को बन्ला सुदूरपश्चिम प्रदेशको सभामुख ?

A+ A A-

सुदूरपश्चिम प्रदेशसभाको सभामुख चयनका लागि मिति तोकिएपछि अब सभामुख कुन दलले पाउला भन्ने चर्चा सुरु भएको छ । प्रदेशसभा सदस्य तथा ज्येष्ठ सदस्य मानबहादुर रावलले सोमबार बसेको दोस्रो कार्यकालको प्रथम बैठकमा ‘पुस २८ गते दिनको १ बजे सभामुखको निर्वाचन गराउने गरी कार्यतालिका बनाई सूचना टाँस गर्न’ प्रदेशसभा सचिवालयका सचिवलाई निर्देशन दिएका छन् । त्यससँगै सभामुख चयनको चर्चा सुरु भएको हो ।

प्रदेशमा दलबाट निर्वाचित प्रदेशसभा सदस्यहरूले मुख्यमन्त्री तथा मन्त्रालयमा नजर लगाइरहेका छन् । त्यस्तै केन्द्रको समीकरणको टुङ्गो नलागेकाले दलहरूबाट सभामुखका आकांक्षीहरूको टुङ्गो लाग्न सकेको छैन ।

सर्वसम्मत ढंगले सभामुख चयन हुने सम्भावना भने कम देखिएको छ । कांग्रेस प्रदेश महामन्त्री तथा प्रदेशसभा सदस्य मेघराज खड्का अल्पमत वा बहुमतमा परे पनि आफूहरूको उम्मेदवारी रहने बताउँछन् । ‘हामी अल्पमत वा बहुमतमा परे पनि सभामुखमा हाम्रो उम्मेदवारी रहने छ । सर्वसम्मत सभामुख चयन हुने अवस्था छैन,’ उनले भने ।

प्रदेशमा सबैभन्दा ठूलो दल बनेको नेपाली कांग्रेसले संसदीय दलको नेता चयन प्रक्रिया अघि नबढाएकाले सभामुख को बन्नेबारे पनि अनिर्णित छ । संसदीय दलको नेतासमेत छान्न नसकेको कांग्रेसले सभामुखका चयनका विषयमा खासै ध्यान दिएको छैन । कांग्रेस अहिले दलको नेता छान्न छलफलमै केन्द्रित छ ।

सत्ता साझेदार दल नेकपा एमाले, माओवादी केन्द्र र राप्रपा मिलेर मात्रै सभामुख छान्न सक्ने अवस्थामा छैनन् । अर्को सत्ता साझेदार दल नागरिक उन्मुक्ति पार्टी संघीय सरकारमा सहभागिताबारे पर्ख र हेरको अवस्थामा छ । पुष्पकमल दाहाल 'प्रचण्ड' नेतृत्वको सरकारलाई समर्थन जनाएर केही सर्त अघि सारेको नागरिक उन्मुक्ति अहिले सुदूरपश्चिममा तटस्थ अवस्थामा छ ।

नागरिक उन्मुक्ति पार्टीका प्रदेशसभामा सात सदस्य निर्णायक हुँदा सरकारको समीकरण कस्तो हुन्छ भन्नेमा अन्यौलता छ । मुख्यमन्त्रीको दाबीसहित सरकारमा जाने अठोट लिएको उन्मुक्तिले केन्द्रको समीकरणमा साथ दिन्छ वा नयाँ समीकरण बनाउँछ भन्ने पनि टुङ्गो छैन । ‘प्रदेशको मुख्यमन्त्रीमा हाम्रो दाबी रहेको छ,' संसदीय दलका नेता रामेश्वर चौधरीले भने ।

नागरिक उन्मुक्ति पार्टीका जिल्ला अध्यक्ष तथा प्रदेशसभा सदस्य कैलाश चौधरीले सभामुख तथा उपसभामुखबारे दलभित्र छलफल नभएको बताए । आफ्ना मागहरू पूरा नभएसम्म सरकारमा नजाने उनले बताए । उनले सभामुख तथा उपसभामुखमाबारे केही दिनमै निर्णय हुने बताए ।

नेकपा एमालेबाट निर्वाचित प्रदेशसभा सदस्य धर्मराज पाठकले केन्द्रको समीकरणको टुङ्गो नलाग्दा यहाँ कुन दलले कुन पद लिनेबारे निश्चित नभएको बताए । केही दिनमै केन्द्रले टुङ्गो लगाएपछि सभामुख र उपसभामुख जुन पद पायो दलले सोहीअनुसार उम्मेदवार चयन गर्ने उनले बताए ।

नेकपा माओवादी केन्द्रका प्रदेशसभा सदस्यहरू पनि केन्द्रको समीकरणको पर्खाइमा छन् । माओवादी केन्द्रबाट प्रदेशसभामा निर्वाचित रमेश धामीले केन्द्रको निर्देशनका आधारमा प्रदेशमा विभाजन गरिएका पदमा उम्मेदवार चयन हुने बताए । अहिलेसम्म सभामुख र उपसभामुख कुन पद पाउने निश्चित नहुँदा दलभित्र छलफल नभएको उनको भनाइ छ ।

प्रदेशसभाको पहिलो कार्यकालमा यो प्रदेशमा मुख्यमन्त्री नेकपा माओवादी केन्द्र, सभामुख नेकपा एमाले र उपसभामुख नेकपा माओवादी केन्द्रको भागमा थियो । केन्द्रको नयाँ समीकरणका आधारमा पनि यस प्रदेशमा मुख्यमन्त्रीको दाबी नेकपा माओवादी केन्द्रले गरिरहेको छ ।

केन्द्रको समीकरणलाई कायम गराउन प्रदेशमा नागरिक उन्मुक्तिलाई मुख्यमन्त्री पद र अन्यमा नेकपा माओवादी केन्द्र तथा नेकपा एमालेमा पद बाँडफाँड गर्दा केन्द्रको समीकरणले स्पष्ट बहुमत पाउने छ । मुख्यमन्त्री उन्मुक्तिले पाएमा नेकपा एमालेले सभामुख र नेकपा माओवादी केन्द्रले उपसभामुख पद लिने सम्भावना रहन्छ ।

प्रदेशमा यो समीकरणका आधारमा स्पष्ट बहुमत देखिन्छ । नेकपा एमालेका १०, नेकपा माओवादी केन्द्रका ११, नागरिक उन्मुक्तिका सात र राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीका एक गरी २९ पुग्छ । ५३ सदस्यीय प्रदेशसभामा बहुमत पाउन २७ सदस्य आवश्यक रहन्छ । संविधानको धारा ९१ (२) मा सभामुख र उपसभामुख फरक–फरक राजनीतिक दलको प्रतिनिधि हुनुपर्ने भन्ने व्यवस्था गरेको छ ।

सुदूरपश्चिममा सरकार गठनका लागि बन्ने समीकरणका आधारमा पद बाँडफाँड हुने देखिएको छ ।

प्रकाशित मिति: मंगलबार, पुस १९, २०७९ २१:३०