आन्दोलनमा उखु किसान, चिनी उद्योगले भुक्तानी दिएनन्

A+ A A-

हरेक वर्ष उखु भुक्तानीको विषयलाई लिएर आन्दोलनमा उत्रिएका पश्चिम नवलपरासीका उखु किसानले यस वर्ष पनि आन्दोलन घोषणा गरेका छन् । चिनी उद्योगले एक साताभित्र भुक्तानी सुरु नगरे पूर्व–पश्चिम राजमार्ग अवरुद्ध गर्नेलगायतका आन्दोलनका कार्यक्रम उखु उत्पादक कृषक समितिले सार्वजनिक गरेको हो ।

भुक्तानीको विषयलाई लिएर सधैं आन्दोलन गर्न बाध्य किसानलाई यसपटक एक साताभित्र मिलबाट भुक्तानी सुरु नभए राजमार्ग अवरुद्ध गरिने समितिका अध्यक्ष उमेशचन्द्र यादव बताउँछन् । यस आर्थिक वर्षमा पश्चिम नवलपरासीमा सञ्चालनमा आएका तीन ठूला चिनी मिलले किसानसँग करिब ७० करोड बराबरकाे उखु उधारोमा खरिद गरेको देखिन्छ ।

किसानले मिललाई उधारोमा उखु दिन बाध्य भएको तर उखु ‘क्रसिङ सिजन’ बितेको दुई महिना भइसक्दा पनि मिलले अझै किसानलाई भुक्तानी नदिएको समितिको निष्कर्ष छ । त्यस्तै, चालू आर्थिक वर्षमा मिलहरूले उखु क्रसिङ डेढ महिना ढिला सुरू गरी वैशाख मसान्तमा क्रसिङ बन्द गरेकाले करिब ५ करोड बराबरको करिब १ लाख क्विन्टल उखु खेतमै नोक्सानी बेहोर्न बाध्य भएको समितिले बताएको छ ।

उखु मिलहरूलाई उधारोमा दिएको उखुको भुक्तानी रकम किसानले माग गरेका छन् । मिलले चिनीको बिक्री वितरण गरे पनि किसानलाई भुक्तानी नदिएको भन्दै आन्दोलन घोषणा गर्न बाध्य भएको यस क्षेत्रका किसान बताउँछन् । मिलहरुले उखु किसानलाई ढुवानी खर्च भनेर पाँचदेखि २० प्रतिशतसम्म ठगिरहेको किसानको आरोप छ ।

साथै नेपाल सरकारबाट प्राप्त अनुदान रकममा पनि मिल सञ्चालकबाट व्यापक अनियमितता भएको समितिको आरोप छ । किसानको समस्या सबैको साझा समस्या भन्दै प्रमुख जिल्ला अधिकारी शम्भुप्रसाद मरासिनीले रकम यथाशीघ्र भक्तानीका लागि पहल भइरहेको बताए । जिल्लामा इन्दिरा, बागमती र लुम्बिनी चिनी मिल गरी तीन ठूला चिनी मिल छन् । जिल्लामा चालू आर्थिक वर्षमा करिब १२ लाख क्विन्टल उखु उत्पादन भएको छ भने पश्चिम नवलपरासीमा करिब १३ हजार उखु कृषक छन् ।