प्रधानमन्त्रीको अडानबाट किन नरम बने प्रचण्ड ? सभामुखका लागि यी हुन् माओवादीका आकांक्षी

प्रधानमन्त्रीको अडानबाट किन नरम बने प्रचण्ड ? सभामुखका लागि यी हुन् माओवादीका आकांक्षी

A+ A A-

चुनावी अभियानका क्रममा गोरखामा नेकपा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले भनेका थिए– एकपटक देशको नेतृत्व लिएर काम गर्ने इच्छा छ । चुनाव जितेपछि उनले सत्ता गठबन्धनको सबैभन्दा ठूलो दल कांग्रेससम्म माओवादी केन्द्रको प्रधानमन्त्रीमा दाबी रहेको सन्देश पनि पुर्‍याए । र, पछि माओवादी नेताहरूले खुलेरै प्रधानमन्त्रीमा माओवादीको दाबी रहेको बताए ।

तर, सोमबार चितवनमा प्रचण्डको बोली एकाएक फेरियो । उनले भने, 'प्रधानमन्त्री माओवादीको बटमलाइन भन्ने होइन । सहमतिमै जिम्मेवारी आयो भने लिने कुरा हुन्छ । चुनावअघि आलोपालो गर्ने सहमति भएको हो, अहिले पनि छ त्यो समझदारी ।'

आलोपालो मोडलमा पहिलो चरणमै आफू प्रधानमन्त्री हुनुपर्ने अडान राखिरहेका प्रचण्डले किन नरम भाषाको प्रयोग गरे ? त्यो भने अर्थपूर्ण छ । प्रचण्डनिकट एक नेता भन्छन्, ‘पहिलो चरणमा शेरबहादुर देउवाले प्रधानमन्त्रीमा समर्थन गर्दैनन् र गठबन्धन छोडे पनि एमालेले प्रधानमन्त्री दिँदैन भन्नेमा प्रचण्ड क्लियर छन् । पावर शेयरिङका लागि बलियो दाबी पेस गर्न उनले प्रधानमन्त्रीमा दाबी गरेका हुन् ।’

प्रचण्डलाई सुरुदेखि नै आफू पहिलो चरणमै प्रधानमन्त्री हुन्छु भन्नेमा विश्वास थिएन । त्यसमाथि चुनावी परिणामले पार्टीको साइज घटाइदिएपछि उनी त्यसमा ढुक्क नै बनेका थिए । तर, उनको ध्यान राष्ट्रपतिमा थियो । प्रधानमन्त्रीमा दाबी गर्दा माओवादीको भागमा राष्ट्रपति परिहाल्छ कि भन्ने उनको आशा थियो ।

तर, पछिल्लोपटक राष्ट्रपतिका लागि राष्ट्रिय अन्तर्राष्ट्रिय वातावरण माओवादीको पक्षमा नरहेको बुझेपछि प्रचण्ड नरम बनेको ती नेताको दाबी छ । केही दिनयता राजनीतिक पृष्ठभूमि बाहिरका व्यक्ति राष्ट्रपतिको दौडमा रहेको चर्चा चलिरहेको छ । त्यसमा पूर्वप्रधानन्यायाधीश खिलराज रेग्मी र कल्याण श्रेष्ठको नाम आएपछि राष्ट्रपतिमा अन्तर्राष्ट्रिय समुदायले माओवादीलाई विश्वास नगरेको निष्कर्षमा प्रचण्ड पुगेको देखिन्छ ।

बरु अहिले प्रचण्ड दोस्रो चरणमा आफूलाई प्रधानमन्त्री दिन कांग्रेससँग कमिटमेन्ट लिन चाहन्छन् । त्यसैले पनि उनले नरम भाषा प्रयोग गरेको हुन सक्छ । राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले सरकार गठनका लागि दलहरूलाई सात दिनको समय दिएकी छन् । त्यो समय आगामी आइतबार सकिन्छ । कांग्रेसले बुधबार संसदीय दलको नेता चयन गरेपछि सरकार गठनको विषयले तीव्रता पाउनेछ । संघीय सरकार गठन गर्दा सत्ता गठबन्धनका दलहरूबीच पावर शेयरिङमा पनि सहमति खोजिनेछ । राष्ट्रपति, उपराष्ट्रपति, सभामुख, प्रदेश मुख्यमन्त्रीमा दलहरूबीच सहमति खोजिनेछ ।

माओवादीको ध्यान सभामुखमा

प्रतिनिधिसभाको सभामुख पद कति महत्त्वपूर्ण र निर्णायक छ भन्ने एमाले विभाजन हुँदा तत्कालीन सभामुख अग्नि सापकोटाले खेलेको भूमिका गतिलो उदाहरण बनेको छ । एमालेले माधव नेपालसहितका सांसदलाई कारबाही गरेको पत्र संसद् सचिवालयमा बुझाए पनि सापकोटाले नयाँ पार्टीले मान्यता नपाउँदासम्म त्यसमाथि कुनै कारबाही गरेनन् । जसका कारण एमाले विभाजन भयो र नेकपा एकीकृत समाजवादी पार्टीको जन्म भयो । त्यसमाथि माओवादीले लगातार तीन कार्यकाल सभामुख लिएको विगत छ ।

सभामुख पदको महत्त्व बुझेको माओवादीको ध्यान अहिले पनि सभामुखमा रहेको छ । प्रधानमन्त्री पनि नपाउने, राष्ट्रपति पनि नपाउने भएपछि माओवादीले सभामुख पाउने लगभग पक्का रहेको भन्दै माओवादीभित्र त्यसका लागि नेताहरूले दौडधुप पनि सुरु गरिसकेका छन् ।

माओवादीभित्र सभामुखका लागि अहिले तीन जना आकांक्षी देखिएका छन् । उपमहासचिव शक्ति बस्नेत, नेता देवेन्द्र पौडेल र रेखा शर्मा सभामुखका आकांक्षी हुन् । प्रचण्डनिकट एक नेता भन्छन्, ‘यी तीन जना सभामुखका आकांक्षी हुन् । सभामुख माओवादीको भागमा परे यी तीन जनामध्येबाटै बन्छन् ।’

प्रकाशित मिति: सोमबार, पुस ४, २०७९ १७:४४