अनि ऐतिहासिक बन्यो कतार विश्वकप

A+ A A-

इतिहासमा सबैभन्दा बढी आलोचित बनेको विश्वकप नै कतार विश्वकप २०२२ बन्न पुग्यो । तर, विश्वकपमध्ये सबैभन्दा सफल र उत्कृष्ट पनि यही बन्यो ।

चिहानमाथि आयोजना भइरहेको प्रतियोगिता भन्दै धेरैले यसको आलोचना गरे । सबैभन्दा आलोचित बनेको विश्वकप कतारले सबैभन्दा सफल बनाएर छाड्यो । आलोचनाका बाबदुद कतारले आफ्नो लय छाडेन । फलस्वरुप नतिजा आयो– कतार विश्वकप हरेक दृष्टिकोणले सफल ।

अन्ततः कतारले आफ्नो लक्ष्य पूरा गरेको छ । ९–१० वर्षको अन्तरालमा आठवटा रंगशाला, २–३ वटा नयाँ शहर, होटल, यातायात, सञ्चारलगायतका संरचना बनाएर कतारले विश्वलाई नै चिकत पार्‍यो ।

विश्वकपका लागि कतारले ठूलो लगानी गर्‍यो, यसमा दुई मत छैन । खेल्ने खेलाडीदेखि पदाधिकारी सबैले कतारको आयोजनाप्रति सम्मान गर्दै उत्कृष्ट भएको बताइरहेका छन् । विगतका विश्वकप खेलहरूमा जस्तो अप्रिय घटना पनि भएन । जसले गर्दा विश्वकपलाई सफल बनाउन थप मद्दत पुग्यो ।

विश्वकपका हरेक खेल रोमाञ्चक नै भए । केही अप्रत्याशित नतिजा निस्किए । फुटबलका शक्ति राष्ट्रहरूलाई कमजोर मानिएका राष्ट्रले हार चखाए । मोरोक्को, जापान, दक्षिण कोरिया, साउदी अरबले सोचेको भन्दा राम्रो खेले ।

खेलकै दौरानमा खेलाडीलाई गम्भीर चोट लागेन । खेलाडीबीच तनावग्रस्त वातावरण बनेन । समूह चरणदेखि नै खेल रोमाञ्चक र प्रतिस्पर्धात्मक भयो । उपाधि अर्जेन्टिनाले जिते पनि फाइनल खेल अहिलेसम्मकै उत्कृष्टमध्येको एक बन्न पुग्यो । यसले पनि विश्वकपलाई सफल बनाउन थप टेवा पुग्यो ।

जब कतारले सन् २०१० को अन्त्यमा विश्वकप फुटबलको आयोजना गर्ने जिम्मा पायो । विवाद र आलोचना त्यहीबाट सुरु भएको थियो । कतारलाई विश्वकप आयोजना गर्न दिँदा ठूलो भ्रष्टाचार गरेको आरोप नलागेको पनि होइन । सानो राष्ट्र, बिनाभौतिक संरचना, अत्यधिक गर्मी, सुरक्षा, स्वास्थ्यलगायतका कुरालाई देखाउँदै कतारले विश्वकप फुटबलको आयोजना गर्न नसक्ने पश्चिमा देशहरूले दाबी गरिरहे ।

अझ कतिपयले त विश्वकप नै बहिष्कार गरे ।

फिफाकै पूर्वअध्यक्ष सेप ब्लाटरले पनि विश्वकप सुरु हुनै लाग्दा विश्वकपको आयोजना गर्न दिनु एउटा ठूलो भुल भएको भन्दै कतारको आलोचना गरे । उनी अध्यक्ष हुँदा नै कतारले विश्वकपको आयोजना गर्ने जिम्मा पाएको थियो ।

मानवअधिकार, आप्रवासी कामदार, मौसमको चुनौतीलगायतका कारण देखाउँदै ब्लाटरले कतारलाई विश्वकप आयोजना गर्न दिनु गल्ती भएको भनेका थिए ।

खेलाडी, अधिकारकर्मी, सञ्चारमाध्यमले लगातार कतारको विरोध गरिरहे । तर, कतारले विश्वकप फुटबलमध्येकै उत्कृष्ट आयोजना गर्दै सबैको मुख बन्द गरिदियो ।

अनि मत्थर भयो

चर्को कतारविरोधी स्वरहरू विश्वकप सुरु भएपछि भने मत्थर हुँदै गए । यसको कारण थियो– कतारले विश्वकप फुटबलको तयारी हरेक हिसाबले राम्रो गरेको थियो । गर्नुपर्ने काम बाँकी राखेन ।

देश मात्रै हैन, कतारका हरेक नागरिकदेखि व्यापारी, उद्योगी सबै विश्वकप सफल बनाउन लागिरहे ।

विश्वकपको अघिल्लो दिन पत्रकार सम्मेलनमै फिफा अध्यक्ष जियानी इन्फान्टिनोले कतारको तयारीको प्रशंसा गर्दै अप्रवासी कामदारको विषयमा विरोध गर्नेहरूप्रति कडा टिप्पणी दिए । ‘हामी युरोपेलीले पछिल्लो तीन हजार वर्षमा जे गरेका छौँ, त्यसका लागि बाँकी विश्वलाई अर्को ३ हजार वर्षसम्म क्षमा माग्नुपर्छ’, उनी थप्छन्, ‘एक मानवअधिकारसम्बन्धी संस्थाको रिपोर्टअनुसार युरोपको आप्रवासी नीतिका कारण सन् २०१४ यता २५ हजार जनाले ज्यान गुमाएका छन् । यस वर्ष मात्र १२ सय जनाले ज्यान गुमाएका छन् । तर, हालसम्म किन कसैले योबारे प्रश्न गरेको छैन ?’

तर, फिफा अध्यक्ष इन्फान्टिनोले पत्रकार सम्मेलनमा बोलेका यी कुराहरू युरोप र पश्चिमेली मुलुकका मिडियाले कुनै स्थान दिएनन् ।

कतारलाई सबैभन्दा ठूलो चुनौती नै गर्मी थियो । वर्षभरि कतारको औसत तापक्रम ३० डिग्रीभन्दा माथि हुने हुँदा यो तापक्रममा खेलाडीले खेल्न नसक्ने अवस्था हुन्थ्यो ।

वातानुकूलित इन्जिनियरिङ विषयका विशेषज्ञ डाक्टर अब्दुल घानीले चमात्कार नै गरे । उनको अध्ययन र संयन्त्रले विश्वकप खेलाइएको कतारका सबै रंगशालाको तापक्रम खेल्न योग्य बनाइयो । तापक्रम सन्तुलित भएकै कारण खेलमा कुलिन ब्रेक दिनुपरेन ।

जसले विरोध गरिरहेका थिए, उनीहरू कतार पुगेपछि शान्त बने । विरोध गर्नेहरूको स्वर मत्थर हुँदै गयो । तर, विरोध गर्नेहरूले कतारको खासै प्रशंसा गरेनन् ।

तर, कतारले विश्वकप सफल मात्रै बनाएन, ऐतिहासिक पनि बनायो ।

प्रकाशित मिति: मंगलबार, पुस ५, २०७९ १९:४६