'प्रचण्डले पाठ सिकेर आएँ भन्नुभएको छ, कांग्रेसकै नेतृत्वमा सरकार बन्छ'

A+ A A-

४ मंसिरको चुनावको नतिजा आउने अन्तिम चरणमा छ । अहिलेसम्मको परिणाम हेर्दा नेपाली कांग्रेस पहिलो पार्टी बन्ने सम्भावना देखिएको छ । सत्ता गठबन्धनको नेतृत्व गरेको कांग्रेस तुलनात्मक रूपमा कमजोरजस्तो देखिएको छ । त्यसमाथि माओवादी केन्द्र थप कमजोर देखिएको छ । कांग्रेसको मत माओवादी केन्द्रमा ट्रान्सफर नभएको भन्ने तर्क पनि भइरहेको छ । त्यसमाथि अहिलेको चुनावमा नयाँ अनुहार र नयाँ शक्तिहरू उदाएका छन् । यो परिवेशमा नयाँ शक्ति समीकरण बन्ने र राजनीतिले कस्तो गोरेटो लिन्छ भन्ने चासोको विषय बनेको छ । यही विषयमा केन्द्रित भएर कांग्रेस प्रवक्ता डा. प्रकाशशरण महतसँग शिलापत्रले गरेको कुराकानी:

चुनावको नतिजा आउने लगभग अन्तिम चरणमा छ । अहिलेको चुनावी नतिजालाई कसरी लिइरहनुभएको छ ?

अहिलेको चुनावी नतिजा अलिकति अनपेक्षितजस्तो भइदियो । हाम्रो अपेक्षाभन्दा कम सिट आएको छ । कांग्रेसको नेतृत्वको गठबन्धनले फराकिलो अन्तरले जित्छ भन्ने हाम्रो अपेक्षा थियो । गठबन्धनको बहुमत आउँछ भन्ने थियो तर राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीको नाममा मत बाँडियो । शहरी क्षेत्रहरू र युवाहरूमा पुराना र स्थापित पार्टीहरूबाट अपेक्षाअनुरूप परिणाम आएन भन्ने सोच देखियो र त्यसले हामीलाई सोचेजति परिणाम आएन । सतहमा देखिएको विकल्पमाथि भएको विश्वासको कारणले होइन । नामै नसुनिएको, थाहै नभएको ठाउँमा पनि मत गएको छ । खासगरी, यो मतले ठूला, पुराना र स्थापित दलहरूलाई सन्देश दिन खोजेको छ । ओलीजीको साढे तीन वर्षको शासनकालले वितृष्णा जन्माएको थियो । त्यसको बोझ हामीले समेत बोक्नुपर्ने अवस्था आयो । त्यसको प्रभावमा प्रत्यक्षमा मात्र होइन, समानुपातिकमा समेत मत बाहिर गयो । स्वतन्त्रप्रतिको विश्वासभन्दा पनि स्थापित दलहरूलाई खबरदारी गर्न खोजेको हो ।

माओवादीको बुझाइ एमालेसँगको गठबन्धन सहज भयो । कांग्रेससँग प्रत्युत्पादक भयो भन्ने प्रारम्भिक बुझाइ देखियो नि ?

उहाँहरूले कुन रूपमा हेर्नुभयो भन्ने आधिकारिक रूपमा भनाइ आइसकेको छैन । हाम्रो बुझाइ ग्रामीण क्षेत्रमा हाम्रो भोट ट्रान्सफर भएको छ । भोजपुर, ताप्लेजुङ, खोटाङ, बैतडी, अछाम, जाजरकोटलगायतका क्षेत्रमा हाम्रा भोटहरू ट्रान्सफर भएका छन् । र, त्यो भोट ट्रान्सफर भएको परिणाममा पनि देखिएको छ । शहरी क्षेत्रमा हाम्रो मत नेतृत्वको प्रयासका बाबजुद डाइभर्ट भएको छ । हामीले कमजोरी देखाएका छैनौँ । आममतदाता हाम्रो नियन्त्रणमा हुँदैनन् । कतिपय ठाउँमा न्यून मतभार हुँदा पनि सिटको माग भयो । हामीले उदारताका साथ दियौँ । त्यसलाई मतदाताले रुचाएनन् । त्यो कारणले स्वतन्त्र पार्टीमा मत गयो ।

एमाले अध्यक्ष ओलीले माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष प्रचण्डसँग टेलिफोन संवादमा समीक्षा गरौँ भन्ने प्रस्ताव गरेको चर्चा छ । सम्भवतः यो सत्ता गठबन्धनबाट माओवादीलाई अलग गराउने प्रयास हुन सक्छ । गठबन्धन कायम रहला कि समीकरण फेरिएला ?

उहाँहरूबीच के कुरा भयो भन्ने थाहा भएन । ओलीजीले भन्नुभयो पनि होला । गठबन्धन जारी रहन्छ भन्ने विश्वास छ । सबै सिटको मूल्याङ्कन गर्दा माओवादी नेतृत्वमा पनि नयाँ ट्रेन्ड देखिएको छ । सहयोग गर्ने भावनामा कमीभन्दा पनि नयाँ प्रवृत्ति आयो । त्यसको सन्देशलाई ग्रहण गर्ने र गठबन्धन जारी राख्नेभन्दा अर्को विकल्प देखिँदैन ।

एमाले अध्यक्ष ओलीले एक अन्तर्वार्तामा सुशील कोइरालाको पालामा कांग्रेसलाई सघाएको भनेर भन्नुभयो । एमाले-कांग्रेसको सरकार सम्भव छ कि छैन ?

त्यस्तो देखेको छैन । गठबन्धनको फराकिलो बुहमत नभए पनि बहुमत हुन्छ । कांग्रेसको नेतृत्वमै गठबन्धनको सरकार बन्छ ।

कांग्रेसमा प्रधानमन्त्रीका आकांक्षी धेरै हुनुहुन्छ, कसरी मिलाउनुहुन्छ ?

इच्छा लाग्नेहरूले आफूलाई परीक्षण गरे हुन्छ । इच्छा राख्न पाउँदैनौ, उम्मेदवार हुनै पाउँदैनौ भन्ने छैन । कांग्रेस लोकतान्त्रिक पार्टी हो । स्वाभाविक रूपमा को हुन्छ भन्ने पनि सबैलाई थाहै छ ।

उहाँले पाठ सिकिसकेँ, धेरै ठूलो पाठ सिकेँ भनेर आउनुभएको हो । त्यस कारण त्यस्तो होला भन्ने लाग्दैन । हामीले संविधानको रक्षा, स्थायित्व र समृद्धिका लागि कांग्रेसको नेतृत्वमा गठबन्धन गरेका थियौँ ।

कांग्रेस समानुपातिकमा अहिलेसम्म दोस्रोमा देखिन्छ । अपेक्षित मत नआएको हो ?

त्यसमा एक त हाम्रा उम्मेदवार थिएनन् । प्रत्यक्ष उम्मेदवार भएको ठाउँमा भोट समेटिने थियो । उम्मेदवार नहुँदा पार्टी संरचनाले मतलाई जोड्ने काममा उदासीनता देखियो । संघ र प्रदेश गरी ६१ ठाउँमा हाम्रा उम्मेदवार थिएनन् । त्यसले गर्दा मत प्रभावित भए । त्यस कारण एमालेको भन्दा हाम्रो मत कम आयो ।

मतदान पनि कम भयाे । यसको कारण के होला ?

हाम्रा उम्मेदवार नभएपछि मतदाता मतदानस्थलमै पुगेनन् । यसै कारण मत प्रभावित भयो ।

माओवादी नेतृत्वलाई ढुलमुले प्रवृत्तिको भनेर आरोप लाग्ने गर्छ । त्यो अन्तिमसम्म देखिने खतरा त रहला नि ?

उहाँले पाठ सिकिसकेँ, धेरै ठूलो पाठ सिकेँ भनेर आउनुभएको हो । त्यस कारण त्यस्तो होला भन्ने लाग्दैन । हामीले संविधानको रक्षा, स्थायित्व र समृद्धिका लागि कांग्रेसको नेतृत्वमा गठबन्धन गरेका थियौँ । संविधानको रक्षा र स्थायित्वका लागि यो गठबन्धन अघि बढ्नुपर्छ । यो धारणामा हामी अघि बढेका हौँ ।

ओलीको असंवैधानिक कामको बाछिटा हामीले व्यहोर्नुपरेको छ । हामीले जनताप्रति समर्पित भएर लाग्नुपर्छ । युवापुस्तामा आकांक्षा छ । धैर्य गर्ने मानसिकता कम छ । सामाजिक सञ्जालको जमाना छ । अरु देशमा यो भैसक्यो, हाम्रोमा किन भएन भन्ने २०४६ पछिको पिँढी छ । पहिलेको परिवेश गोल्डेन एज थियो भनेर जबर्जस्ती प्रचार गरिएको छ । यसमा हामीले आफूलाई खरो सावित गर्नुपर्छ ।

धेरै नयाँ अनुहार निर्वाचित भएका छन् । जनमतले युवा पिँढीलाई रुचाएको देखियो । सरकारको नेतृत्वमा पनि सभापति शेरबहादुर देउवाको विकल्प खोजेको दबाब महसुस नेतृत्वलाई भएको छैन ?

हाम्रोमा नयाँ पुराना दुवै खाले अनुहार छन् । आवश्यकताको सिद्धान्तमा राजनीति चल्छ । योगदानका आधारमा हामीले उम्मेदवारी दिने हो । राष्ट्रिय नेतृत्व गर्ने कुरा मुख्य हो । चुनौतीलाई सामना गर्न हामीसँग ऊर्जा र अनुभवको कम्बिनेसन हुन आवश्यक छ । सुझबुझको आवश्यकता छ । अहिले विरोध गर्नेले ठूलठूलो स्वरमा विरोध गर्लान् । शासन सत्ता चलाउने कुरा त्यति सहज र बोलेजस्तो छैन । यी सबै कुरालाई मध्यनजर गर्दै अनुभव र युवा जोसको सम्मिश्रण र टिमवर्कबाट अघि बढ्छौँ ।

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, मंसिर ९, २०७९ १५:४१