यी हुन् विश्व क्रिकेटका १२ महँगा रेफ्री

A+ A A-

विश्वकप क्रिकेट ३० मेदेखि इंग्ल्यान्डमा सुरु हुँदै छ । क्रिकेटमा अम्पायरको भूमिका निकै महत्त्वपूर्ण मानिन्छ । किनकि, अम्पायरको एउटै गलत निर्णय जित या हारको कारण बन्न सक्छ ।

आईसीसीले अम्पायर छनोट निकै सतर्कतापूर्वक गर्ने गर्दछ । विश्वकप क्रिकेट सुरु हुन अब केही दिन मात्रै बाँकी रहेको बेला अम्पायरको भूमिकामा को को आउँदै छन् र उनीहरूले कति पारिश्रमिक पाउँछन् भन्ने चासो धेरैमा हुन सक्छ ।

विश्वकप क्रिकेटमा भारतबाट एक मात्र अम्पायर छन् । टेस्ट, वान डे र टी–२० अम्पायरका लागि निश्चित रकम निर्धारित गरिएको हुन्छ । यसका साथै प्रदर्शन र अनुभवका आधारमा उनीहरूको पारिश्रमिक निर्धारण गरिन्छ । यद्यपि, यो विश्वकपमा कुनै पनि अम्पायरका लागि आईसीसीले पारिश्रमिक जारी गरेको छैन ।

अलिम डार

पाकिस्तानका लागि १७ फस्र्ट क्लास क्रिकेट खेलेका आलिम डार वरिष्ठ अम्पायर मानिन्छन् । डारले ३१ वर्षको उमेरमा वान डे इन्टरनेसनल क्रिकेटको अम्पायरमा डेब्यु गरेका थिए ।

डारले विश्वकप २००३, २००७ र २०११ समेत केही ठूला प्रतियोगिता खेलाइसकेका छन् । पाकिस्तानका उनी यस्तो पहिलो अम्पायर हुन्, जसलाई ‘इमिरेट्स एलिट अम्पायर’का रूपमा लिइन्छ ।

डारले सन् २००९ र २०१० मा लगातार दुईपटक ‘अम्पायर अफ दि इयर’को उपाधि पाइसकेका छन् । केही खेल वेबसाइटका अनुसार उनले टेस्टमा अम्पायरिङका लागि ३ हजार डलर, टी–२० मा अम्पायरिङका लागि १ हजार र वान डे इन्टरनेसनलका लागि २ हजार २ सय डलर लिने गरेका छन् ।

नाइजेल लंग

संसारकै सबैभन्दा महँगा र राम्रो अम्पायरिङ गर्नेमा इंगल्यान्डका नाइजेल लंगको नाम दोस्रोमा आउँछ । उनले टेस्टका लागि ३ हजार डलर, टी–२० का लागि १ हजार डलर र वान डेका लागि २ हजार २ सय डलर लिन्छन् ।

यसका साथै उनले वार्षिक ४५ हजार डलर तलबका रुपमा पाउँछन् । नाइजेल लंग बायाँ हाते ब्याट्सम्यान र अफ स्पिन बलर थिए । उनले सन् २००२ मा अम्पायरिङ गरेका हुन् । उनलाई सन् २००६ मा आईसीसीको अम्पायरको एलिट प्यानलमा सामेल हुने अवसर मिल्यो । उनले सन् २०११ को विश्वकपमा पनि अम्पायरिङ गरेका थिए ।

पल रिफेल

पल रिफेल सन् १९९९ मा क्रिकेट विश्वकप जित्ने अस्ट्रेलियाको टोलीका सदस्य थिए । उनले सन् २००४/२००५ मा अम्पायरिङको सुरुवात गरेका थिए । २००५/२००६ सत्रमा उनलाई अस्ट्रेलिया नेसनल अम्पायर प्यानलमा सामेल गराएको थियो । यसपछि सन् २००९ मा वान डे इन्टरनेसनलमा अम्पायर बने ।

रिफेलले टेस्ट, टी–२० र वान डे तीनवटै फरम्याटका खेलमा अम्पायरिङ गरेबापत क्रमशः ३ हजार, १ हजार र २ हजार २ सय डलर पाउँछन् भने वार्षिक रुपमा ४५ हजार डलर तलबका रुपमा बुझ्छन् ।

क्रिस गफाने

क्रिस गफानेको नाम संसारका उत्कृष्ट अम्पायरको सूचीमा आउँछ । उनले फस्र्ट क्लासमा ८३ खेल खेलेका छन् । यस्तै, १ सय १३ लिस्ट ए र ओटागोका लागि ८ टी–२० खेलेका छन् । उनले सन् २०१० मा अम्पायरिङ सुरु गरेका हुन् । सन् २०१५ को विश्वकप क्रिकेटमा पनि अम्पायरिङ गरे ।
सन् २०१५ मा उनी बढुवा भएर आईसीसीको अम्पायरको एलिट प्यानलमा सामेल भए । उनले टेस्ट, टी–२० र वान डे म्याचको अम्पायरिङ गरेबापत क्रशमः ३ हजार, १ हजार र २ हजार २ सय डलर पाउँछन् । उनले वार्षिक ४५ हजार डलर पाउँछन् ।

इयान गुल्ड

इंग्ल्यान्डका पूर्वक्रिकेटर तथा अम्पायर इयान गुल्डले सन् १९८३ को विश्वकपमा विकेट किपरका रुपमा खेलेका थिए । यो उनको जीवनको अन्तिम प्रतियोगिता थियो । यो प्रतियोगितामा उनले १२ ब्याट्स म्यानलाई पभेलियन पठाएका थिए ।

उनले सुनिल गावस्कर, जाभेद मियांदाद र रञ्जन मगुदलाई पनि आउट गरेका थिए । उनले सन् २००७ को वल्र्डकपमा तीनवटा खेलमा अम्पायरिङको भूमिका निर्वाह गरे । सन् २०११ को विश्वकपको फाइनलमा टिभी अम्पायर थिए ।

इयान गुल्ड एक राम्रा फुटबलर पनि हुन् । उनले स्लुटाउन र आर्सनलका लागि गोलकिपरका रुपमा खेलेका थिए । आईसीसीको एलिट प्यानलमा सामेल इयान गुल्डलाई पनि अरु अम्पायरबराबरको सुविधा छ । उनले वार्षिक ३५ हजार डलर पाउँछन् ।

कुमार धर्मसेना

श्रीलंकाका पूर्वक्रिकेटर र आईसीसीका लागि एलिट प्यानलमा सामेल कुमार धर्मसेनाले अम्पायरिङको सुरुवात सन् २००९ मा गरेका थिए । धर्मसेनाले राम्रो अम्पायर मात्रै होइन, सबैभन्दा धनी अम्पायर पनि हुन् ।

उनले वार्षिक ४० लाख रुपैया पाउँछन् । यसका साथै उनले आईसीसीबाट टेस्टका लागि ३ हजार, टी–२० का लागि १ हजार र वान डेका लागि २ हजार २ सय डलर पाउँछन् ।

रिचर्ड केटलबरो

रिचर्ड केटलबरोले यार्कसायर र मिडलसेक्सका लागि ३३ क्रिकेट म्याच खेलेर ७ अर्धशतक तथा एक शतक प्रहार गरेका छन् । तर, उनले त्यसभन्दा बढी खेलेनन् र अम्पायरिङ सुरु गरे ।

ईसीबीले उनलाई सन् २००६ मा अम्पायरको सूचीमा राख्यो । उनी सन् २०११ को विश्वकपका पनि अम्पायर थिए । २०११ मेमा उनी अम्पायर्सको एलिट प्यानलमा सामेल भए । केटलबरोलाई वार्षिक ४० लाख रुपैयाँ र टेस्टमा अम्पायरिङका लागि ३ हजार डलर, टी–२० मा अम्पायरिङका लागि १ हजार र वान डे इन्टरनेसनलका लागि २ हजार २ सय डलर दिइन्छ ।

ब्रुस अक्सेनफोर्ड

सन् १९६० मेमा अस्ट्रेलियामा जन्मिएका अम्पायर ब्रुस अक्सेनफोर्ड संसारकै सबैभन्दा महँगा अम्पायरमा पर्छन् । उनले सन् २००१ को नोभेम्बरबाट अम्पायरिङ सुरु गरेका हुन् । उनले आईसीसीबाट वार्षिक ४० लाख पाउँछन् भने टेस्टमा अम्पायरिङका लागि ३ हजार डलर, टी–२० मा१ हजार र वान डे इन्टरनेसनलका लागि २ हजार २ सय डलर तलब दिइन्छ ।

रड टकर

रड टकर संसारका राम्रा अम्पायरमध्ये एक मानिन्छन् । उनले न्यु साउथ वेल्स र तस्मानियाका लागि घरेलु क्रिकेट खेले । उनले क्रिकेट करिअर सकिएपछि अम्पायरिङ सुरु गरेका हुन् । सन् २०१० मा आईसीसीका लागि इमिरेट्स इन्टरनेसनल प्यानलमा बढुवा भए ।

सन् २००९ मा अस्ट्रेलियामा वान डे र टी–२० अम्पायरका रुपमा करिअर सुरुवात गरेका हुन् । आईसीसीले सन् २००९ र २०१० को टी–२० र सन् २०११ को विश्वकपमा उनलाई उत्कृष्ट अम्पायरिङका लागि सम्मान गरेको थियो ।

उनले टेस्टमा अम्पायरिङका लागि ३ हजार डलर, टी–२० मा १ हजार र वान डे इन्टरनेसनलका लागि २ हजार २ सय डलर लिन्छ भने वार्षिक रूपमा ३५ हजार डलर पाउँछन् ।

मराइस इरास्मस

दक्षिण अफ्रिकी अम्पायर मराइस इरास्मससमेत संसारका राम्रा अम्पायरको सूचीमा पर्छन् । आईसीसीले उनलाई सन् २०१९ को विश्वकपमा अम्पायरका लागि चयन गरेको छ ।

इरास्मसले १९८८–१९९६ को बीचमा ५३ फस्र्ट क्लास क्रिकेट खेलेका थिए । अगस्ट २००८ मा उनलाई आईसीसीले एलिट प्यानलमा सामेल गरेको थियो । सन् २०१० मा उनलाई राम्रो अम्पायरिङ गरेको भन्दै बढुवा पनि गरिएको थियो ।

उनलाई टेस्टमा ३ हजार डलर, टी–२० मा १ हजार र वान डे इन्टरनेसनलमा २ हजार २ सय डलर तलब दिइन्छ भने वार्षिक ३५ हजार डलर पाउँछन् ।

सुन्दरम रवि

क्रिकेट विश्वकप २०१९ का लागि १२ एलिट अम्पायरमा सामेल एक मात्र भारतीय अम्पायर हुन्, सुन्दरम रवि । उनले सन् २०११ मा भारत र इंग्ल्यान्डबीचको टी–२० बाट करिअर सुरु गरेका हुन् । उनलाई सन् २०१५ मा आईसीसीले एलिट प्यानलमा सामेल गरेको हो । टेस्टमा अम्पायरिङका लागि ३ हजार डलर, टी–२० मा १ हजार र वान डे इन्टरनेसनलका लागि २ हजार २ सय डलर तलब दिइन्छ ।

रिचर्ड इलिंगवर्थ

वोस्टरसायर, डर्बिसायर र नेटालका लागि घरेलु क्रिकेट खेलेका रिर्चर्ड इलिंगवर्थलाई सन् २००६ मा ईसीबी (इंग्ल्यान्ड क्रिकेट बोर्ड)ले अम्पायरको सूचीमा राखेको थियो । यसपछि सन् २००९ को नोभेम्बरमा उनी बढुवा भए । त्यसपछि आईसीसीले उनलाई इन्टरनेसनल प्यानलमा सामेल ग-यो ।

उनले सन् २०१३ मा आईसीसीको एलिट प्यानलमा स्थान भयो । आईसीसी सन् २०१९ विश्वकपका १२ अम्पायरमा उनको पनि नाम सामेल छ । उनलाई आईसीसीबाट करिब ४० हजार डलर वार्षिक तलब र टेस्ट, टी–२० र वान डेका लागि क्रमशः ३ हजार, १ हजार र २ हजार २ सय डलर दिइन्छ ।

(एजेन्सीकाे सहयाेगमा )

प्रकाशित मिति: मंगलबार, जेठ ७, २०७६ ०२:२८