थरुवान प्रदेशका लागि आन्दोलन गर्ने प्रस्ताव

A+ A A-

कैलालीको टिकापुरमा थरुवान सम्मेलन चलिरहेको छ । ८ भदौ २०७२ मा टिकापुरमा ८ जनाको ज्यान जानेगरी भएको घटनाको समीक्षाका लागि थारु समुदायका अगुवाले सम्मेलन आयोजना गरेका हुन् । थरुवान प्रदेशको माग गर्दै ४ वर्ष अगाडि भएको आन्दोलनमा ८ जनाको ज्यान गएपछि सरकारले थारु समुदायमाथि दमन गर्यो ।

कफर््युकाबीच थारु समुदायका एफएम रेडियोसहित, घर, पसल गरी ८८ वटा भौतिक संरचना जलाइएका थिए । थरुहट प्रदेशको माग गर्दै थारुहरु २५ साउन २०७२ देखि आन्दोलनमा उत्रिए । त्यही आन्दोलनको उपज थियो, ७ भदौ २०७२ को टीकापुर घटना ।

घटनामा ८ प्रहरी र एक बालकको मृत्यु भयो । र, घटनाको सम्पूर्ण दोष थारुहरुमाथि लगाइयो । सयौं थारुमाथि मुद्दा चलाइयो । टिकापुरबाट सांसद निर्वाचित भएका रेशम चौधरी अहिले त्यही मुद्दामा सजाय भोगिरहेका छन् ।

आन्दोलनको ४ वर्षसम्म मौन रहेको टिकापुर फेरि ब्यूँतिएको छ । ७ भदौदेखि सुरु भएको थरुवान सम्मेलनमा थारुवान प्रदेशको माग फेरि उठेको छ । सम्मेलनमा थारुवान प्रदेश माग गर्ने प्रस्ताव गरिएको छ ।

पूर्वप्रधानमन्त्री बाबुराम भट्टराई, राजपा अध्यक्ष मण्डलका सदस्य लक्ष्मणलाल कर्ण, पूर्वराजदूत विजय कर्ण, पत्रकार किशोर नेपाल, राजनीतिक विश्लेषक खगेन्द्र संग्रौला, युग पाठकलगायतका व्यक्ति सम्मेलनमा सहभागी हुन काठमाडौंबाट गएका छन् ।

सम्मेलनका लागि काठमाडौंबाट गएका लेखक तथा नेताहरुले थारुहरुमाथि अन्याय भएको धारणा प्रस्तुत गरेका छन् । टिकापुर घटनाका मुख्य दोषी मानिने रेशम चौधरीलाई रिहाई गर्नसमेत माग गरिएको छ । सम्मेलनलाई सम्बोधन गर्दै पत्रकार तथा लेखक किशोर नेपालले भने, ’जबसम्म रेशम चौधरीको रिहाइ हुँदैन, तबसम्म टीकापुरको घाउ निको हुँदैन ।’

थारु समुदायप्रति उदार देखिने पूर्वप्रधानमन्त्री बाबुराम भट्टराईले चौधरी अपाराधी भए प्रचण्डसहित आफू पनि अपराधी हुने बताएका छन् । थारु समुदायलाई आन्दोलन जारी राख्न आग्रह गरेका बाबुरामले प्रधानमन्त्री ओलीलाई प्रश्न गर्दै भने, ‘तपाईंहरूले गरेको झापा विद्रोह राजनीतिक भयो । तपाईंहरूको मुद्दा पनि फिर्ता भयो । अनि थारुहरूको टीकापुर विद्रोह कसरी अपराध भयो ?’

थारुले गरेको आन्दोलन गलत हो भने आफू र प्रचण्डले गरेको विद्रोह पनि गलत हुनुपर्ने जिकिर गर्दै बाबुरामले भने, ‘थारुहरूले गरेको विद्रोह अनि उनीहरूको आन्दोलन गलत थियो र अपराध थियो भने, तपाईं हामीले गरेको विद्रोह त्यो जनयुद्ध के थियो ?’ उनले अगाडि भने, ‘उसो भए प्रचण्डजीले भन्न सक्नुपर्यो कि हामीले गरेको जनयुद्ध पनि गलत थियो, हैन भने तपाईं हामीले गर्दा त्यो राजनीतिक मुद्दा अनि थारुहरूले गर्दा कसरी अपराध हुन्छ ?’

प्रकाशित मिति: सोमबार, भदौ ९, २०७६ ०५:११