यसरी बन्यो आधुनिक रकेट लञ्चर

A+ A A-

‘रकेट लन्चर’ आधुनिक हतियारका क्षेत्रमा निकै चर्चित छ । तर, यसको इतिहास निकै लामो छ । जसरी आधुनिक विमान, लडाकू विमान, अत्याधुनिक हतियारहरु निर्माणको सुरुवात भयो, त्यसैगरी रकेट लञ्चर पनि मानिसको सामान्य परिकल्पनाबाट यो अवस्थामा आइपुगेको हो ।

हो, अहिलेको रकेट लञ्चरको पूर्खा काठको गुर्ता अर्थात ग्याटिस थियो भन्दा अचम्म लाग्न सक्छ । तर, कुनै समयको प्रकृतिमैत्री हतियार कुर्ता पछि आएर आधुनिक विध्वंसक रकेट लञ्चरमा विकास भएको हो ।

आज त काठको गुर्ता तन्कने रबरबाट बनाइएको हुन्छ । ससाना पसलहरुमा यो जहाँतहिं पाइन्छ । तर सुरुको अवस्थामा यो काठैकाठबाट बनेको डोरीहरुले ठूल्ठूला खम्बाहरुमा टन्टनी बाँधेको हुन्थ्यो । यो सेना विभागमा बलियो अस्त्रका रुपमा राखिन्थ्यो । जसलाई सेनाको सामूहिक पल्टनले चलाउने गर्दथ्यो ।

धनुषकाँड यसको हल्का विकसित रुप हो । पछि आएर यो धनुषकाँडको आदिवासी विद्रोहीहरुले निकै राम्रो गरी व्यवहारिक प्रयोगमा ल्याए । पहिलेको लडाइँको स्वरुपमा अहिले आएर निकै बदलाब आएको छ ।

पहिलेपहिले राजधानी र राजधानीभित्र रहेका दरबारभित्र गएर आक्रमण गरी राजाको हत्या गरेपछिमात्र युद्ध जितिएको घोषणा गरिन्थ्यो । त्यसकारण दरबारभित्र र दरबार वरिपरि लडाई हुने गर्दथ्यो । तर अब युद्ध देशका सीमानामा, समुद्रमा र आकाशमा हुँन थाले । यी युद्धमा प्रयोग हुने हतियारको आवश्यकताले हतियार पनि सोही अनुसारले विकास हुन थाले ।

त्यस समयमा काठको गुर्ताले विरोधी सेनाहरुमाथि टाढाको दूरीबाटै गोला ढुंगाहरु हानेर तितरबितर पार्दथ्यो । सेना चढेका डुंगाहरु र त्यसमा सवार सिपाहीहरुलाई ती गोला ढुंगाले हिर्काएर या त डुंगा नै पल्टादिन्थ्यो या त त्यहीबाट भाग्न बाध्य पार्दथ्यो ।

काठको गुर्ता चलाउन र प्रहार गर्न सिंगो एक पल्टन नै खट्नु पर्दथ्यो । ठूल्ठूला काठका खम्बामा बलिया डोरीहरुले बाँधेर ढुंगाका गह्रौ भारहरुले अड्याई राखिएको त्यो काठको गुर्ता प्रहार गर्नु कठिन थियो । तर यसको आक्रमणबाट विरोधीहरु हायलकायल हुन्थे ।