तीन वर्षमै विदेशिए ३० राष्ट्रिय फुटबलर, एन्फाले किन दिँदैन खेलाडी पलायनबारे चासो ?

तीन वर्षमै विदेशिए ३० राष्ट्रिय फुटबलर, एन्फाले किन दिँदैन खेलाडी पलायनबारे चासो ?

A+ A A-

फुटबलमै भविष्य जसले देखे । खेले पनि राम्रैसँग । दिनरात आफ्नै संघर्षमा प्राप्तिका कथाहरू धेरै लेखे पनि । तर, अखिल नेपाल फुटबल संघ (एन्फा) र सरकारको गैरजिम्मेवारीपनले करिब तीन वर्षमै ३० राष्ट्रिय फुटबल खेलाडी विदेशिएका छन् ।

सोमबार राष्ट्रिय फुटबल टिमका नियमित सदस्य तेज तामाङ, दिनेश राजवंशी र गौतम श्रेष्ठ बाहिरिए । उनीहरूले राष्ट्रिय टिम छोडेर अस्ट्रेलिया गएसँगै खेल्दाखेल्दै विदेशिने फुटबल खेलाडीको संख्या पछिल्लो तीन वर्षमा ३० पुगेको छ । यो एकदमै दुःखको कुरा हो ।

मुस्किलमा उठेका हातहरू सुन्दर लाग्छन् नै । दुःखमा पनि बढिरहेका पाइलाका तारिफ हुन्छन् नै । तर, रोकिनुपरेको समयको बेवास्ता किन हुन्छ ? छाडेर जानेहरू किन कहिल्यै राम्रो लागेनन् ? मेडल पाउँदा अथवा टिमले जित्दा गर्वका साथ छाती चौडा गर्ने सकार, एन्फा र क्लबले ती खेलाडीहरूलाई रोक्ने प्रयास किन गरेनन् ?

फुटबलमै रमाइरहेका ती गौरवान्वित अनुहारहरू एकाएक पलायन भइरहँदा आज तिनैलाई किन दोषको भारी बोकाएर पठाइँदैछ ? देशमा रहँदा उनीहरू दुःख बोल्दैनन् । बोली दबाउने एन्फा, पदाधिकारी र सरकारसामु नबोलिएका कुराहरू झनै छोपिएका छन् । त्यसैले दबिएका ती अनुहारहरू विकल्पमा फुटबल छोडेर देशबाटै पलायन हुन्छन् । एन्फा पदाधिकारी, क्लब र सरकारबाट पिल्सिएका ती अनुहारहरू हुन् विदेशिएका खेलाडी । जो लिग कुर्दाकुर्दै बुढो भए, अनि आस मरेपछि राम्रो भविष्यका लागि अन्त्यै पलायन भए ।

यी हुन् विदेशिएका खेलाडी

राष्ट्रिय टिमबाट खेल्दाखेल्दै विदेशिएका खेलाडीहरूमा तेज तामाङ, गौतम श्रेष्ठ, दिनेश राजवंशी, सुमन लामा, दर्शन गुरुङ, सन्तोष तामाङ, आशिष लामा, अभिषेक रिजाल, सुमन अर्याल, विमल राना, हेमन्त थापामगर छन् । त्यस्तै, सञ्जोग राई, विवेक बस्नेत, जगजित श्रेष्ठ, एलन न्यौपाने, विमल बस्नेत, हेमन गुरुङ, अमिर श्रेष्ठ, शिव गुरुङ, नवीन गुरुङ, निरज बस्नेत, मिक्चेन तामाङ, रोहित कार्की, राजन गुरुङ, सूर्य अधिकारी, राजेन्द्र रावल, दिलेन लोक्ताम, प्रविन सैंजू, रोशन खड्का र गानदीप खड्का छन् ।

दुःखपछि सुख, रातपछि दिन आउँछ भन्नु खेलाडीका लागि काल्पनिक बिम्बबाहेक केही भएन । सुखको दिनका लागि सयौँ दुःखका रातहरू काटे तर उज्यालो देख्न पाएनन् । प्रश्न बाँकी थियो त दुःखको पर्वाह नगरी राष्ट्रिय खेलाडीको गर्व गरिरहने कि सुखद भविष्य रोज्ने ? विदेशिएका यी खेलाडीहरूले मुस्किलले दोस्रो विकल्प रोजे र देश छाडेर गए, सदाका लागि फुटबल त्यागेर ।

खेल्दाखेल्दै मैदान छाड्नुको दुःख खेल्नेहरूलाई नै थाहा छ । तेज, गौतम र दिनेश मात्रै होइन, खेल्दाखेल्दै बाहिरिनेमा विदेशिएका सबै खेलाडी पर्छन् । यसपछि जोडिएर आउने भनेको आर्थिक पाटोसँगै आफ्नो उज्ज्वल भविष्य नै हो । कुनै बेला फुटबलमै सबै थोक देखेका खेलाडी यसरी बाहिरिनुले नेपाली खेलकुदको असली चित्रण गरेको छ । तर यता एन्फा खेलाडी विदेशिनुमा आफ्नो मात्रै सम्पूर्ण दोष नभएको बताउँछ ।

एन्फा प्रवक्ता सुरेश शाह एकपछि अर्को खेलाडी विदेशिनु चिन्ताको विषय भए पनि यसको सबै दोष एन्फालाई लगाउन नमिल्ने तर्क गर्छन् । उनी भन्छन्, ‘खेलाडी विदेशिएको सूचना एन्फाले लिइरहेको छ । यो चिन्ताको विषय हो । हाम्रो पनि केही कमीकमजोरी होला तर सबै दोष एन्फालाई नै दिनुचाहिँ हुन्न ।’

खेलाडी विदेशिनुको कारण

खेलाडी विदेशिनुको कारण एउटै हो, फुटबल खेलेरै आफ्नो उज्ज्वल भविष्य नदेख्नु । हुन पनि अवस्था त्यस्तै आएको छ । ‘चेन्ज एन्फा’ नारा लिएर फुटबलको बागडोर सम्हालेका पदाधिकारी आ-आफ्नै घात-अन्तर्घातमा उत्रिए । विवादमै रुमल्लिए जसले गर्दा एन्फा पदाधिकारीको द्वन्द्वको बारुदले पिल्सिन पुगे फुटबल खेलाडी ।

नियमित लिग भएन । खेलाडीले खेलेर बाँच्ने आधार नै रहेन । एन्फाले फुटबलमा व्यावसायिकता भित्र्याउन सकेन । घरेलु लिग एन्फा र क्लबबीचको विवादकै कारण रोकिँदै गयो । जसले गर्दा खेलाडीले आस मार्दै गए । क्लबहरूले नियमित पारिश्रमिक नदिने । एन्फाले गतिलो लिग गर्न नसक्ने भएपछि खेलाडीले दोस्रो विकल्पको रूपमा विदेशिनुपरेको हो ।

एकपछि अर्को गर्दै खेलाडीहरू विदेशिने क्रम जारी रहेँ राष्ट्रिय फुटबल टिममा राम्रा खेलाडीको अभाव नै हुने देखिन्छ । यो कुरालाई एन्फाका प्रवक्ता शाह पनि स्वीकार्छन् । कालान्तरमा राष्ट्रिय टिम त बन्ला तर राम्रा खेलाडीको अभावमा बनेको टिमले कस्तो प्रदर्शन गर्ला, त्यसले अर्थ राख्छ ।

‘यसरी राम्रा खेलाडीहरू टिमबाट बाहिरिँदा ठूलै असर पर्नेछ । हामी गम्भीर भएर बहसमा उत्रिनैपर्छ । अब हामीले यति नै राम्रा खेलाडी उत्पादन गर्न वर्षौं लाग्न सक्छ’, प्रवक्ता शाहले भने ।

मंगलबार प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले दोस्रोपटक मन्त्रीमण्डल विस्तार गरे । तर, खेलकुद मन्त्रालयले खेलुकदमन्त्री पाउन सकेन । यसको अर्थ सरकार नै खेलकुदप्रति चासो दिँदैन । राज्यले वर्षौंदेखि खेलकुदलाई विभेदकारी नजरबाट हेरेका कारण पनि हो, नेपाली खेलकुदले फड्को मार्न नसकेको । खेलकुदप्रति राज्य नै उदासीन बन्नु पनि खेलाडी विदेशिनुको अर्को कारण हो ।

प्रकाशित मिति: बुधबार, माघ ४, २०७९ ०६:२१