वाम गठबन्धनसँग एक्लै भिडेर जितेका यी पात्र जसले अहिले पाँच दल मिल्दा पनि हारे

वाम गठबन्धनसँग एक्लै भिडेर जितेका यी पात्र जसले अहिले पाँच दल मिल्दा पनि हारे

A+ A A-

चुनावमा होमिनुअघि कांग्रेसभित्र बहस चल्यो चुनावमा एक्लै जाने वा सत्ता गठबन्धनका दलहरूलाई सँगै लिएर । एक्लाएक्लै चुनाव लड्नुपर्छ भनेर जोडतोडका साथ आवाज उठाउनेलाई पार्टी सभापति तथा प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले २०७४ को परिणाम स्मरण गराएका थिए ।

सबै पार्टी एक्लाएक्लै लड्दा समस्या नभए पनि कांग्रेसले एक्लै लड्ने निर्णयल लिँदा माओवादी केन्द्र र नेकपा एमाले फेरि मिल्न सक्ने भय देउवालाई थियो । उनले त्यही कुरा नेताहरूलाई सुनाए । अन्ततः सरकारमा रहेका दलहरू गठबन्धन बनाएर चुनावमा होमिए । गठबन्धन बनाउँदा २०७४ मा जितेको सिटमा कांग्रेसले १०-१५ सिटभन्दा बढाउन नसक्ने अनुमान लगाइयो ।

स्थानीय तहको निर्वाचनमा आएको परिणाम र अघिल्लो चुनावको जितको आधार बनाउँदा पनि वाम गठबन्धन नै भएको अवस्थामा पनि कांग्रेसले 'ग्रिन जोन' मा २०७४ को निर्वाचनमा जितेका निर्वाचन क्षेत्रलाई राखेको थियो । त्यसबाहेक काठमाडौं, मोरङ र तराईका केही जिल्लामा बढाउन सकिने अनुमान लगाइएको थियो ।

वाम गठबन्धन गरेर एमाले माओवादी चुनावमा जाँदा कांग्रेसले जितेका क्षेत्रः

मोरङ २ मिनेन्द्र प्रसाद रिजाल
सुनसरी २ सिताराम महतो
सुनसरी ३ विजय कुमार गच्‍छदार
सिरहा १ प्रदीप गिरी
सर्लाही ४ अमरेश कुमार सिंह
रौतहट २ मोहम्मद आफताब आलम
बारा १ उमाकान्त चौधरी
रूपन्देही ४ प्रमोद कुमार यादव
रूपन्देही ५ भरत कुमार साह
कपिलवस्तु ३ अभिषेक प्रताप साह
नवलपरासी (बर्दघाट सुस्ता पश्चिम) २ देवेन्‍द्र राज क‌ँडेल
सुनसरी ४ ज्ञानेन्द्र बहादुर कार्की
उदयपुर १ डा. नारायण खड्का
सप्तरी ४ तेजुलाल चौधरी
रसुवा १ मोहन आचार्य
काठमाडौं १ प्रकाशमान सिंह
काठमाडौं ४ गगन कुमार थापा
काठमाडौं ६ भिमसेन दास प्रधान
काठमाडौं १० राजेन्द्र कुमार के.सी.
रौतहट ४ देव प्रसाद तिमलसेना
नवलपरासी (बर्दघाट सुस्तापूर्व) १ शशांक कोइराला
बर्दिया १ संजय कुमार गौतम
डडेलधुरा १ शेर बहादुर देउवा

गठबन्धन गर्नु हुँदैन भनेर जोड गर्ने कांग्रेस नेताहरूलाई प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवा र उनी पक्षीय नेताले तेर्स्याएको प्रश्‍न थियो- सबै ठाउँमा प्रतिस्पर्धा गरेर सीमित ठाउँमा जित्‍ने कि ९०/१०० सिटमा उम्मेदवार उठाएर सबैमा जित्‍ने ? सहमति उठेका सबै जित्‍नको लागि तालमेल गरेर चुनाव लड्ने भयो ।

कांग्रेसमा यस्तो सहमति जुटेपछि कुन क्षेत्रमा कुन पार्टीले उम्मेदवार दिने भन्ने विषयमा व्यापक रस्साकस्सी भयो । शीर्ष नेता उठ्ने वा उठाउनुपर्ने निर्वाचन क्षेत्रबाहेक अघिल्लोपटक जहाँ जसले जितेको थियो त्यहाँ उहीँ पार्टी र अघिल्लो पटक नेकपा एमालेले जितको र गठबन्धनको दल कुनै दोस्रो भएको स्थानमा दोस्रो भएकोलाई प्राथमिकता दिने गरी बाँडफाँड गरियो ।

अघिल्लो चुनावमा जितेका र अहिले पुनः टिकट लिएका नेता

सुनसरी, २ सिताराम महतो
सुनसरी, ३ विजय कुमार गच्‍छदार
बारा, १ उमाकान्त चौधरी
रूपन्देही, ४ प्रमोद कुमार यादव
रूपन्देही, ५ भरत कुमार साह
कपिलवस्तु , ३ अभिषेक प्रताप साह
नवलपरासी (बर्दघाट सुस्ता पश्चिम) २, देवेन्‍द्र राज क‌ँडेल
सुनसरी ४, ज्ञानेन्द्र बहादुर कार्की
उदयपुर , १ डा. नारायण खड्का
सप्तरी ,४ तेजुलाल चौधरी
रसुवा १ मोहन आचार्य
काठमाडौं १ प्रकाशमान सिंह
काठमाडौं ४ गगन कुमार थापा
काठमाडौं ६ भिमसेन दास प्रधान
काठमाडौं १० राजेन्द्र कुमार के.सी.
रौतहट ४ देव प्रसाद तिमलसेना
नवलपरासी (बर्दघाट सुस्तापूर्व) १ शशांक कोइराला
बर्दिया १ संजय कुमार गौतम
डडेलधुरा १ शेर बहादुर देउवा

यी उनै उम्मेदवार रहे पनि अन्य ५ निर्वाचन क्षेत्रमा उम्मेदवार फेरेर कांग्रेसले टिकट दिएको थियो ।

जसमा क्रमश :

जिल्ला	निर्वाचन क्षेत्र	२०७४ मा जित्‍ने	२०७९ मा हार्ने
मोरङ	२	मिनेन्द्र रिजाल	सुजता कोइराला
सिरहा	१	प्रदीप गिरी	पद्मनारायण चौधरी
सर्लाही	४	अमरेश कुमार सिंह	नागेन्द्र कुमार
रौतहट	२	मोहम्मद आफताब आलम	मो. फिरदोस आलम

मोरङ ३

माथि उल्लेख गरिएका सबै निर्वाचन क्षेत्रमा अहिले कांग्रेसले हारेको छ । मोरङ २ मा अघिल्लो निर्वाचनमा मिनेन्द्र रिजाल १ हजार ८ मतान्तरले विजयी भएका थिए । उनी ३५ हजार ८ सय १९ मत लिएर विजयी हुँदा एमालेका ऋषिकेश पोखरेलले ३४ हजार १४ मत ल्याएका थिए । अहिले उनै ऋषिकेशसँग १ हजार २०८ मतले सुजता कोइराला पराजित भइन् । यहाँ ठीक उल्टो भएको छ । अघिल्‍लो चुनावमा माओवादीको साथ पाउँदा पनि ऋषिकेशले हारे । अहिले माओवादी र नेकपा एसको साथ पाउँदा पनि सुजताले हारिन् ।

सिरहा- १

सिरहा १ बाट अघिल्लो निर्वाचनमा स्व. प्रदीप गिरी विजयी भएका थिए । गिरीले एमालेका गंगाप्रसाद यादवलाई २५ सय ८० मतले पछि पारेर विजयी भएका थिए ।

तर, अहिले यो निर्वाचन क्षेत्रमा कांग्रेसका पद्मनारायण चौधरी उठेका थिए । उनी एमालेका रामशंकर यादवसँग २ हजार ८३ मतले पराजित भएका छन् ।

सर्लाही ४

सर्लाही ४ बाट अघिल्लो निर्वाचनमा कांग्रेसका अमरेशकुमार सिंह विजयी भएका थिए । अमरेश अहिले पनि विजयी भएका छन् । तर, अहिले अमरेश स्वतन्त्र उम्मेदवारी दिएर विजयी भएका हुन् । कांग्रेसले उम्मेदवार बनाएका नागेन्द्र कुमार उनै अमरेशसँग पराजित बने ।

रौतहट- २

रौतहट २ मा अघिल्लो निर्वाचनमा मोहम्मद अफताब आलम विजयी भएका थिए । आलमले १९ सय ६८ मतान्तरले संघीय समाजवादीका किरणकुमार साहलाई पराजित गरेका थिए । अहिले उनी ज्यान मुद्दामा जेलमा छन् । यो निर्वाचन क्षेत्रबाट उठेको फिरदोस आलम उनै किरणकुमार साहसँग करिब ४ हजार मतले पछि परे ।

पात्र उही जसले पहिले जिते अहिले हारे

जिल्ला	निर्वाचन क्षेत्र	जित्दा मतान्तर	२०७४ मा जिते/२०७९ मा हारे	हार्दा मतान्तर
सुनसरी	२	६ हजार १४६	सिताराम महतो	*हार नजिक गणना जारी
सुनसरी	३	३२१	विजय कुमार गच्‍छदार	*हार नजिक गणना जारी
बारा	१	२ हजार ४२०	उमाकान्त चौधरी	९ हजार १३९
रूपन्देही	४	११ हजार ३०२	प्रमोद कुमार यादव	५ हजार २५६
रूपन्देही	५	१२ हजार ६५०	भरत कुमार शाहा	९ हजार ७०२
कपिलवस्तु	३	४ हजार १७५	अभिषेक प्रताप शाह	३ हजार ६३६
नवलपरासी (बर्दघाट सुस्ता पश्चिम)	२	१० हजार २३२	देवेन्‍द्र राज क‌ँडेल	१५ हजार ३६५
* समाचार तयार पार्दाको समयमा

हारको कारण के हो ?

कार्यकर्ता तहको कुरा सुन्दा चुनाव हार्नुको प्रमुख कारण हेलचेक्र्याँइ हो । स्थानीय तहमा वडामा आएको मत, अघिल्लो चुनावमा आएको अत्याधिक मत र अहिले थप माओवादी केन्द्र जोडिएको, नेकपा एमाले फुटेर पनि फुटेको पार्टीले गठबन्धन गरेको अवस्थामा हेलचेक्र्याँइ गर्नु प्रमुख कारणको रूपमा हेरिएको छ ।

राजनीतिक विश्‍लेषक पुरञ्चन आचार्य हार्नुको मुख्य कारण जनतासँगको अन्तर्क्रिया नहुनु भएको बताउछन् । 'जितरे आएपछि जनातसँग पुगेनन् बरु सिंहदरबारमा मन्त्री भाग खोज्न केन्द्रित बने । जसले जनतामा वितृष्णा जागेको देखिन्छ,' उनले भने ।

माथि उल्लेखित पात्रमध्ये अधिकांश लगातार सोही क्षेत्रबाट निर्वाचन जित्दै आएको कारण 'नो नट एगेन' अभियानको प्रभाव परेको र त्यो क्षेत्रमा स्वतन्त्र उम्मेदवार उठेर बढी मत ल्याउदै गर्दा मत काटिएको उनको विश्लेषण छ ।

प्रकाशित मिति: शनिबार, मंसिर १०, २०७९ १४:३४