न सास पाइयाे न लास, श्रीमान्‌को पर्खाइमा राेएर बिते दुई दशक

A+ A A-

२०६० साल माघ महिनादेखि वीरेन्द्रनगर–११, सुब्बाकुना सुर्खेतकी पार्वती डाँगीको जीवन उजाडियो । तर, पनि डाँगीलाई सिन्दुर फर्किने झिनो आशा भने कायमै छ । वीरेन्द्रनगर बजारमा होटल व्यवसाय गर्दै आएकी डाँगीको होटल पनि राम्रै चलेको थियो । एउटा छोरासहित श्रीमान्‌को माया र साथले उनको जीवनमा नपुग्दो केही थिएन ।

उनी आफ्नो व्यवसायबाट सन्तुष्ट थिइन् । २०६० साल माघ १० गते पार्वतीको जीवनमा एकाएक अमीट छाप बन्न पुग्यो । पार्वतीका श्रीमान् शिवलाल खराल आमाको श्राद्ध गर्न भाइसँग सल्लाह गर्न हिँडेदेखि त्यसयता फर्किएर आएनन् । तर, उनी आउने आस भने पार्वतीले मारेकी छैनन् ।

Om shahi- 11664193556.jpg १९ वर्षअघि पार्वतीका श्रीमान् सशस्त्र द्वन्द्वका समयमा राज्य पक्षबाट बेपत्ता पारिए या विद्रोही पक्षबाट त्यसको जानकारीसमेत नहुँदा पार्वतीले श्रीमान्‌को मृत्युको विधि (काजकिरिया) अझै पनि गर्न सकेकी छैनन् ।

‘श्रीमान् बेपत्ता भएको केही वर्षमा सिन्दुर लगाउन छोडेँ,’ उनले थपिन्, ‘तर पनि मेरो सिन्दुर एक दिन फर्किन्छ कि भन्ने आस लाग्न छोडेको छैन ।’ पार्वतीले राहतका नाममा एकमुस्ट १० लाख रुपैयाँ प्राप्त गरेकी छन् । आफूलाई पैसाभन्दा श्रीमान् फर्किने आस लागिरहने उनले सुनाइन् ।

लेकबेँसी– ४, सुर्खेतकी कलसी थापा पनि सिन्दुर फर्किने आसमा बसेको १७ वर्ष भयो । तर, उनको खुसी र उनको रङ अझै फर्किएको छैन । २०६२ सालमा घरबाटै नेकपा माओवादीका कार्यकर्ताले उनका श्रीमान् पदमबहादुर थापालाई अपहरण गरी लगेपछि हालसम्म पनि कुनै अत्तोपत्तो नभएको उनले बताइन् ।

Om shahi- 21664193690.jpg

‘मैले अझै पनि श्रीमान् फर्किएर आउनुहोला भनेर काजकिरिया गर्न सकेकी छैन,’ थापाले भनिन्, ‘जीवनभरि साथ दिने श्रीमान्‌जस्तो अरु कोही नहुँदो रै'छ । उहाँ हुनु र नहुनुको जीवनमा धेरै फरक मैले पाएँ । मेरो सिन्दुर फर्किन्छ भन्ने आशा अझै पनि मलाई छ ।’

गुर्भाकोट नगरपालिका– १३, सुर्खेतकी कौशिला दमाईंमा पनि आफ्ना श्रीमान् फर्किने आशा मरेको छैन । २०५९ सालमा बहिनीको घर कैलाली गएको बेला राज्यपक्षले उनलाई अपहरण गरेको थियो । तर, २० वर्ष पुग्दासमेत उनका श्रीमान्‌को कुनै सत्यतथ्य जानकारी कतैबाट आएको छैन । उनले पनि श्रीमान् फर्किने आशामा उनको नाममा धार्मिक कर्म केही गरेकी छैनन् । भन्छिन्, ‘श्रीमान् फर्किए के गरौँला ? त्यसैले कुनै धार्मिक काम गरेकी छैन । सिन्दुर मात्रै नलगाएकी हुँ । तर, मेरो सिन्दुर फर्किने आस अझै मरेको छैन ।’

Om shahi- 31664193720.jpg

सशस्त्र द्वन्द्वका समयमा श्रीमान् बेपत्ता भएका यस्ता थुप्रै श्रीमतीहरू छन्, जसले श्रीमान् फर्किएलान् भन्ने आस बीसौँ वर्षसम्म पनि मार्न सकेका छैनन् । श्रीमान् बेपत्ता भएपछि फिक्का भएको सिउँदो अझै रंगिन हुन्छ कि भन्ने आशामै धेरै श्रीमतीहरू बसेका छन् ।

तर, न उनीहरूका श्रीमान्‌को लास आउँछ, न सास, न त उनीहरूको विषयमा कुनै जानकारी नै आउँछ । कसले कहाँ लगेर के गर्‍यो, कसैलाई पनि थाहा छैन । बेपत्ता पारिएका नागरिकका विषयमा राज्य पनि मूकदर्शक बनिरहेको छ । अनौपचारिक क्षेत्र सेवा केन्द्र इन्सेकसँग देशभर सशस्त्र द्वन्द्वका समयमा राज्य र विद्रोही पक्षबाट ९ सय ३१ जनालाई बेपत्ता पारिएको तथ्यांक छ, जसमध्ये कर्णालीका मात्रै ९९ जना र सुर्खेतका १४ जना छन् ।

प्रकाशित मिति: मंगलबार, असोज ११, २०७९ ०६:२३