क्रिकेटमा नेपाललाई ऐतिहासिक उपलब्धी

A+ A A-

मौरी रानो बिना रहनै सक्दैन । सामान्यतया अन्य सवै क्षेत्रमा नेतृत्वका आधारमा त्यस संस्थाको हित र उन्नतीको प्रक्षेपण गर्ने गरिन्छ । तर नेपाली क्रिकेट क्षेत्रले भने नेतृत्व नहुँदा पनि राम्रो उपलब्धि हासिल गरेको छ ।

अभ्यासका लागि पर्याप्त पूर्वाधार तथा बजेट समेत नपाएका खेलाडीहरुले क्रिकेटमा आफुलाई अब्बल सावित गर्दै गएका छन । टि–२० मा वल्र्डकप क्वालिफायर नेपालले एकदिवसीय अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगितामा पनि आफुलाई सावित गरेका छन् ।

नेपाल क्रिकेट संघ क्यान पछिल्लो तीनवर्षयता लगातार नेतृत्व विहिन भएपनि खेलाडीहरुले आफ्नै बलबुताले एक दिवसीय अन्तर्राष्ट्रिय टोलीको मान्यता मात्र पाएन, पहिलो खेलमा नेदरल्याण्डसंग १–१ को बराबरी र संयुक्त अरब इमिरेट्स संग २—१ को जीत निकालेर विश्वसामु नेपालको छवि उचोँ बनाएको छ ।

अभ्यासका लागि पर्याप्त पूर्वाधार तथा बजेट समेत नपाएका खेलाडीहरुले क्रिकेटमा आफुलाई अब्बल सावित गर्दै गएका छन । टि–२० मा वल्र्डकप क्वालिफायर नेपालले एकदिवसीय अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगितामा पनि आफुलाई सावित गरेका छन् ।

पछिल्लो पटक युएइसंगको एकदिवसीय जित्ने मात्र होइन बर्षौदेखि क्रिकेट जगतमा बिश्वमै एकछत्र राज गरिरहेका भारतीय र पाकिस्तानी खेलाडीहरुले राखेको किर्तिमान समेत तोडेका छन । क्रिकेटमा भारत र पाकिस्तानको तुलनामा नेपालको लगानी नगन्य मात्र हुदाँ हुदै पनि नेपाली खेलाडीहरुले आफ्नै बाहुबलमा ती किर्तिमानहरु तोडेका हुन ।

नेपाल क्रिकेट संघ क्यानलाई अन्तरर्राष्ट्रिय क्रिकेट परिषद (आइसीसी) ले निलम्बन गरेको तीनवर्ष पुगेको छ । साधारणसभा तथा नयाँ नेतृत्व चयनको विषयलाई लिएर क्यान विवादले उग्ररूप लिएपछि आइसिसीले २०७३ वैशाखमा क्यानलाई निलम्बन गरेको थियो । त्यसयता नेपाली क्रिकेट जगत नेतृत्वविहीन अवस्थामा रहेको हो ।

क्रिकेट संघ निलम्बनकै अवस्थामा २०७४ चैतमा नेपालले एक दिवसीय मान्यता पाएको थियो । त्यसपछि गत साउनमा भएको पहिलो एक दिवसीय अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगितामा नेदरल्याण्डसंग १–१ का बराबरी खेलेको थियो । डेब्यु खेलमै नेपालले राम्रो प्रदर्शन गर्दै आफ्नो बलियो उपस्थित जनाएको थियो ।

क्यानका पूर्व अध्यक्ष विनयराज पाण्डेले सक्षम नेतृत्वसहितको राजनीतिक हस्तक्षेपमुक्त स्वायत्त क्रिकेट बोर्ड गठन भएमा धेरै उपलब्धी हासिल गर्ने सक्नेमा आशाबादी छन् ।

युएईसंग हिजो सम्पन्न ३ खेलको एकदिवसीयमा नेपालले २–१ ले सिरिज जितेपछि नेपालले विश्व क्रिकेट जगतलाई आफूतर्फ आकर्षित गर्न सफल भएको छ । यो नेपाली क्रिकेट क्षेत्रको लागि ऐतिहासिक उपलब्धी हो ।

नेतृत्वविहीन अवस्थामा पनि नेपालले दुईवटा ऐतिहासिक उपलब्धि हासिल गर्नु गर्वको विषय भएको विश्लेषकहरुको भनाई छ । सवल र सक्षम नेतृत्व एवं उपयुक्त भौतिक पूर्वाधार र बजेट व्यवस्थापन भएमा नेपालले बिश्व क्रिकेट जगतमा हस्तक्षेपकारी उपस्थिती जनाउन सक्ने आधार तयार भएको उनीहरुको मत छ । राज्यले क्रिकेटमा लगानी बढाएमा त्यसले नेपालको श्रीबृद्धीमा सहयोग गर्नेमा बिश्वास गर्न सकिन्छ ।

क्यानका पूर्व अध्यक्ष विनयराज पाण्डेले सक्षम नेतृत्वसहितको राजनीतिक हस्तक्षेपमुक्त स्वायत्त क्रिकेट बोर्ड गठन भएमा धेरै उपलब्धी हासिल गर्ने सक्नेमा आशाबादी छन् । स्वायत्त क्रिकेट बोर्डले राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय क्षेत्रका सरोकारवाला निकायसँग समन्वय गर्दै समग्र नेपाली क्रिकेटको विकासमा नेतृत्वदायी भूमिका खेल्नुपर्ने उनको सुझाव छ ।

नेपाली राष्ट्रिय टोलीका प्रशिक्षक जगत टमाटाले घरेलु क्रिकेटको संरचना, भौतिक पूर्वाधार, खेलाडीहरूको हेरचाहलगायतमा ध्यान जानु जरुरी रहेको मत राख्छन् ।

आइसिसीले निलम्बन फुकुवाका लागि मार्ग प्रशस्त गर्न बारम्बार आग्रह गरेपछि निलम्बित नेपाल क्रिकेट संघ (क्यान) ले राष्ट्रिय खेलकुद परिषद् (राखेप) लाई विपक्षी बनाएर सर्वोच्च अदालतमा दायर गरेको मुद्दा फिर्ता लिन निवेदन दर्ता गराएको छ ।

२०७३ वैशाखमा क्यान निलम्बनमा परेपछि अहिलेसम्म नेपाली खेलाडीले नेतृत्व बिना नै ठूला प्रतियोगितामा सहभागिता जनाउँदै आएको छ । नेपाली क्रिकेटको व्यवस्थापकीय पक्ष सबै आइसिसीले हेर्दै आएको छ । निलम्बन फुकुवाको विषयमा लामो समयदेखि पहल शुरु भए पनि त्यसले सार्थकता पाउन सकेको छैन ।

वि सं. २०७२ मा राखेपले निर्वाचित क्यानलाई मान्यता नदिई रमेश सिलवालको नेतृत्वमा तदर्थ समिति गठन गरेसँगै क्यानका पदाधिकारीले सर्वोच्चमा मुद्दा दायर गरेका थिए । त्यसको चार महिनापछि २०७३ वैशाखमा क्रिकेटमा सरकारी हस्तक्षेप भएको भन्दै आइसीसीले नेपाली क्रिकेटलाई निलम्बन गरेको थियो ।

आइसिसीले निलम्बन फुकुवाका लागि मार्ग प्रशस्त गर्न बारम्बार आग्रह गरेपछि निलम्बित नेपाल क्रिकेट संघ (क्यान) ले राष्ट्रिय खेलकुद परिषद् (राखेप) लाई विपक्षी बनाएर सर्वोच्च अदालतमा दायर गरेको मुद्दा फिर्ता लिन निवेदन दर्ता गराएको छ ।

प्रकाशित मिति: मंगलबार, माघ १५, २०७५ १३:४६