निकाल्न गाह्रो हुँदाको छटपटी मेरो आँखाअगाडि चित्रण भइरहेको थियो । आत्माले भन्यो- उनले पानी मागिरहेकी छिन् । स्पञ्जमा थोरै पानी चोबेर उनको मुख भिजाइदिएँ ।

चराको बच्चाले जस्तो छिटो-छिटो मुख खोलिन् । खासमा त्यसरी पानी दिन जोखिम हुन्छ । बिरामीले निल्न नसकेको खण्डमा फोक्सोतिर गएर तत्काल मृत्यु हुन सक्छ । तर, मलाई त्यतातिर ध्यान नै गएन । मनलाई सुने । म उनलाई पानी निरन्तर खुवाइरहेको थिएँ । उनको मुख रसाइरहेको थियो, सँगसँगै मेरा आँखा ।

मैले उनका हातहरू खोलिदिएँ । फेरि च्याप्प मेरो हात समातिन् । यो पटक त्योअघिको आक्रोश पटक्कै थिएन । लाग्थ्यो उनले मलाई चिनिन् । मलाई विश्वास गरिन् । मेरो हात छाड्न चाहिनन् । उनको श्रीमान्‌को फेरि फोन आयो । धेरै नै अत्ताल्लिएको सुनिन्थ्यो । म नि:शब्द भएँ । डाक्टरसँग कुरा गराइदिन्छु भनेर फोन राखेँ । भगवान तिमी धन्य छौँ । यो पेसामा मलाई पठाएर कसैको सहयोग गर्न लायक बनाएकोमा म धेरै नै आभारी छु ।

आज छुट्टी छ । बिहान सहकर्मी साथीले म्यासेज गर्‍यो, ती आमाले विश्राम लिइछिन् । मेरो कानमा उनकै श्रीमान्‌का प्रश्नहरू गुञ्जिरहे । म टोलाइरहेँ ।

- अधिकारी नर्स हुन् ।

प्रकाशित मिति: मंगलबार, माघ २४, २०७९ ०६:४८