अध्यक्ष ओलीकै जन्मजिल्ला तेह्रथुममा एमालेको विरासत खोस्न सफल कांग्रेसकी सीता

अध्यक्ष ओलीकै जन्मजिल्ला तेह्रथुममा एमालेको विरासत खोस्न सफल कांग्रेसकी सीता

A+ A A-

तेह्रथुमबाट नेकपा (एमाले)का केन्द्रीय सदस्य विजय सुब्बालाई १ हजार ७९ मतान्तरले पराजित गर्दै सीता गुरुङ कांग्रेसबाट प्रतिनिधिसभा सदस्यमा निवार्चित भइन् ।

गुरुङले १९ हजार ७ सय दुई मत पाउँदा एमालेका सुब्बाले १८ हजार ६ सय २३ मत ल्याएर पराजित भए । यो जितसँगै अहिले सीताको चर्चा राष्ट्रिय राजनीतिमा छ । उनी कांग्रेसबाट प्रतिनिधिसभा सदस्यमा निवार्चित एक मात्र महिला सांसद हुन् ।

एमालेका सुब्बा २०७४ मा समानुपातिकतर्फबाट सांसद बनेका थिए भने २०४८ र २०५६ को निर्वाचनबाट प्रतिनिधिसभा सदस्यमा निर्वाचित भएका थिए ।

तेह्रथुम वामपन्थीहरूको गढका रूपमा परिचित जिल्ला हो । त्यसमा पनि नेकपा एमालेको प्रमुख गढका रूपमा लिइन्छ । एमालेका वर्तमान अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीको जन्मजिल्लासमेत तेह्रथुम हो । यद्यपि यसपालि नेकपा एमालेले सत्ता गठबन्धनविरुद्ध जित निकाल्न सकेन ।

२०६४ सालको निर्वाचनबाहेक २०१५ सालयता तेह्रथुममा नेपाली कांग्रेसले प्रत्यक्षमा चुनाव जितेको इतिहास छैन । जसका कारण कांग्रेसकी उम्मेदवार सीताको जित अहिले चर्चाको विषय बन्यो । उनको यो पहिलो सांसदीय यात्रा भने होइन । योभन्दा अगाडि पनि उनी दुईपटक सांसद भइसकेकी छिन् ।

सीताले २०७४ सालको निर्वाचनमा स्वास्थ्यमन्त्री भवानीप्रसाद खापुङसँग २ हजार २१ मतले पराजित भएकी थिइन् । सीता २०६४ र २०७० को सविधानसभाको निर्वाचनमा समानुपातिकबाट सांसद भएर काम गरेकी छिन् । उनले २०७४ सालमा भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात राज्यमन्त्री समेत भएर काम गरिसकेकी छिन् ।

दुईपटक सांसद र भौतिक पूर्वाधार राज्यमन्त्री हुँदा उनको खासै चर्चा थिएन । तर, योपटक भने एमालेका केन्द्रीय नेतालाई हराएर अथवा कांग्रेसबाट जित्ने एउटी मात्र महिला उम्मेदवार भएसँगै गुरुङको चर्चा राष्ट्रिय राजनीतिक वृत्तमा चलेको हो ।

एमालेको पक्कड जिल्लाको रूपमा मानिएको तेह्रथुममा यसपटक एमालेले विरासतसमेत गुमायो । गत २०७४ सालको निर्वाचनमा प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभा दुवैमा जितेको एमालेबाट यसपटक भने प्रदेश (१)मा एमालेका किशोरचन्द्र दुलालले झिनो मतान्तरले जितेका छन् ।

तेह्रथुममा शिक्षा, स्वास्थ्य र कृषिमा आमूल परिवर्तनका लागि आफूले गरेको कामको मूल्यांकन जनताले यो निर्वाचनमा गरेको सीताको बुझाइ छ । नेपाली समाजमा महिलाले जितेर केही गर्न सक्छन् भन्ने विश्वास अझैसम्म नभएकाले उक्त भ्रमलाई चिर्नसमेत तेह्रथुमका जनताले आफूलाई मतदान गरेको उनले बताइन् ।

विकासको काम गरेर देखाउने र समग्र महिलाको हक अधिकारलाई पनि सुनिश्चित गर्ने जिम्मा आफूले लिने सीताको दाबी छ ।

'राजनीतिभन्दा ठूलो कुरा विकास हो । अब मेरो सबै ध्यान तेह्रथुमको विकासमा लगाउँछु,' सीताले भनिन्, ‘अबका दिनमा जनतालाई हरेक समस्या र परिस्थितिमा साथ दिन्छु । महिलाले पनि गर्न सक्छन् भन्ने सन्देश दिनु छ । महिलालाई जित सजिलो छैन भन्ने योपटकको निर्वाचनको परिमाणले देखायो ।’ उनले थपिन्, ‘महिलामाथिको हिंसा र त्यसको न्याय दिने चलन पटक्कै मन परेन । अब त्यसविरुद्ध लाग्ने अठोटका साथ अगाडि बढ्छु । महिला हिंसा निर्मूल पार्न सकिएन । यो महिलाका हकमा विडम्बना हो ।’

सीताको राजनीतिक यात्रा

तेह्रथुमको आठराई गाउँपालिका– ४, इवामा २०३४ सालमा सीता गुरुङको जन्म भएको हो । उनले १४ वर्षको उमेरदेखि नै राजनीतिक यात्रा सुरु गरेकी थिइन् ।

ताप्लेजुङको कञ्चनजङ्घा निमावि याम्फुदिनबाटै उनले राजनीतिक यात्रा सुरु गरेकी थिइन् । उनले २०४६ सालमा त्रिमोहन माध्यमिक विद्यालयमा पढ्दा नेपाल विद्यार्थी संघको साधारण सदस्यता लिएकी थिइन् ।

बुबा पदमबहादुर गुरुङ पञ्चायतकालदेखि नै राजनीतिमा संलग्न थिए । बुबाको राजनीति देखेर सानैदेखि प्रभावित सीता २०४६ सालको जनआन्दोलनमा प्रत्यक्ष रूपमा संलग्न भइन् । त्यतिबेला उनी आन्दोलनका बारेमा कांग्रेसमा रिपोर्टिङ गर्ने र खबर ओसारप्रसार गर्ने काम गर्थिन् ।

२०४८ सालमा सीताले नेपाल विद्यार्थी संघ तेह्रथुमको सचिव भएर काम गर्ने मौका पाइन् । २०५४ सालमा नेपाल तरुण दलको कोषाध्यक्ष तथा २०५७ सालमा नेपाल महिला सङ्घ तेह्रथुमको अध्यक्षसमेत भएर काम गरिन् ।

२०५८ सालमा नेपाल महिला संघको केन्द्रीय सदस्य भएकी उनी २०६० सालमा सचिव हुँदै २०६२ मा नेपाली कांग्रेसको महाधिवेशन प्रतिनिधिहुँदै २०६४ सालमा कांग्रेसको नेपाल आदिवासी जनजाति उत्थान राष्ट्रिय प्रतिष्ठानको कार्यकारिणी समिति सदस्य भइन् । पार्टी १४औँ महाधिवेशनबाट उनी कांग्रेस केन्द्रीय सदस्यमा निर्वाचित भइन् ।

तेह्रथुमबाट २०६४ मा भएको संविधानसभाको पहिलो निर्वाचनमा सामानुपातिकबाट संविधानसभा सदस्य भएकी थिइन् । उनीसँग संविधानसभाअन्तर्गतको राज्यको शासकीय स्वरुप निर्धारण समिति र अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्ध तथा मानवअधिकार समितिको सदस्यका रूपमा काम गरेको अनुभव पनि छ ।

यस्तै, दोस्रो संविधासभामा समेत उनी तेह्रथुमबाट सामानुपातिकबाट सांसद छानिएर आइन् । त्यो बेला पनि संविधान मस्यौदा समिति र राज्य व्यवस्था समितिको सदस्य भएर काम गरेकी थिइन् ।

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, मंसिर १६, २०७९ १७:५५